حمزه بهادیوند چگینی : بسیاری از تحلیلگران بازارهای کالایی می‌گویند با مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا قیمت‌ها در آینده روندهای متفاوتی را پشت سر می‌گذارند؛ روندهایی که قابل پیش‌بینی‌تر از گذشته هستند. به عقیده آنها شرایط اقتصاد جهان روند صعودی را در پیش گرفته و با این پیش فرض می‌توان آن‌طور که پیش‌بینی‌ها می‌گویند افزایش دوباره قیمت‌ها را حدس زد. در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود قیمت سنگ آهن که روند رو به رشدی را پشت سر‌گذاشته بار دیگر به کاهش قیمت تن دهد، با این حال در سایر حوزه‌ها امیدواری به افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه دارد.

در میان این کالاها اما قیمت زغال‌سنگ نیز هنوز انتظار می‌رود روند رو به رشدی را طی کند. به این ترتیب به احتمال قوی افزایش قیمت در بازار فولاد نیز موضوعی غیرقابل انکار خواهد بود. در این بین بازار خرسی مواد اولیه در سال ۲۰۱۵ در اواخر سال جاری میلادی به بازاری گاوی تبدیل شده و بسیاری از قیمت‌ها در این گروه افزایش یافته است به‌طوری‌که بهای مس بار دیگر از مرز ۵ هزار دلار عبور کرد و به قیمت‌های آوریل ۲۰۱۶ رسید. گفته می‌شود این بار حمایت از قیمت‌های ۵ هزار دلاری برای این فلز قوی‌تر از سایر دوره‌ها در دو سال اخیر خواهد بود. قیمت دلار در فاصله ۱۰‌ماهه از مه ‌۲۰۱۴ تا مارس ۲۰۱۵ در حدود ۲۷ درصد رشد را تجربه کرده که این میزان افزایش قیمت بیشترین تاثیر را بر قیمت مواد اولیه در سراسر جهان به همراه داشته است. این در شرایطی است که این میزان افزایش قیمت برای دلار روی نفت نیز تاثیرات بالایی ایجاد کرده و در نتیجه قیمت نفت به سطوح پایینی رسیده که نتیجه این امر کاهش قیمت تمام شده در این محصولات است. به عقیده فعالان اقتصادی اگر این دو اثر را در کنار کندی روند رشد اقتصادی در کشورهای مهم جهان مانند چین قرار دهیم می‌بینیم ضریب افت قیمتی در بازارهای کالایی تشدید خواهد شد.

با این حال این سه نشانه در حال تغییر جهت هستند. نخست آنکه سرعت تغییر جهت دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر که روندی ملایم در پیش گرفته بود با انتخاب شدن ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور وضعیت منفی را تجربه کرد که این موضوع روی قیمت‌های مواد اولیه و کالاها اثری افزایشی به همراه دارد. بهای نفت نیز در بازارهای جهانی در مقایسه با سال گذشته با رشدی در حدود ۴۰ درصد روبه‌رو‌ شده و احتمالا با توجه به رابطه منفی ترامپ و اعراب انتظار افزایش قیمت نفت بالا است. این مساله نشان از بازگشت اثر نفت در بازارهای کالایی دارد و در نهایت آن‌طور که خبرها حکایت دارند اقتصادهای پیشرفته در حال افزایش سطوح خرید خود از مواد اولیه و کالاهای اساسی هستند به‌طوری‌که در چین آن‌طور که تحلیلگران می‌گویند سیاست‌های حمایتی دولت این کشور از بخش‌های اصلی اقتصادی به خصوص بخش مسکن عامل اصلی تقاضا برای مواد اولیه شده است. گفته می‌شود در چند ماه آینده نیز این سیاست‌ها ادامه خواهند یافت و در این صورت می‌توان پیش‌بینی کرد قیمت‌ها در بازارهای مزبور باز هم افزایش یابند.

بازار سنگ‌آهن به کدام سو حرکت می‌کند؟

بررسی مسیر حرکتی سنگ آهن حکایت از آن دارد که قیمت این محصول از رقم ۱۶۰ دلار در هر تن در سال ۲۰۱۳ به ۳۸ دلار در دسامبر ۲۰۱۵ رسیده است. پس از آن قیمت روند صعودی در پیش گرفت و به ۶۴ دلار در ۳ نوامبر سال جاری رسید؛ این موضوع باعث شد قیمت برخی از محصولات معدنی نیز همزمان بالاتر برود. به علاوه ارزش سهام تولیدکنندگان در این گروه‌ها نیز به تدریج افزایش یافته و در حال حاضر به‌عنوان مثال ارزش سهام واله برزیل ۳ برابر شده و این تغییر برای بی اچ پی بیلیتون دو برابر اعلام شده است. در مورد گلنکور گفته می‌شود ارزش شرکت ۳ برابر شده و ریو‌تینتو ارزش بالاتری را برای خود ثبت کرده است.

در مورد زغال‌سنگ نیز اوضاع پیچیده شده که این پیچیدگی به افزایش بهای این محصول منجر شده که بخشی از آن به دلیل سختگیری‌های مقررات زیست‌محیطی در ایالات متحده اتفاق افتاده و در کنار آن نیز افزایش تقاضا برای این محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. قیمت زغال‌سنگ در حال حاضر در حدود ۳۰۰ دلار است که در یک سال گذشته ۱۱۳ درصد رشد را تجربه کرده است. نمودارهای زغال‌سنگ نشان می‌دهند قیمت این کالا که در سال ۲۰۰۸ در حدود ۲۲۴ دلار در هر تن بود در فوریه ۲۰۱۶ به ۴۳ دلار رسیده بود ولی اکنون از رقم ۸ سال پیش خود نیز بالاتر رفته است. به عقیده کارشناسان بازارهای کالایی حال که ترامپ توانسته به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود می‌تواند روند بازارهای کالایی را از جمله در بازار زغال‌سنگ افزایش دهد، چراکه آمریکا بزرگ‌ترین‌ اقتصاد جهان است و تقاضا و عرضه در این کشور به شدت بر روند قیمت‌ها اثرگذار خواهد بود.

در این میان اما وضعیت رشد صنعتی در اقتصاد جهان نشان می‌دهد شرایط برای رشد ساخت و سازها در جهان به خصوص کشورهای صنعتی بهبود یافته است. این موضوع را می‌توان به راحتی در رشد قیمت کالاهای صنعتی دید. در چین بررسی‌ها حکایت از آن دارند که انتظار بهبود برای بخش ساخت‌و‌ساز در این کشور همان‌طور که در بالا اشاره شد و همچنین بهبود مولفه‌های اقتصادی در آمریکا می‌تواند به رشد اقتصاد بازارهای کالایی منتهی شود. آلومینیوم، نیکل، سرب، روی، قلع، فولاد، زغال‌سنگ، سنگ‌آهن و... همگی پتانسیل رشد قیمت را در دوره پساترامپ خواهند داشت. روز گذشته در اولین روز بعد از انتخابات آمریکا و با گام گذاشتن ترامپ به فاز برتری در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا کافی بود تا بهای طلا بیش از ۳ درصد در یک روز جهش کند. رشدی که حتی از افزایش بهای این کالا در روز اعلام آرای مبنی بر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز فراتر رفته است. نکته جالب توجه را باید در آمارهای اقتصادی آمریکا و سایر کشورها جست‌وجو کرد. به‌عنوان مثال ارزش دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزهای معتبر نزدیک به ۵/ ۱ درصد کاهش یافت، ولی در همین زمان، ارزش ین ژاپن در برابر دلار آمریکا رقمی نزدیک به ۴ درصد افت کرد ولی بعد اندکی تقویت شد. از طرف دیگر قیمت نفت سبک آمریکا ۷۸/ ۱ درصد کاهش یافته و برنت نیز ۷۶/ ۱ درصد افت نرخ را ثبت کردند. این در حالی بود که بهای نفت خام در بازار ژاپن ۴۲/ ۴ درصد کاهش یافت، هرچند که نفت در این بازار با ین مورد داد‌و‌ستد قرار می‌گیرد. نکته جالب‌تر آنکه در بازارهای کالایی و معاملات فیزیکی آن همچون بازار مس، آلومینیوم یا روی، شاهد نوسان چندانی نیستیم و حتی کاهش ارزش دلار آمریکا، خود به‌عنوان اهرم حمایت از این بازار خودنمایی کرده است.

با توجه به تمامی این موارد، تاثیرگذاری ترامپ بر بازارهای مالی مخصوصا بازارهای سهام و بازارهای آتی در کنار بازار طلا و نفت بیش از سایر بازارها بوده و بازارهای کالایی و معاملات فیزیکی آنها همچون فلزات پایه، کمترین تاثیر را از این رویکرد جدید سیاسی پذیرفته‌اند. در هر حال ترامپ نشان دهنده تغییر است و بسیاری از سرمایه‌گذاران با دارایی‌های بزرگ تمایل چندانی به تغییر نداشته و شرایط فعلی بازارها را می‌پذیرند. به نظر می‌رسد بازارهای کنونی سیگنال‌های کافی را منتشر کرده‌اند و با روی کار آمدن ترامپ این سیگنال‌ها تقویت خواهند شد به این ترتیب انتظار رشد قیمت در این بازارها فعلا ادامه دارد.

افق‌های صعودی قیمت کالاها در پساترامپ