سهم و نقش کارگزاری‌ها در نوسان قیمت‌ها

گروه بورس فلزات- زهرا مسافر- پشت پرده کارگزاری‌ها چه اشخاصی هستند؟

آیا آنها بازیگران اصلی قیمت در بازار رسمی و غیررسمی هستند؟ چه کسی از آنها حمایت می‌کند؟

در شرایط کنونی که بازار فلزات به خصوص آهن‌آلات روزهای حساسی را می‌گذراند آیا کارگزاران بورس فلزات تهران می‌توانند در تعیین قیمت آهن نقش عمده‌ای داشته باشند؟ در این خصوص رییس اتحادیه آهن‌فروشان در گفت‌وگو با خبرنگار دنیای اقتصاد با اشاره به پشت‌پرده کارگزاری‌ها گفت: کارگزار بورس باید پل ارتباطی بین فروشنده و خریدار باشد تا قیمت‌ها بر روی تابلوی بورس شفاف و به طور واقعی کشف شود.

محمد آزاد افزود: برخی از خریداران خارج از بورس فلزات بعضی از کارگزاری‌ها را شارژ و با پیشنهادهای نامعقول در قیمت واقعی تابلوی بورس تاثیر می‌گذارند.

به گفته وی، در برخی از مواقع تقاضای خریداران روی تابلوی بورس چند برابر عرضه است و نامتعادل بودن عرضه و تقاضا موجب افزایش قیمت در بورس می‌شود که گاهی اوقات کارگزاری‌ها ناخواسته موجب تغییر قیمت‌ها می‌شوند.

رییس اتحادیه آهن‌فروشان در خصوص پشت پرده کارگزاری‌ها در بورس فلزات تصریح کرد: به علت انحصاری بودن کارگزاری‌ها نمی‌توان از پشت پرده کارگزاری‌ها اطلاعات دقیقی ارائه داد زیرا که تمام معاملات در اتاق پایاپای صورت می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: خریداران واقعی از بورس فلزات افرادی هستند که از بدنه صنف از جمله تعاونی‌ها بوده و به هیچ وجه کارگزاری‌هارا به تغییر قیمت ترغیب نمی‌کنند و در واقع خریداران غیرواقعی در بازار به منظور کسب سود و تاثیر روی بازار، نظرات و سیاست‌های خود را از طریق کارگزاری‌ها بر روی تابلوی بورس اعمال می‌کنند.

آزاد کارگزاری‌ها را عاملی در افزایش قیمت در بورس‌فلزات دانست و اظهار داشت:‌ البته در اصل خریداران غیرواقعی با ایجاد تقاضای کاذب موجب نوسان قیمت در بورس و بی‌نظمی در بازار هستند.

نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص پشت‌ پرده کارگزاری‌ها در بورس‌فلزات گفت: از حدود ۳ الی ۴ ماه گذشته دولت سازوکار‌های جدیدی را ارائه داده تا ابهامات و مسائل پشت پرده کارگزاری‌ها مهار و کنترل شود.

محمود ابطحی افزود: سابق بر این هیچ ضابطه‌ای بر بورس‌فلزات حاکم نبود و اغلب تولیدکنندگان دولتی محصولات خود را به بورسی که ساختارش کاملا دولتی بود ارائه می‌دادند.

به گفته وی، کارگزاری‌ها در بورس‌فلزات به شیوه خاصی انتخاب شده و کاملا وابسته به دولت بودند که سود‌های نامعقولی را دریافت می‌کردند.

ابطحی تصریح کرد:‌ از حدود ۳ الی ۴ ماه گذشته به دنبال تصمیمات جدید دولت در سال‌جاری شاهد آرامش در بورس‌فلزات هستیم چرا که اختلاف فاحش قیمت‌ها در سال ۸۶ در بورس کنترل شد.

وی خاطرنشان کرد:‌ براساس تصمیمات جدید دولت قرار شد که ۱۰درصد از مبلغ تقاضای خرید به صورت نقدی پرداخت شود که این امر تاحدود زیادی موجب کاهش سودجویی در بورس‌فلزات شد.

به گفته نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن، براساس تصمیم جدید دولت قرار شد که عرضه و تقاضا در بورس‌فلزات متعادل شود به همین منظور خریداران تنها می‌توانند بین ۱۱۰ تا ۲۲۰ تن تقاضا برای خرید داشته باشند.

ابطحی با اشاره به اینکه هم‌اکنون مسائل یاد شده در بورس‌فلزات در دستور کار دیوان محاسبات کشور قرار دارد،‌ گفت: براین اساس منتظر ارائه نتیجه نهایی از دیوان محاسبات کشور هستیم.

وی افزود:‌ با تصمیمات جدید دولت کارگزاری‌ها هم‌اکنون رو به اصلاح هستند و امیدواریم که در آینده شاهد بازار واقعی فلزات در کشور باشیم.

یک کارشناس بازار آهن که نخواست نامش فاش شود نیز با اشاره به آنکه قیمت‌ها در بورس شاخص تلقی می‌شود، تصریح کرد: مهم‌ترین اصل پایین نگه داشتن قیمت‌ها در بورس است.

وی به ارائه کالا به قیمت مصوب در بورس فلزات اشاره و خاطرنشان کرد: این امر موجب یکسری باندبازی در بورس شده بود که بنکدار به قیمت مصوب کالای مورد نیاز خود را از بورس خریداری و به قیمت دلخواه در بازار پخش می‌کرد.

به گفته وی، معاملات در بورس فلزات باید سیستماتیک شود و خرده‌فروشی گسترش یابد.

این کارشناس بازار آهن با بیان اینکه کارگزاری‌ها منحصرا عامل افزایش قیمت در بورس نیستند، ادامه داد: وظیفه اصلی کارگزاری‌ها گرفتن سفارش از خریدار و عرضه در بورس است.

وی با اشاره به اینکه قیمت‌های بورس با قیمت‌های بازار یکی نیست، گفت: آهن کالای استراتژیک تلقی می‌شود و به همین منظور باید عرضه و تقاضا و قیمت آن کنترل شود.

این کارشناس بازار آهن تصریح کرد: آهن آلاتی که خارج از بورس عرضه می‌شود باید از سوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تحت نظارت قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه قیمت آهن‌آلات بر اساس عرضه و تقاضا تعیین نمی‌شود، گفت: این امر موجب رانت شده و افراد سودجو نیز از فرصت پیش‌ آمده استفاده می‌کنند و قیمت‌ها کاملا سیاسی تعیین می‌شوند.

وی کارگزاری‌ها را عاملین اصلی پی‌گیری کننده سیاست‌های غلط در بازار خواند و افزود: تا قبل از ایجاد بورس سیستم حواله‌ای در بازار حاکم بود اما با تاسیس بورس فلزات قرار شد که واسطه‌ها حذف و قیمت‌ها شفاف شود و کارخانه‌ها محصولات خود را بر روی تابلوی بورس قیمت‌گذاری و عرضه کنند که این امر نیز محقق نشد و سیستم واسطه‌گری هنوز در بورس وجود دارد.