برندگان و بازندگان بورس کالاها در 2017

دنیای اقتصاد- نیما صبوری: پایگاه اینترنتی-تحلیلی «سیکینگ‌آلفا» که در زمینه سرمایه‌گذاری در بورس‌های سهام و کالا فعالیت دارد در گزارشی مفصل، وضعیت بازار کالاها را در فصل اول سال میلادی جاری مورد بررسی قرار داده است. در گزارش مذکور همچنین تحلیلگران این پایگاه پیش‌بینی‌های خود را برای فصل دوم سال ۲۰۱۷ ارائه کرده‌اند. بر‌اساس این گزارش، سود ناچیزی در فصل اول ۲۰۱۷ در بازارهای مواد خام مشاهده شد، با این حال اما در بخش‌های مختلف نتایج متنوعی حاصل شد. در این رابطه مجموعه بخش کالا که شامل ۲۹ قلم کالای اساسی‌ است که در بورس‌های آمریکا و انگلیس معامله می‌شوند، رشدی ۸۱/ ۱ درصدی را در سه ماه نخست ۲۰۱۷ که به ماه مارس منتهی می‌شود تجربه کرد.

این رشد بلافاصله پس از آن محقق شد که این بخش در سال ۲۰۱۶، رشد ۴۱/ ۱۳ درصدی را تجربه کرد. در مجموع نیز برنده نهایی این ۲۹قلم کالا فلز پالادیوم بود که توانست در سه ماه نخست سال جاری رشدی ۵/ ۱۷ درصدی را تجربه کند. به‌علاوه یکی از نشانه‌های تقویت بخش مواد خام سود ۳۸ درصدی شاخص «بالتیک درای» در فصل اول ۲۰۱۷ بود. در سال ۲۰۱۵ و اوایل سال ۲۰۱۶، کند شدن رشد اقتصادی در چین فشارها را بر تقاضای مواد خام در سراسر جهان افزایش داد. با این حال اما افزایش شاخص «بالتیک درای» به آن معنا است که محموله‌های فله و خشک که در سراسر جهان جابه‌جا می‌شوند محصولات را از تولیدکنندگان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسانند. در این رابطه چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده کالا، به احتمال زیاد پذیرای حجم زیادی از این مواد خام است. علاوه بر تقاضای چین، پروژه ساخت زیرساخت‌ها در آمریکا به‌طور همزمان تقاضای کالای صنعتی را افزایش خواهد داد. زمانی‌که شما به بررسی قیمت کالاها می‌پردازید، اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده وضعیت دلار آمریکا است، چرا که این عامل رابطه ارزشی معکوسی با قیمت مواد خام دارد. شاخص دلار (که معیاری از ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای خارجی همچون یورو، پوند، ین و... است) بعد از اینکه در اولین روز سال جدید میلادی رکوردی ۱۵ ساله را به ثبت رساند (از سال ۲۰۰۲)، در فصل اول ۲۰۱۷ نزولی ۰۲/ ۲ درصدی را تجربه کرد. همچنین بازار بلندمدت و پربازده دلار توسط تفاوت نرخ بهره با ارزهای دیگر و همچنین چشم‌انداز مثبت سیاست‌های مالی تحریکی (پروژه‌های ساخت‌ زیرساخت‌ در آمریکا از دهه ۱۹۵۰ بی‌سابقه است) حمایت شدند. در ۱۵ مارس، کمیته بازار آزاد بانک مرکزی آمریکا «نرخ وجوه فدرال» را ۲۵/ ۰ درصد افزایش داد. این کمیته همچنین از احتمال افزایش دوباره این نرخ به مقدار مشابه در سال جاری خبر داد. این درحالی است که در اواخر ماه مارس دو نفر از مقامات بانک مرکزی (اریک روسنگرن و ویلیام دودلی) اعلام کردند که اگر روند افزایشی نرخ رشد ادامه داشته باشد، فدرال رزرو برای مهار فشار‌ تورمی ممکن است افزایش‌های سوم و چهارم را نیز در تقویم سال ۲۰۱۷ بگنجاند. در این میان اما نفت خام به‌عنوان کالایی که بیشترین توجهات معطوف آن است، قیمتش تقریبا در فصل اول ۲۰۱۷ باثبات بود. یکی از دلایل این ثبات قیمت را می‌توان افزایش تولید شیل در آمریکا دانست که اثر منفی فریز نفتی اوپک را خنثی کرد. همچنین قیمت قرارداد آتی نفت خام در «بورس تجاری نیویورک (NYMEX)» نیز در اکثر زمان‌های سه ماه نخست ۲۰۱۷ بالای ۵۰ دلار به ازای هر بشکه بود. اما در اواخر ماه مارس با توجه به افزایش بی‌سابقه سطح ذخایر آمریکا این قیمت کاهشی شد و به سطح ۰۱/ ۴۷ دلار رسید، گرچه در ۳۱ مارس مجددا به سطح بالای ۵۰ دلار بازگشت. قیمت طلا نیز با توجه به اینکه در فصل آخر سال ۲۰۱۶ به‌دلیل نگرانی‌های ناشی از افزایش تورم و نااطمینانی‌های سیاسی و اقتصادی کاهشی شده بود در ابتدای سال ۲۰۱۷ تقویت شد.

نگاهی به آینده

در سال ۲۰۱۷ سه کشور در ناحیه اروپا، انتخاباتی سرنوشت‌ساز پیش‌رو دارند. با توجه به انتخاباتی که در سال ۲۰۱۶ در انگلیس و آمریکا برگزار شد و جریانات پوپولیستی‌ای که به‌وجود آمد، تا زمان نهایی شدن نتایج این انتخابات، نگرانی‌ها پیرامون آینده اتحادیه اروپا همچنان پابرجا خواهد بود. انتخابات هلند در ماه مارس، انتخابات فرانسه در ماه آوریل و انتخابات آلمان در اواخر سال ۲۰۱۷ از مهم‌ترین انتخاباتی‌ هستند که می‌تواند سرنوشت اتحادیه اروپا و واحد پولی این اتحادیه (یورو) را تعیین کند. همچنین باید انتظار داشت که بازارها در زمان برگزاری این انتخابات نوسانات شدیدی را تجربه کنند. در‌ آمریکا نیز سیاست‌هایی که رئیس‌جمهوری جدید آمریکا وعده آنها را داده همچون افزایش مخارج زیرساخت‌ها، اصلاح نظام مالیاتی به سمت سهولت بیشتر و سیاست‌های تجاری حمایت‌گرایانه می‌تواند عواقبی جدی بر قیمت کالاها داشته باشد. همچنین در کنار عوامل سیاسی و اقتصادی، فصل دوم ۲۰۱۷ با کشت و زراعت کشاورزان آمریکایی همراه است، کشاورزانی که محصولاتشان منبع غذایی بسیاری از مردم آمریکا و جهان را تامین می‌کند. بر اساس آمارها، آمریکا بزرگ‌ترین تولید‌کننده و صادرکننده ذرت و دانه‌های روغنی سویا و همچنین بزرگ‌ترین صادرکننده گندم در جهان است. در این رابطه، شرایط آب‌وهوایی در زمان کشت، رشد و برداشت این محصولات نقش تعیین‌کننده در قیمت حبوبات خواهد داشت. البته پس از ۴ سال شرایط مساعد جوی و برداشت پربازده محصولات، اکنون ذخایر غلات در سطح بسیار بالا و بی‌سابقه‌ای قرار دارد. با این حال هر ساله با توجه به چگونگی وضعیت آب‌وهوایی، نااطمینانی‌هایی درخصوص برداشت نهایی محصولات ایجاد می‌شود، نااطمینانی‌هایی که به نوسان قیمت‌ها دامن می‌زند.

برندگان فصل اول 2017

از اول ژانویه تا ۳۱ مارس ۲۰۱۷، فلزات گرانبها با توجه به سود ترکیبی ۴۵/ ۱۱ درصدی که برای آنها حاصل شد بهترین عملکرد را در میان دارایی‌های کالایی داشتند. همچنین فلزات پایه مقدار ۶۵/ ۶ درصد بر سود سال گذشته افزودند. در این دوره حبوبات رشد حاشیه‌ای ۳۷/ ۱ درصد و قیمت اقلام گوشتی رشد ۷۸/ ۱ درصدی را تجربه کردند. به‌علاوه در سه ماه نخست ۲۰۱۷، ارزش فلزات صنعتی که در بورس فلزات لندن معامله می‌شوند ۱۴/ ۱۶ درصد افزایش یافت. آلومینیوم با ۸۷/ ۱۴ درصد افزایش در قیمت، نقره با ۵/ ۱۴ درصد (درحالی‌که قیمت این فلز در مجموع سال ۲۰۱۶، رشد ۱۵ درصد را تجربه کرد)، طلا ۶۴/ ۸ درصد و مس با حدود ۶ درصد افزایش از دیگر برندگان بازارها در فصل نخست ۲۰۱۷ بودند. البته در فصل چهارم سال ۲۰۱۶، یکی از بزرگ‌ترین برندگان بازارها فلز پالادیوم بود که طی سه ماه افزایش ۴۶/ ۱۷ درصدی را تجربه کرد. از برندگان بخش کشاورزی در فصل نخست ۲۰۱۷ نیز می‌توان پنبه با ۴۶/ ۹ درصد، برنج با ۷۷/ ۵ درصد و گندم در بورس تجاری شیکاگو (CBOT) با ۵۳/ ۴ درصد و ذرت با ۴۸/ ۳ درصد رشد را نام برد.

بازندگان فصل اول 2017

البته افزایش قیمت‌هایی که در بالا برای فصل نخست ۲۰۱۷ اشاره شد برای تمام بازارها اتفاق نیفتاد: در این دوره می‌توان بزرگ‌ترین بازنده بازارها را بخش انرژی دانست، بخشی که در سال ۲۰۱۶ بهترین عملکرد را به ثبت رساند. بر این اساس در سه ماه ابتدایی ۲۰۱۷، ترکیبی از تغییرات قیمت کالاهای اصلی انرژی که در بازارهای آتی آمریکا معامله شدند بیانگر ضرر ۳۵/ ۵ درصدی است. البته بزرگ‌ترین بازنده فصل نخست ۲۰۱۷ را می‌توان آتی آب‌پرتقال افشره منجمد شده با کاهش ارزشی حدود ۷۵/ ۲۰ درصد دانست. همچنین گاز طبیعی با ۸۵/ ۱۴ درصد کاهش ارزش، شکر با ۱/ ۱۴ درصد، نفت کوره با ۸۹/ ۸ درصد، روغن سویا با ۶۷/ ۷ درصد، نفت خام در «بورس تجاری نیویورک» ۸۱/ ۵ درصد، دانه سویا با ۰۷/ ۵ درصد و در نهایت قلع با ۵۶/ ۴ درصد کاهش در قیمت از بزرگ‌ترین بازندگان فصل نخست ۲۰۱۷ بودند.

عجایب بازارها!

کالاها ماهیتا دارایی‌های پرنوسانی هستند. این ویژگی باعث می‌شود گاهی اوقات شاهد آن باشیم بخشی که بهترین عملکرد را در یک فصل دارد، در فصل بعدی جزو بدترین‌ها قرار گیرد یا برعکس. این چیزی است که در فصل اول ۲۰۱۷ مشاهده کردیم. طی سه ماه آخر ۲۰۱۶، بخش انرژی با افزایش ارزشی ۶۷/ ۱۴ درصدی عملکرد خیره‌کننده‌ای را به ثبت رسانید. با این حال اما در فصل نخست ۲۰۱۷ شاهد آن بودیم که این بخش بدترین عملکرد را در تمامی بازارها داشت. در طرفی دیگر اما فلزات گرانبها که در فصل چهارم ۲۰۱۶ کاهش ارزشی ۹۳/ ۱۱ درصدی را تجربه کردند، با افزایش ۴۵/ ۱۱ درصدی در سه ماه نخست ۲۰۱۷ بهترین عملکرد را در میان بازارها به ثبت رساندند.