چشم‌انداز بازار جهانی فولاد

پدرام ایزدی*

با توجه به کمبود تقاضا در سطح جهانی از یک سو و افزایش سطح تولید فولاد سازان از سوی دیگر، بازار فولاد در سطح کلی شاهد روند پر نوسانی نخواهد بود در این بین غول‌های بزرگ فولادی برای بازاریابی و فروش محصولات خود راهکارهایی را اتخاذ می‌کنند. در گزارش ذیل که از سوی استیل داینامیک منتشر شده است به بررسی شرایط بازار و استراتژی فولاد سازان بزرگ پرداخته است که در پی می‌آید: اوج‌گیری صادرات در آمریکا

با توجه به وضعیت تولید شمش در ایالات متحده که بیشتر در داخل و میان کارخانه‌های شخصی فولاد مصرف می‌شود، تولید و صادرات شمش بطور قابل توجهی در چند سال گذشته افزایش یافته است و منابع صنعتی گزارش می‌دهند که دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم این روند ادامه نخواهد یافت.

به گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد (SMA)، تولید شمش داخلی تقریبا از یک میلیون شورت تن۱ در ۲۰۰۹ به یک میلیون و ۸۰۰ هزار شورت تن در ۲۰۱۰ افزایش یافت. به گزارش همین موسسه، امسال کارخانه‌های فولاد در سطوحی فعالیت می‌کنند که نشان‌دهنده افزایش ۱۰ درصدی در آمار و ارقام ارائه شده در ۲۰۱۰ است.با این وجود بسیاری از کارخانه‌ها با کاهش ظرفیت تولید خود که دلیلی جز رکود در بخش ساخت و ساز داخلی ندارد، عملکرد بهتری از خود نشان دادند و اغلب به دنبال انتقال مواد خود از راه فروش به دیگر بازارها با حاشیه قیمت کمتری هستند. در نتیجه می‌توان ایالات متحده را به عنوان منبع ارزان شمش درنظر گرفت. به گفته برخی منابع، آمریکای لاتین مقصد اصلی این محصول است؛ چرا که در این منطقه تعداد زیادی کارخانه نورد وجود دارد که فاقد ظرفیت تولید فولاد هستند.داینامیک استیل بر این باور است که قیمت‌های صادراتی فعلی در ایالات متحده برای شمش ۱۰۰ میلی‌متر، میلگرد با شمش درجه ۶۰ بین هر شورت-تن ۵۴۰ تا ۵۸۰ دلار تحویل درب کارخانه است. با توجه به اینکه بیشتر شمش ایالات متحده در داخل و میان کارخانجات فولاد مصرف می‌شود، تعیین قیمت نقدی شمش در داخل بسیار دشوار است. همچنین نمی‌توان حجم دقیق واردات و صادرات شمش را محاسبه کرد؛ چرا که هرگونه اطلاعات تجاری که در ایالات متحده در دسترس است شمش را با بلوم و اسلب در یک گروه قرار می‌دهد.

آمار و ارقام ارائه شده توسط موسسه آهن و فولاد آمریکا حاکی از آن است که میزان صادرات محصولات میانی در ۲۰۱۰ تقریبا ۵۰۷ هزار شورت -تن و واردات کمی ‌بیش از ۵ میلیون کوتاه-تن بوده است. بیشتر این آمار به اسلب اختصاص دارد؛ چرا که محصولات میانی تولید خارج در حجم‌های بالا به کشور وارد نشده‌اند.

جهش صادرات در برزیل

به‌رغم وجود کمبود در محصولات طویلی که آماده صادرات هستند، محموله‌های شمش در برزیل طی سه ماهه اول به صورت سال به سال دوبرابر شده است. این افزایش به دلیل حجم بالای معاملاتی است که میان خریداران آسیایی انجام گرفته، هرچند که این خریداران به طور کلی به امید افزایش قیمت حاصل از افزایش قیمت مواد خام دست به خرید زدند.

میزان صادرات شمش برزیل در سه ماهه اول به ۲۲۰ هزار و ۳۶۹ تن رسید که در مقایسه با میزان ۱۰۴ هزار تن در همان دوره در ۲۰۱۰ با افزایش روبرو بوده است. از این میزان ۵۵ درصد به آسیا و اکثرا به تایوان فرستاده شدند و بقیه به خریداران در آمریکای جنوبی و خاورمیانه واگذار شدند.

پیش خریدهای فعلی شمش از برزیل به آسیا هر تن ۶۲۰ تا ۶۵۰ دلار آمریکا فوب اعلام شده است که در مقایسه با هر تن ۶۵۵ تا ۶۶۰ دلار آمریکا فوب در ماه مارس افت داشته است.

لازم به ذکر است که ژرداو و وتورانتیم در لیست صادرکنندگان شمش قرار نگرفته اند و این دو بیشتر محصول خود را روانه بازار داخلی می‌کنند که همچنان برای ساخت‌وساز پررونق است. همچنین این دو کارخانه نگران بی ثباتی در بازار بین‌المللی هستند و تا شرایط بهتر نشود دست به صادرات نخواهند زد.

در این میان تنها آرسلورمیتال مونلواد، واقع در ایالت میناس ژرایس، در لیست صادرکنندگان شمش قرار گرفت؛ چرا که با گسترش و تکامل بخش نورد کارخانه در ۲۰۱۲ میزان تولید آن به دو برابر افزایش می‌یابد. در نتیجه شمش صادراتی موجود که متعلق به این منبع است ممکن است موقتی باشد.

۱- شورت تن واحد اندازه گیری وزن است که اغلب در ایالات متحده استفاده می‌شود و معادل ۹۰۷ کیلو و۱۸۴ گرم است.

بازار فولاد در چین

در همین راستا استیل داینامیک بر‌این عقیده است که قیمت ورق سرد چین بیش از‌این افزایش پیدا نمی‌کند، اما فضای کمی‌هم برای کاهش دارد. پیش‌بینی می‌شود که قیمت ورق سرد در‌این بازار با نوسانات نامحسوسی به مسیر خود در ماه‌های آینده ادامه دهد. در ادامه به بررسی عواملی خواهیم پرداخت که نقش بسزایی در روند قیمت ورق سرد دارند.

از عمده دلایل آن از یک سو، زمین‌لرزه، سونامی‌ و انتشار تشعشعات هسته‌ای در ژاپن است که منجر به کاهش تقاضای‌این محصول از سوی برخی صنایع در چین از جمله صنایع خودروسازی، کارخانه دستگاه‌های CNC (کنترل عددی کامپیوتر) و صنایع‌کشتی سازی شد.

از سوی دیگر، می‌توان صنعت کند خودروسازی را نام برد که باعث افت تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان نهایی شد. فروش خودرو در چین روندی نزولی را طی می‌کند که دلیل آن لغو مالیات ترجیحی بر خرید وسایل نقلیه، وضع محدودیت‌هایی بر خرید اتومبیل در پکن و شدیدتر شدن وضع ترافیک در شهرهای بزرگ است.

به گزارش انجمن خودروسازان در چین، این کشور در مارس ۲۰۱۱ حدود ۱ میلیون و ۸۲۸ هزار و پنج دستگاه خودرو تولید کرده است و ۱ میلیون و ۸۲۷ هزار و سه دستگاه را به فروش رسانده است؛ یعنی به ترتیب بیش از ۳۶/۵ و ۳۴/۵ درصد. طی ماه‌های ژانویه و مارس تولید و فروش اتومبیل در چین به مرز ۸۹۵۷/۴ میلیون(۴۸/۷ درصد) و ۹۸۳۷/۴ میلیون (۰۸/۸ درصد) دستگاه رسید. تغییر روند نزولی در بازار خودرو مستقیما انگیزه فروش به مصرف‌کنندگان نهایی ورق خودروسازی را کاهش می‌دهد. به دنبال ‌این امر کارخانه‌های بزرگ فولاد در چین مثل بائواستیل و آنگانگ قیمت ورق سرد خود را کاهش دادند.

همچنین صادرات ورق سرد سهم کوچکی از کل در آمد ‌این کشور محسوب می‌شود. در حال حاضر، قراردادهای کارخانه‌های فولاد در چین که طی ماه‌های آوریل و ژوئن منعقد شده‌اند طبق معمول انجام می‌شود، در حالی که قیمت‌های صادراتی به تدریج شروع به پایین آمدن کرد و نسبت به ماه‌های فوریه و مارس کاهش ۲۰ تا ۳۰ یوآنی را تجربه کرده است. با ‌این وجود صادرات تنها کمتر از ۱۰ درصد از درآمد کل را تشکیل می‌دهد.

با نگاهی به تداوم افزایش ظرفیت تولید ورق سرد در چین، متوجه خواهیم شد که بسیاری از شرکت‌های خصوصی داخلی در استان‌های شانگ دونگ، هبی، جیانگ سو، چجیانگ و فوجیان علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در خطوط تولید ورق سرد از خود نشان می‌دهند. در نتیجه انتظار می‌رود که ظرفیت تولید بیش از پیش افزایش یابد و شرایط برای عرضه مازاد بهتر شود.

در آخر، کارخانه‌های فولاد در چین با محاسبه سود حاصل از فروش ورق سرد حکایت از آن دارند که نه تنها سود نکرده‌اند، بلکه متحمل ضرر هم شده‌اند. اختلاف قیمت ۴۶۰ تا ۵۶۰ یوآنی میان ورق سرد و گرم هنوز برای تنظیم قیمت ورق سرد ناکافی است. به‌رغم افزایش ظرفیت، سرعت رشد تولید کاهش خواهد یافت.

*کارشناس بازار فولاد

منبع: استیل داینامیک