آموزش تحلیل تکنیکال

مجید حصاری *
بازارهای مالی چه به عنوان جولانگاه سودا گران و معامله گران و چه به عنوان مکانی مناسب برای سرمایه‌گذاری همواره مورد توجه صاحبان سرمایه بوده، اما سوالی که همواره برای تازه واردین به ‌این عرصه مطرح بوده است چگونگی و نحوه تصمیم‌گیری فعالان و حرفه‌ای‌ها در ‌این بازارها است.

اصولا تجزیه و تحلیل قیمت‌ها به دو شیوه صورت می‌گیرد؛ روش اول بررسی چرایی تغییرات قیمت و عوامل تاثیر گذار بر تغییرات قیمت‌ها که به تحلیل بنیادی یا فاندامنتال مشهور است و روش دوم تجزیه و تحلیل تغییرات رفتار قیمت که تحلیل تکنیکال نامیده می‌شود. در‌ این بخش قصد داریم تا با برخی از اصطلاحات و روش‌های تحلیل تکنیکال بیشتر آشنا شویم.
۱- فلسفه تحلیل تکنیکال:
همه چیزاعم از تغییرات سیاسی یا اقتصادی در قیمت‌ها لحاظ شده است.
قیمت‌ها بر اساس روندها حرکت می‌کنند.
قیمت‌ها رفتارهای خود را تکرار می‌کنند.
اینکه چه اتفاق افتاده از‌ اینکه چرا اتفاق افتاده مهم‌تر است.
تغییرات قیمت تصادفی نیست.
۲- انواع نمودار:
برای‌ اینکه رفتار قیمت را مورد بررسی قرار بدهیم، ابتدا باید با انواع نمودار آشنا شویم و‌این نمودار‌ها را با استفاده از نرم‌افزار‌های مخصوص که در تحلیل تکنیکال به کار می‌رود به دست می‌آوریم:
۱- نمودار خطی:
ساده‌ترین نوع نمودار است که از اتصال قیمت‌های نهایی و متوالی در یک بازه زمانی مشخص تشکیل می‌شود.
اکثر معامله‌گران بر‌این باورند قیمت پایانی از اهمیت بیشتری برخوردار است، لذا از ‌این نمودار برای تجزیه و تحلیل خود استفاده می‌کنند. در زیر تصویر نمودار خطی سهام شرکت زامیاد را مشاهد می‌کنید.
2- نمودار میله‌ای:

چنانچه به غیر از قیمت پایانی کلیه تغییرات قیمت از جمله باز شدن، بالاترین، کمترین و بسته شدن قیمت را توسطه یک خط عمودی در صفحه نمودار مشخص کنیم در واقع یک نمودار میله‌ای ترسیم کرده‌ایم. در تصویر زیر نمودار میله‌ای همان سهام نشان داده شده است. کاملا واضح است که نمودار میله‌ای اطلاعات بیشتری را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد.
در‌این نمودار هر میله معرف تغییرات قیمت در بازه زمانی مورد نظر است، به طور مثال چنانچه بخواهیم تغییرات قیمت را در یک روز معاملاتی مشاهده کنیم هر میله (bar) نشان دهنده تغییرات در یک روز است، حال اگر بازه زمانی را از روزانه به هفتگی تغییر دهیم هر میله تغییرات قیمت در یک هفته را نشان خواهد داد و به همین ترتیب ماهانه.
در تصویر زیر تغییرات قیمت سهام شرکت زامیاد به صورت میله‌ای نشان داده شده است.
نمایی از یک نمودار میله‌ای:

قیمت آغازین به صورت یک زائده در سمت چپ میله و قیمت پایانی به همین صورت در سمت راست نمایش داده می‌شود.
3- نمودار شمعی:

اما نوع دیگر از نمودارها که از محبوبیت بسیار زیادی در بین معامله‌گران برخوردار است، نمودار شمعی نام دارد که توسط ژاپنی‌ها از سال ۱۶۰۰ توسط برنج‌کاران ژاپنی برای پیش‌بینی قیمت برنج مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما‌ این روش توسط استیو نیسون در سال ۱۹۹۰ در غرب مطرح شد. قیمت در‌ این شمع‌ها به صورتی نمایش داده می‌شود که فیتیله‌های پایین معرف کمترین قیمت و فیتیله‌های بالا معرف بیشترین قیمت و بخش مستطیلی آن معرف اختلاف قیمت باز شدن و بسته شدن قیمت است.
چنانچه بدنه شمع تو پر باشد معرف کاهش قیمت است پس بالای بدنه شمع قیمت باز شدن است و پایین آن قیمت پایانی و چنانچه شمع تو خالی باشد معرف افزایش قیمت است در‌این صورت پایین شمع قیمت آغازیین و بالای بدنه قیمت پایانی را نشان خواهد داد. الگوهای شمعی بسیار کاربردی و مفید هستند که در‌ آینده مفصل در‌این خصوص بحث خواهیم کرد. از نظر زمانی دقیقا مانند نمودار میله‌ای هستند.
نمودار زیر تغییرات قیمت سهام شرکت زامیاد می‌باشد که به صورت کندل استیک در بازه زمانی یک روزه نمایش داده شده است.