آیا قیمت‌ آلومینیوم بالا می‌ماند؟

گروه بورس فلزات- فرشته تاجیک: قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن به طور پیوسته در اوایل دهه ۱۹۹۰ کاهش یافت و از مقدار ۲۰۰۰دلار بر تن در سال ۱۹۹۰ به کمتر از ۱۰۰۰دلار بر تن در اواخر سال ۱۹۹۳ رسید که دلیل عمده این کاهش، افزایش قابل توجه ذخیره انبارهای LME در اوایل دهه ۱۹۹۰ بود. ذخایر LME از مقدار کمتر از ۱۰۰هزار تن در اوایل سال ۱۹۹۰ به ۷/۲میلیون تن در سال ۱۹۹۴ رسید که این میزان ذخیره بیشتر در اثر افزایش شدید صادرات آلومینیوم از کشورهای مستقل مشترک‌المنافع بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ بود. روند قیمت ده ساله آلومینیوم برحسب دلار بر تن

به منظور مقابله با این حالت، تولیدکنندگان آلومینیوم اولیه در اوایل سال ۱۹۹۴ بخشی از خط تولید خود را تعطیل کردند. در همین دوره زمانی نیز تقاضای آلومینیوم بعد از رکورد پیش آمده در اوایل دهه ۱۹۹۰ به شدت افزایش یافت. همزمانی این دو عامل سبب شد که ذخایر آلومینیوم LME از ۶/۲میلیون تن تا ۵/۰میلیون تن در اواخر ۱۹۹۵ کاهش یابد. در نتیجه قیمت آلومینیوم LME با سرعت تا بیش از ۲۰۰۰دلار بر تن در ژانویه ۱۹۹۵ افزایش یافت. تحرکات بازار آلومینیوم نیز بر افزایش سریع قیمت آن تاثیر داشت. دوره قیمت بالای آلومینیوم کوتاه‌مدت بوده و از مقدار ۲۰۰۰دلار بر تن در اوایل ۱۹۹۵ به ۱۳۳۰دلار به تن در اکتبر ۱۹۹۶ رسید، سپس در آگوست ۱۹۹۷ تا ۱۷۰۰دلار بر تن افزایش یافت. از این زمان به بعد نیز قیمت آلومینیوم روندی نزولی داشت و در دسامبر ۱۹۹۸ به کمتر از ۱۲۵۰دلار بر تن رسید.

در میان سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ تولید آلومینیوم جهان به ترتیب با ۳۰۰هزار و ۵۰۰هزار تن تولید اضافه مواجه شد، اما با بالا رفتن مصرف آلومینیوم در سال ۲۰۰۴ به میزان ۲/۹درصد به علت بالا رفتن تقاضا در آمریکا و چین و افزایش تولید جهانی به میزان تنها ۶/۶درصد، بازار با کسری ۳۵۹هزار تن مواجه شد. علاوه بر آن با توجه به کاهش ارزش دلار نسبت به سایر ارزها بهای آلومینیوم در طول سال ۲۰۰۴ به مقدار فراوانی افزایش یافته است. به طور متوسط قیمت آلومینیوم طی سال ۲۰۰۴ معادل ۱۷۱۶دلار به ازای هر تن بود که نسبت به قیمت ۱۴۳۱دلاری آن در سال ۲۰۰۳، ۲۰درصد افزایش یافت. در پایان سال ۲۰۰۴ آلومینیوم با بهای حدود ۱۹۰۰دلار به ازای هر تن معامله شد که بالاترین قیمت در بیش از ۹ماه قبل از آن بود. اما این قیمت‌ها در سال ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ در این سطح نماندند و قیمت ۳۰۰۰دلار به ازای هر تن را نیز تجربه کردند. در نیمه اول سال ۲۰۰۶ قیمت‌های رسمی بازار فلزات لندن بین ۲۴۵۰ تا ۲۵۵۰ در هر تن ثابت ماندند در عین حال سرمایه‌گذاران و تجار منتظر بودند تا ببینند آیا این وضعیت در نیمه دوم هم ادامه خواهد داشت یا نه. با کاهش میزان معاملات در ماه‌های تابستان و عدم ‌وجود کمبود در موجودی آلومینیوم درجه اول، قیمت‌های بازار فلزات لندن محرکی برای بالا رفتن نداشته و می‌توانند به تدریج با سرعت کمتری افزایش یابند. بالا رفتن میزان تولید آلومینیوم در چین (۹/۴میلیون تن فقط در پنج ماه اول سال) موجب شده تا تولید آلومینیوم اولیه، دوباره افزایش یابد. همین موضوع سبب کاهش ناگهانی صادرات آلومینیوم اولیه و افزایش صادرات محصولات مشابه آن شده است. قیمت فلز آلومینیوم در اواخر ماه آگوست ۲۰۰۶ به ۲۸۳۴دلار به ازای هر تن رسید ولی در ماه نوامبر امسال سطح قیمت‌ها کاهش یافت به حدی که بیشترین کاهش در ۱۳نوامبر مشاهده شد و ۲۲۵۰دلار به ازای هر تن رسید ولی یک افزایش در قیمت‌ها ظرف ۵روز رخ داده است، به نحوی که در ۱۵نوامبر به ۲۶۵۱دلار، ۱۶نوامبر به ۲۶۷۹، ۱۷نوامبر به ۲۶۰۰دلار و ۱۸نوامبر به ۲۶۷۹دلار به ازای هر تن رسید. کاهش قیمت برخی فلزات به دلیل کاهش موجودی انبارها و علاقه پایین برای سرمایه‌گذاری با نزدیک شدن ماه‌های پایانی سال ۲۰۰۶ است. در هفته‌های اخیر کاهش شدید سود و افت حجم تجاری در بازار بورس فلزات لندن پس از شرایط مطلوب اقتصادی نوعی ایجاد سردرگمی در قیمت‌ها را به وجود آورده است.

تولیدکنندگان شمش آلومینیوم اروپا سال گذشته از بازار مطلوبی برخوردار بودند. اما با افزایش صادرات آلومینیوم چین به بازارهای سودآور آنان و نگرانی از افت رشد اقتصادی در آمریکا سبب کاهش قیمت‌ها شده است.

هم‌اکنون واحدهای تولیدکننده آلومینیوم اروپا به دلیل افزایش واردات با تعطیلی مواجه شده‌اند. البته کشورهای دیگر نیز برنامه‌های بلندمدتی را برنامه‌ریزی کرده‌اند. امارات متحده عربی برنامه دارد، طی ۱۰سال آینده ۱۰درصد تولید آلومینیوم جهان را در اختیار خود بگیرد. آلومینیوم دبی حدود ۲درصد از آلومینیوم دنیا را تولید می‌کند و در‌حال‌حاضر این شرکت در حال انجام بررسی‌هایی است تا به تنهایی به بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم تبدیل شود، زیرا هزینه تولید آنها کمتر از کارخانه‌های اروپایی است. تامین انرژی برای کارخانه‌های آلومینیوم در اروپا بسیار مهم است و در هزینه‌های تولید تاثیرگذار است، اما این موضوع در خاورمیانه مطرح نیست. هند از جمله کشورهایی است که مصرف آلومینیوم در این کشور شدیدا در حال افزایش است و دلیل آن رشد کلی اقتصادی در این کشور است. قیمت‌ بالای آلومینیوم در هند موجب شده که در اکثر بخش‌ها مصرف آن با سردی مواجه شود و به نظر می‌رسد که این وضع عادی باشد. علاوه بر این با توجه به اینکه بازار هند برای محصولات گوناگون آلومینیومی روبه رشد بوده و کشوری است که هزینه‌های آن نیز پایین است، سرمایه‌گذاران خارجی علاقه زیادی به احداث واحدهایی در آنجا دارند. این گونه تحولات بدون شک تقاضا برای آلومینیوم نو و قراضه را افزایش داده و امکان اقتصادی‌تر شدن صنایع آلومینیوم ثانویه را در سال‌های آتی افزایش می‌دهد. در ایران قیمت آلومینیوم تا پایان امسال کاهش شدیدی نخواهد داشت زیرا دیگ‌های کارخانه اراک به علت مسائل زیست‌محیطی تعطیل شده است از طرف دیگر واردات آلومینیوم امسال حدود ۵۰درصد کاهش پیدا کرده است زیرا کل تولید واردات آلومینیوم در سال، ۹۰هزار تن است که طی ۸ ماه امسال فقط ۴۰هزار تن وارد شده است.

البته چشم‌انداز کوتاه‌مدت برای فلزات هنوز نامشخص است و در ماه گذشته میلادی شاخص قیمت کالاها کاهش داشته است و اگر تا پایان سال روند عرضه افزایش و تقاضا کاهش داشته باشد، شاهد کاهش بیشتر قیمت‌ها خواهیم بود. از طرف دیگر با اینکه کارشناسان بازار اعتقاد دارند قیمت آلومینیوم به ۳‌هزار دلار می‌رسد، اما دلیل کاهش موجودی انبارها و علاقه پایین برای سرمایه‌گذاری با نزدیک‌تر شدن سال ۲۰۰۷ احتمال اینکه قیمت‌ها تنزل پیدا کند دور از انتظار نیست.