تحلیل
کوره بلند برای تولید فولاد مناسب نیست
در حال حاضر اصلی‌ترین بحث در راه توسعه صنعتی در جهان خصوصا کشورهای صنعتی بحث حفاظت از محیط‌زیست است و گروه‌ها و تشکل‌های دوستار محیط‌زیست همواره در تلاش و مبارزه برای کاهش آلودگی جهان و در صدر آن جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌باشند.
محسن پروان
در حال حاضر اصلی‌ترین بحث در راه توسعه صنعتی در جهان خصوصا کشورهای صنعتی بحث حفاظت از محیط‌زیست است و گروه‌ها و تشکل‌های دوستار محیط‌زیست همواره در تلاش و مبارزه برای کاهش آلودگی جهان و در صدر آن جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌باشند. در این بین شاید بزرگ‌ترین سد راه توسعه فولاد به عنوان یکی از آلایندهترین صنایع در جهان و خصوصا در کشورهای صنعتی بحث محیط‌زیست است بحثی که در کشور ما به اندازه کافی جدی تلقی نمی‌شود و تولیدکنندگان فولاد حداکثر به داشتن گواهینامه ISO۱۴۰۰۱ زیست‌محیطی نیم‌بند و مشروط اکتفا کرده‌اند حال جای این سوال مطرح است که در توسعه فولاد نقش محیط‌زیست و حفاظت از آینده سبز به چه صورت خواهد بود؟
در صنعت فولاد خصوصا در تولید کوره بلندی، ذغال‌سنگ یا به تعبیری ذغال‌سنگ فرآوری شده، کک، بیشترین حجم سوخت و انرژی را به خود اختصاص می‌دهد و این در حالی است که ذغال‌سنگ آلایندهترین سوخت فسیلی محسوب می‌شود و در بیانیه جهانی سالانه انجمن حفظ محیط‌زیست از کشورهای دنیا خواسته شده است که از توسعه و گسترش صنایع وابسته به ذغال‌سنگ خودداری نمایند و به جای آن از گاز طبیعی، سوخت دوستدار محیط‌زیست استفاده نمایند.
از طرف دیگر رشد روزافزون قیمت ذغال سنگ در جهان و در مقابل ذخایر عظیم گاز طبیعی در ایران تفکر حرکت به سمت گاز طبیعی را به جای ذغال‌سنگ تقویت می‌نماید.
امروزه انرژی لازم برای تولید فولاد به سه دسته تقسیم می‌شود ۱) ذغال‌سنگ ۲) گاز طبیعی ۳) الکتریسیته که در تولید کوره بلندی میزان مصرف ذغال‌سنگ به حداکثر و گاز طبیعی به حداقل می‌رسد این در حالی است که همانگونه که در نوشته‌های قبلی اشاره شد در تولید کوره‌بلندی امکان استفاده از آهن قراضه که خود عاملی مهم در کاهش آلایندگی صنعت فولاد نیز به حساب می‌آید به حداقل کاهش می‌یابد و این امر باعث از بین رفتن توجیه تولید کوره‌بلندی فولاد خواهد بود.
شاید امروز در ایران دغدغه اصلی در صنعت فولاد توسعه آن است ولی بی‌تردید در آینده‌ای نزدیک با توجه به افزایش تولید گازهای آلاینده در ایران ما ناچار به رعایت دقیق و اصولی استاندارهای زیست‌محیطی خواهیم بود و در صورت توسعه کوره‌بلندی فولاد، بی‌تردید صنعتی عقیم را بسط داده‌ایم از طرف دیگر در تولید احیای مستقیم با توانایی استفاده حداکثری (به جای حداقلی در کوره بلند) از آهن قراضه می‌توان نیمی از فرآیند تولید را از پیش‌رو برداشت و این به معنای افزایش بهره‌وری و مهم‌تر از آن کاهش آلودگی زیست‌محیطی خواهد بود.
به هر طریق در راه توسعه صنعت فولاد چه از لحاظ صرفه اقتصادی و چه از لحاظ ابعاد زیست‌محیطی خروج از مسیر کوره‌بلند به خاطر رهایی از آلایندگی بیشتر و صرفه اقتصادی کمتر مورد توجه است و امروز جا دارد مسوولان امر علاوه بر جدیت در راه توسعه سخن از محیط‌زیست را به عنوان اصلی‌ترین عامل توسعه مطرح سازند چرا که شاید توجیه‌پذیر باشد که به جای مصرف مواد اولیه کشور، آب فراوان و آلودگی محیطی در راه توسعه فولاد به چاره‌ای دیگر اندیشید.
دانستن این موضوع خالی از لطف نیست که در منطقه اروپای غربی در سال‌های ۱۹۵۰ بیش از ۳۶۰ کوره بلند فعال بود و این عدد در حال حاضر به ۵۴ رسیده است و این امر نشان از توجه آنها به حفاظت از محیط‌زیست است امری که می‌بایست سرلوحه توسعه صنعت، خصوصا صنعت آلاینده فولاد، گردد.
Email:Parvan@esfahansteel.com
ارسال نظر