حمزه بهادیوند چگینی: نگاهی به روندهای یکساله در بازارهای جهانی کالاها نشان می‌دهد این بازارها با وضعیت رو‌به رشدی روبه‌رو‌ هستند که این شرایط می‌تواند به مفهوم بهبود اوضاع معاملات این کالاها در پی بهبود اوضاع اقتصاد جهانی باشد. اما مفهوم دیگر این موضوع نیز تشویق سرمایه‌گذاران به بازگشت به این بازارها است که شواهدی نشان می‌دهند این اتفاق افتاده است. در این گزارش به بررسی این دو نشانه در بازارهای فلزات پایه می‌پردازیم.

نفت و چین در دو مسیر متفاوت

روز گذشته در بازارهای جهانی با آنکه شاهد رشد محدود در بهای نفت به میزان ۶/ ۰ درصد بودیم اما همچنان تغییرات هفتگی بهای نفت آمریکا رقمی در حدود منفی ۵۸/ ۳ درصد و برای نفت برنت منفی ۹۵/ ۳ درصد برای یک هفته منتهی به دوشنبه به ثبت رسیده است. به این ترتیب روز گذشته تا لحظه نگارش این گزارش بهای دو نفت آمریکا و برنت به ترتیب به ۷۷/ ۴۷ و ۲۲/ ۵۰ دلار در هر بشکه رسید. در این بین اما نگاه ماهانه به تغییرات قیمت نفت نشان می‌دهد در مدت یک ماه گذشته بهای نفت در بازارهای جهانی به‌رغم تخلیه‌های هفتگی با رشد مناسبی روبه‌رو‌ است به‌طوری‌که نفت آمریکا بیش از ۳ درصد و نفت برنت در حدود ۲ درصد رشد را در کارنامه خود ثبت کرده‌اند.

تحلیلگران معتقدند ریزش‌های هفتگی بهای نفت بیشتر تحت تاثیر سیاست‌های آرام اوپک در نشست اخیر کشورهای صادرکننده نفت بوده است چراکه بازار جهانی نفت منتظر کاهش بیشتر میزان تولید طلای سیاه بود اما این اتفاق نیفتاد و بازار واکنش مطلوبی از خود نشان نداد. این در شرایطی است که چالش‌های دیگری نیز علاوه بر این در این مدت در عرصه‌های مختلف مشاهده شده که از آن جمله می‌توان به خروج ایالات متحده از پیمان آب و هوایی پاریس اشاره کرد. در عین حال هنوز چالش‌های شبه جزیره کره به قوت خود باقی است و برخی نمایش‌های منطقه خاورمیانه در هفته‌های اخیر و تنش‌های بین قطر و عربستان موضوعاتی بودند که همگی بر بازار نفت اثرات ناهمسو و متفاوتی را بر جای گذاشتند. در طرف دیگر قوت یافتن احتمال عدم افزایش نرخ بهره در نشست ماهانه کمیته فدرال رزرو موضوع دیگری بود که در هفته‌های پیش رو انتظار می‌رود بر بازارهای کالایی از جمله نفت و طلا نیز اثرگذار باشد. در طرف دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهند در هفته گذشته وضعیت نسبتا باثباتی در آمارهای منتشر شده از سوی چین مشهود است که این ثبات اثرات بالایی را بر بازارهای جهانی کالاها بر جای گذاشته است. برخلاف تلاطمی که در مولفه نفت شاهد بودیم آمارهای مختلف اقتصادی از اژدهای زرد نشان دهنده وضعیت باثبات و حتی مثبت اقتصاد چین است.

پیش از این در گزارش‌های مختلف اشاره کرده بودیم که بازارهای کالایی بیش از هر عاملی در برابر تغییرات اقتصادی به خصوص در برابر عرضه و تقاضای کالاها در چین حساس هستند. در این بین روز شنبه خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرد رشد اقتصادی چین در سه ماهه دوم سال جاری به ۸/ ۶ درصد می‌رسد. البته این آمار در تناقض با آمارهایی است که اخیرا بانک جهانی از رشد اقتصادی جهان منتشر کرده است. بانک جهانی پیش‌بینی کرده رشد اقتصادی چین امسال با کاهش روبه‌رو‌ شده و به ۵/ ۶ درصد برسد. تورم چین نیز در این مدت بر اساس پیش‌بینی‌ها به ۴/ ۱ درصد و شاخص تورم تولید‌کننده انتظار می‌رود به ۵/ ۶ درصد برسد. تازه‌ترین گزارشی که بانک جهانی از رشد اقتصاد دنیا منتشر کرده نرخ رشد جهان در سال جاری را ۷/ ۲ درصد ارزیابی می‌کند.

بر‌اساس این گزارش انتظار می‌رود رشد اقتصادهای نوظهور در سال جاری اثرات مثبت و مناسبی را بر اقتصاد جهانی بر جای بگذارد. با این حال گزارش بانک جهانی اعلام می‌کند که محدودیت‌های جدید تجارت می‌تواند موجب خارج شدن روند بهبود اقتصاد جهانی از مسیر خود شود که بسیاری از اقتصادهای پیشرفته و در حال توسعه متضرر خواهند شد؛ ضمن اینکه این روند بیشتر در اقتصاد چین و کشورهای آسیایی تاثیر می‌گذارد و در پیش گرفتن سیاست حمایتی از سوی آمریکا، اقدامات تلافی جویانه‌ای را از سوی کشورها به همراه خواهد داشت.

بازارهای کالایی در تلاطم

بررسی‌ها از وضعیت بازارهای کالایی نشان می‌دهد در هفته گذشته جز مس و سرب بهای سایر بازارهای کالایی روندی افزایشی را پشت سر گذاشته است. روی با حدود ۴ درصد رشد بیشترین میزان تغییرات را در بین فلزات اساسی تجربه کرده و مس در حدود یک درصد افت قیمت داشته است. بر اساس این گزارش، روز گذشته قیمت مس در بازارهای جهانی به ۵ هزار و ۶۱۰ دلار در هر تن رسید. سرب در قیمت ۲ هزار و ۸۹ دلار و آلومینیوم نیز در بهای هزار و ۹۲۴ دلار معامله شدند. همچنین بهای روی در بازارهای جهانی به ۲ هزار و ۵۵۷ دلار در هر تن رسید و نیکل ۸ هزار و ۷۹۳ دلار معامله شد. همچنین فولاد در بازارهای جهانی در بهای ۳۱۲ دلار و سنگ آهن در قیمت ۵۶ دلار و نیم در هر تن معامله شد. به این ترتیب باید گفت اگرچه بهای نفت در هفته گذشته روندی کاهشی را پشت سر گذاشت اما بازارهای کالایی وضعیت مناسبی را با توجه به ثبات وضعیت اقتصاد چین پشت سر گذاشتند.

تغییرات سالانه و دو اثر

به گزارش «دنیای اقتصاد» بررسی‌ها از تغییرات سالانه بهای فلزات پایه اما حکایت از رشد دسته‌جمعی برای کالاهای مذکور دارد. این موضوع به عقیده کارشناسان به معنای خروج بازارهای پایه از وضعیت اضطراری است که می‌تواند دو مفهوم را آشکار سازد؛ نخست آنکه بازارهای پایه به دنبال تحرک در بخش واقعی اقتصاد سر از لاک رکودی خود بیرون آورده و روندهای مثبت و مناسبی را پشت سر گذاشته‌اند به‌طوری‌که بر‌اساس آمارها در یک سال گذشته فلز مس ۲۰ درصد، آلومینیوم ۲۵ درصد، سرب ۲۴ درصد، روی ۴۴ درصد، نیکل ۶ درصد و قلع ۲۸ درصد رشد را تجربه کرده‌اند. بر اساس این گزارش فولاد در این مدت ۱۴۷ درصد و سنگ‌آهن نیز ۱۹ درصد رشد قیمت را پشت سر گذاشته‌اند.

مفهوم دوم اما سیگنالی است که این تغییرات به سرمایه‌گذاران در بازارهای کالایی می‌فرستد. به این ترتیب رشد بالای قیمت کالاهای پایه به جذب قدرتمندتر سرمایه‌گذاران در این بازار و صنایع مرتبط با آن منتهی می‌شود کما اینکه برخی آمارها از رشد فعالیت‌های تولیدی و توسعه معدنی در یک سال گذشته به خصوص در سال ۲۰۱۷ حکایت دارند. رشد سهام شرکت‌های معدنی در دنیا نیز نشانه مهم دیگری است که سیگنال‌های بازگشت سرمایه‌گذاران به بازارهای فلزی و معادن را نشان می‌دهد و با استناد به آن باید گفت بازارهای پایه روند رو به رشدی را در آینده تجربه خواهند کرد.

دو ردپای جدید در بازارهای پایه