عضو هیات‌مدیره بورس فلزات تهران:
تعادل به بازار آهن بازمی‌گردد
گروه بورس فلزات - حدود ۳سال پیش بورس فلزات تهران به عنوان نخستین بورس فولاد جهان با این هدف راه‌اندازی شد که قیمت فلزات در آن مطابق نظام عرضه و تقاضا تعیین شود و حاشیه قیمت بازار فلزات عاید واسطه‌ها نشود و به چرخه تولید بازگردد اما اینک بعد از گذشت ۳سال و اندی از فعالیت این سازمان باید دید تا چه اندازه به اهداف خود رسیده و قیمت‌ها چقدر مطابق عرضه و تقاضای واقعی به تعادل می‌رسند. شاید چند عامل اصلی دلیل بالا بودن نرخ فولاد خصوصا تیرآهن در بازار داخلی باشد که از عمده‌ترین آن می‌تواند به هجوم سرمایه‌های سرگردان در بازار آهن‌آلات طی چند ماه اخیر باشد. این تقاضای کاذب در بازاری تخصصی جز با ورود سرمایه‌های سرگردان و افراد غیرمرتبط با بازار آهن ایجاد نمی‌شود. وقتی یک آهن‌فروش با انتقاد از وضعیت موجود این واقعیت را می‌گوید که فردی با جمع‌آوری نقدینگی خود حتی فروش طلا قصد خرید سه شاخه تیرآهن را می‌کند تا این کالا را چند روز بعد گران‌تر بفروشد باید به این نتیجه رسید که در بازار آهن چه خبرهایی است! در خصوص صحت این ادعا همین بس که نرخ فروش نقدی تیرآهن ۲۰ و ۲۷ در بازار در ابتدای هفته گذشته شاخه‌ای به ترتیب ۲۷۹ و ۴۴۴ هزار تومان بود در حالی که روز گذشته با رشد ۲۰ و ۲۳هزار تومانی هر یک با قیمت ۲۹۹ و ۴۶۷هزار تومان مبادله شدند.
افزایش قیمت مواد اولیه تولید فولاد از جمله سنگ‌آهن و تبعاتش ناشی از رشد قیمت انرژی از جمله دلایل اصلی رشد قیمت جهانی فلزات بوده است.
البته در دو سال گذشته تغییر وضعیت بازار و قیمت فولاد و دیگر فلزات پایه بسیار چشمگیر و شاخص بوده که کارشناسان علت اصلی آن را افزایش تقاضا در کشورهای پرمصرف چین و هند می‌دانند.
قیمت جهانی تیرآهن (جنوب دریای سیاه) از تنی ۲۸۰دلار در مهر سال ۸۲ به ۴۶۵دلار در فروردین سال ۸۲ افزایش یافت، این قیمت تا خرداد سال ۱۳۸۴ از یک ثبات نسبتی برخوردار بود و سپس کاهش قیمت آن آغاز شد به طوری که قیمت تیرآهن در مهرماه به تنی ۳۹۰دلار رسید و تا آذر ۸۴ همچنان در مرز ۳۹۰دلار باقی ماند و پس از آن روند افزایشی قیمت‌ها شروع شد تا اینکه قیمت تیرآهن در سال ۸۵ به مرز ۵۲۰دلار در هر تن رسید که طی این مدت متوسط قیمت بورس فلزات تهران نیز کماکان از این روند تبعیت کرد و قیمت تیرآهن از کیلویی ۳هزار و ۱۵۷ریال در مهرماه ۸۲ به کیلویی ۳هزار و ۶۰۵ریال در آبان ۸۳ رسید و روند افزایشی قیمت‌ها در بازار داخل تا شهریورماه همگام با بازارهای جهانی بود که بعد از آن از قیمت‌های جهانی هم فراتر رفت.
در بخش میلگرد هم قیمت‌های جهانی از تنی ۲۶۵دلار در مهرماه ۸۲ به بالاترین قیمت خود در فروردین ۸۳ یعنی ۴۴۶دلار رسید و سپس با نوسان‌های کم‌دامنه تا اردیبهشت ۸۴ به مرز هر تن ۴۰۰دلار رسید.
قیمت داخلی میلگرد نیز در ایران از کیلویی ۲هزار و ۸۲۲ریال در مهر ۸۲ به ۴هزار و ۴۲۵ریال در فروردین ۸۳رسید و سپس با نوسان کم‌دامنه تا خرداد ۸۴ ضمن کاهش نسبی همچنان در بالای مرز ۴هزار ریال به ازای هر کیلو باقی ماند و از آن تاریخ نیز مطابق قیمت جهانی روند کاهشی پیدا کرد و تا رقم ۴۳۲۳ ریال در اردیبهشت سال ۸۵ پیش رفت اما افت قیمت این محصول هم در اردیبهشت ماه سال‌جاری پایان یافت و دامنه رشد قیمت آن به حدی وسعت یافت که از بازارهای جهانی هم بالاتر شد.
گزارشی که در خصوص روند قیمت تیرآهن و میلگرد ذکر شد برای آشنایی بیشتر خوانندگان با روند صعودی قیمت‌ها در بازارهای داخلی و جهانی بود اما برای یافتن پاسخی به سوالاتی چون چه عاملی باعث رشد فزاینده قیمت‌ها در بازارهای داخلی شده و تا کی ادامه خواهند یافت و چرا اینبار قیمت‌ها در بازارهای داخلی از قیمت‌های جهانی فراتر رفته‌اند و نقش بورس فلزات در وضعیت کنونی چیست؟ باعث شد تا پای گفت‌وگو با محمدحسین دیده‌ور عضو هیات مدیره بورس فلزات تهران و مدیرعامل کارگزاری فولاد مبنا برویم. متن ذیل شرح گفت‌وگو با ایشان است:
جناب آقای دیده‌ور در‌خصوص روند قیمت انواع آهن‌آلات از ابتدای سال تاکنون مختصری توضیح دهید.
تا اردیبهشت ماه روند قیمت انواع آهن‌آلات متعادل بود اما بعد از آن همواره صعودی بوده که تاکنون هم ادامه پیدا کرده است البته این روند صعودی در مورد تیرآهن شدت بیشتری داشته، البته رشد قیمت‌ها تنها مختص بازارهای داخلی نبوده و قیمت‌ها در بازارهای جهانی هم با افزایش همراه بوده است.
چه دلایلی موجب شده تا قیمت تیرآهن در بازارهای داخلی تا این حد افزایش یابند؟
افزایش مصرف انواع آهن‌آلات به‌دلیل تخصیص بودجه‌های عمرانی از سوی دولت، برآورد هزینه‌های بازسازی مناطق زلزله‌زده و بافت فرسوده، افزایش تعداد وام مسکن و رشد ساخت‌وساز، افزایش نرخ ریسک در ایران به‌دلیل ترس از تبعات تحریم، رشد نرخ بهره خارجی و گران و کم بودن فولاد در منطقه خاورمیانه به‌دلیل اجری طرح‌های عمرانی در این منطقه و بالا رفتن قیمت نفت ازجمله عواملی بودند که باعث رشد بی‌رویه قیمت فولاد در بازارهای داخلی شدند و البته در مورد تیرآهن تغییر الگوی مصرف و سرعت بالای اتمام کار در اسکلت ساختمان با استفاده از این فلز موجب رشد بیش از پیش قیمت آن شده است.
با توجه به اینکه الان فصل سرما است و ساخت‌وساز کمتری صورت نمی‌گیرد این عجیب است قیمت تیرآهن به‌دلیل ساخت‌وساز بیشتر بالا می‌رود؟
البته ممکن است ساخت‌وساز کمتری در کل کشور انجام شود، اما در مناطق زلزله زده برای تسریع در روند ساخت‌وساز از تیرآهن استفاده می‌شود که همین موضوع حجم تقاضا را بالا برد.
این در حالی است که تعداد تولیدکنندگان تیرآهن در کشور محدود هستند و تولید آن در دنیا هم منسوخ شده است و برای تهیه آن یا باید از کشورهای آسیای میانه یا چین اقدام کنیم که آنها هم یا محصولی برای عرضه نداشتند و یا با قیمت‌های بالا به ما فروختند. مخصوصا برای تهیه بلیت ۲۰۰×۲۰۰ با مشکلات زیادی مواجه شدیم چرا که از این بیلت برای تهیه تیرآهن با سایز بالا استفاده می‌شود که به دلیل نایاب بودن آن قیمت‌های تیرآهن سایز بالا هم افزایش پیدا کرد. از سوی دیگر، در خصوص تولید تیرآهن از برنامه پیش‌بینی شده هم عقب هستیم.
میزان تولید تیرآهن در کشور چقدر بوده و تا چه حد از برنامه پیش‌بینی شده برای تولید در سال‌جاری عقب هستیم؟
میزان پیش‌بینی شده برای تولید سال‌جاری در ذوب‌آهن اصفهان حدود یک‌میلیون و ۸۰۰هزار تن بوده که از این مقدار یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تن آن محقق شده و ۳۰۰هزار تن از برنامه تولید عقب هستیم. البته ۱۵۰هزار تن از کاهش تولید به دلیل افت فشارگاز در ذوب‌آهن اصفهان بوده است.
کسری میزان تولید از یک طرف و استفاده نکردن از تمام ظرفیت کارخانه‌ها به دلیل نبودن مواداولیه از سوی دیگر تشدیدکننده قیمت تیرآهن در بازار بود. جالب است بدانید کشوری مثل چین که بازارهای جهانی فولاد را تحت سیطره خود گرفته است در سال ۱۳۷۳ به میزان ۱۵۰هزار تن فولاد از کشور ما خریداری کرد، اما در سال ۲۰۰۶ این کشور موفق به تولید ۳۶۰میلیون تن فولاد شد و برنامه تولید آن برای سال ۲۰۰۷، ۴۲۰میلیون تن است.
آیا بورس‌فلزات هم نقشی در رشد قیمت‌ها داشته است؟
خیر، بورس‌فلزات تنها محل عرضه کالا است و هیچ نقشی در نوسان قیمت‌ها ندارد. ممکن است به دلیل کمبود عرضه محصولی و در مقابل رشد تقاضا، قیمت آن محصول رقابتی شده و بالاتر رود اما بورس دخالتی در این موضوع ندارد.
پیش‌بینی شما از وضعیت قیمت‌ها برای سال آینده چیست؟
پیش‌بینی می‌شود با اقداماتی که از سوی دولت صورت گرفته مبنی بر اعطای مجوز واردات به وزارتخانه‌های پرمصرف، بازار متعادلی داشته باشیم در صورتی که دامنه مصرف کنار بروند برای بازار بسیار مفید خواهد بود و تقریبا بخش عمده‌ای از وزارتخانه‌ها از مصرف کاهش پیدا خواهد کرد و حجم تقاضا منطقی می‌شود.
ارسال نظر