قیمت تیرآهن سال آینده پایین می‌آید

گروه بورس فلزات- سال ۱۳۸۵ برای صنعت فولاد کشور سال پر فراز و نشیبی بود. در ابتدای سال قیمت فولاد در بازارهای داخلی با تاثیرپذیری از قیمت‌های جهانی افزایش یافت البته بعد از مدتی روند رشد قیمت‌ها در بازارهای داخلی از بازارهای جهانی پیشی گرفت. دولت از طریق وزارت بازرگانی تلاش زیادی برای کنترل قیمت‌ها در بازار انجام داد که متاسفانه تدابیر دولت برای ساماندهی بازار آهن‌آلات موثر واقع نشد و از جمله طرح‌هایی که دولت برای کنترل قیمت‌ها در نظر گرفت حذف تعرفه واردات برای انواع فولاد و آهن برای چهار وزارتخانه مسکن، راه و ترابری، نفت و نیرو بود. پس از انتشار این خبر عکس‌العمل تولیدکنندگان بخش‌خصوصی و دولتی متفاوت بود چرا که تولیدکنندگان بخش‌خصوصی حذف تعرفه‌ها را عاملی برای کاهش قیمت محصول نهایی می‌دانستند و اگر قیمت محصولات فولادی پایین می‌آمد به ضرر تولیدکنندگان بخش‌خصوصی بود چرا که آنها مجبور بودند مواداولیه (شمش فولاد) را مطابق با قیمت‌های جهانی خریداری کرده و با پرداخت تعرفه گمرکی وارد کنند، در این صورت تولید برای آنها اصلا صرفه اقتصادی نداشت. تولیدکنندگان بخش‌خصوصی خیلی از انتشار این خبر راضی نبودند.

البته بعد از خبر حذف تعرفه واردات فولاد که برای چهار وزارتخانه ذکر شد. خبر دیگری در مورد توقف صادرات تیرآهن هم مطرح شد که این بار تولیدکنندگان دولتی از انتشار آن نگران شدند چرا که در این خبر کارخانه‌های ذوب‌آهن اصفهان و گروه ملی فولاد ایران که هر دو از تولیدکنندگان تیرآهن به شمار می‌آیند، مجبور بودند بازارهای پررقابت جهانی را برای مدتی ترک کرده و محصولات خود را روانه بازارهای داخلی کنند که در این میان ذوب‌آهن اصفهان‌ با تولید حدود ۲/۱میلیون تن تیرآهن در سال بزرگ‌ترین تولیدکننده این فلز در کشور است.

البته توقف صادرات تیرآهن و آوردن آن به بازارهای داخلی نتوانست در بلندمدت از شدت رشد قیمت این فلز در کشور بکاهد به همین دلیل برخی از مصرف‌کنندگان این محصول تولیدکنندگان تیرآهن را عامل گرانی آن می‌دانند و اظهار دارند که گرانی فولاد به نفع تولیدکنندگان است و تولیدکنندگان به دنبال سود بیشتر هستند و از این طریق سود بیشتری هم می‌برند و حتی تولیدکنندگان بخش‌خصوصی هم از افزایش قیمت فولاد راضی هستند، تجار و واردکنندگان هم به دلیل رشد قیمت فولاد در بازارهای داخلی نسبت به بازارهای جهانی اعتراضی به افزایش قیمت محصولات فولادی ندارند و تنها کسانی که در این بین متضرر می‌شوند، مصرف‌کنندگان محصولات فولادی هستند.

«دنیای اقتصاد» اخبار و گزارش‌های متعددی درخصوص فعالیت‌هایی که دولت و وزارت بازرگانی برای مهار قیمت آهن در کشور ترتیب داده‌اند، درج کرده و این بار خبرنگار «بورس فلزات» سراغ بهرام سبحانی مدیرعامل شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان رفته است تا بدانیم آیا ذوب‌آهن به عنوان تولیدکننده در افزایش قیمت‌ها نقشی داشته است متن زیر مشروح گفت‌وگو با وی است.

لطفا مختصری در مورد بازارآهن به خصوص تیرآهن در سال‌جاری بگویید.

بازار تیر‌آهن در ابتدای سال‌جاری یعنی در فروردین و ابتدای اردیبهشت‌ماه مسیر متناسب و منطقی داشت اما از اردیبهشت ماه به بعد به یکباره سیر صعودی غیر منطقی در پیش گرفت که البته این سیر صعودی قیمت‌ها در بازار آهن مختص ایران نبود بلکه این اتفاق یعنی رشد قیمت‌ها در تمام بازارهای جهانی بود.

چه عاملی موجب آغاز رشد قیمت‌ها در بازارهای داخلی شد؟

از اردیبهشت‌ماه به بعد با ارائه درخواست‌های وزارتخانه‌ها برای تامین آهن مورد نیاز طرح‌های عمرانی خود که اغلب این درخواست‌ها حجیم هم بودند باعث آغاز رشد قیمت‌ها شد البته بازسازی مناطق زلزله زده لرستان و بم نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار بود چرا که برای بازسازی مناطق زلزله زده احتیاج به همه نوع تیرآهن حتی تیرآهن سایز بالا وجود داشت که این ترتیب حتی برای تیرآهن‌هایی که کاربرد ساختمانی هم نداشتند و تنها در سوله‌سازی استفاده می‌شدند. وجود داشت که باعث کمیاب شدن و در نهایت رشد قیمت آن شد.

رشد قیمت‌های جهانی چه تاثیری در بازارهای داخلی داشت؟

همانطور که می‌دانید بازار داخلی همواره از بازارهای جهانی تاثیرپذیری داشته حال چه قیمت‌های جهانی بالا برود یا پایین بعد از مدت زمانی تا حدود یک‌ماه تاثیر خود را در بازارهای داخلی خواهد گذاشت. البته همیشه میزان رشد قیمت‌ها در بازارهای داخلی کمتر از بازارهای جهانی بود و سال گذشته فولاد داخلی حدود ۷۰درصد ارزان‌تر از بازارهای جهانی بود که در سال‌جاری اینطور نیست و نرخ تیرآهن در حال حاضر بالاتر از قیمت‌های جهانی دادوستد می‌شود و برای واردکنندگان واردات آن به صرفه شده است، تمام عواملی که ذکر کردم در نهایت موجب شد تا در اواخر تابستان قیمت فولاد بالا رود که این رشد قیمت تا زمستان هم ادامه پیدا کرده است.

آیا توقف صادرات تیرآهن برای ذوب‌آهن اصفهان مشکلاتی را به وجود نیاورد؟

البته امروزه در بازارهای جهانی که بسیار بازارهای پررقابتی است توقف صادرات به منزله خارج شدن از دور رقابت است اما مصلحت این بود که ذوب‌آهن به عنوان یک تولیدکننده در ابتدا جوابگوی تقاضای بازار داخلی باشد و مازاد نیاز خود را صادر کند و وقتی پای منافع ملی در میان باشد دیگر منافع ذوب‌آهن در مقابل آن ناچیز است.

مگر نیاز وزارتخانه‌ها برای اجرای طرح‌های عمرانی خود چقدر بود که تقاضای آنها موجب رشد این چنینی قیمت‌ها شد؟

میزان تقاضای وزارتخانه‌ها برای اجرای طرح‌های عمرانی بسیار بیشتر از تعداد تولید بود. تنها تقاضای وزارت مسکن و شهرسازی و آموزش و پرورش برای اجرای پروژه‌های خود هر یک معادل یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تن تیرآهن بود در حالی که در حال حاضر میزان تولید کل تیرآهن در کشور این مقدار است. بنابراین رشد قیمت‌ها در مقابل فشار تقاضا به بازار به دلیل عرضه محدود دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.

چرا واردکنندگان برای تامین تقاضای بازار دست به کار نشدند؟

در ابتدا اختلاف نرخ قیمت‌های داخلی به قیمت‌های جهانی طوری نبود که واردات برای واردکنندگان صرفه اقتصادی داشته باشد. گر چه این موضوع ادامه پیدا نکرد و در حال حاضر واردات برای واردکنندگان به دلیل اختلاف نرخ بازار داخل نسبت به بازارهای جهانی صرفه اقتصادی دارد البته تجار و واردکنندگان هم نسبت به بازار و رشد قیمت‌ها خوشبین نبودند و از سرمایه‌گذاری در این بخش هراس داشتند و تیرآهن هم در بازارهای جهانی به دلیل تغییر ساختار الگویی مصرف دنیا کمیاب است و یا استانداردهای ایران در این محصولات رعایت نشده است.

به نظر شما تقاضا برای محصولات فولادی در کشور واقعی است یا کاذب؟

وقتی محصول مورد عرضه کم باشد و تقاضا برای آن در بازار تعداد زیاد وجود داشته باشد تقاضا برای آن محصول به طور اتوماتیک کاذب می‌شود این مشکل در مورد سیمان هم وجود داشت.

نظر خودتان در مورد قیمت تیر‌آهن چیست؟

نرخ تیرآهن وابسته به قیمت سیمان است زمانی که نرخ سیمان در بازار داخل بالا رود به دلیل تغییر الگوی مصرف، مصرف‌کنندگان به استفاده از تیرآهن روی می‌آورند و همین موضع منجر به رشد قیمت آن در بازار می‌شود. وابستگی این دو محصول(سیمان و تیرآهن) به یکدیگر این قدر زیاد است که خبر افزایش تولید سیمان در کشور کمی ما را نگران کرده که مبادا تولید بالای سیمان و کاهش قیمت آهن نرخ تیرآهن را هم پایین بیاورد.

البته سال گذشته مقدار تقاضا برای محصول تیرآهن در بازار این‌قدر پایین بود که ذوب‌آهن اصفهان به‌فکر تغییر نوع تولید آن در تیرآهن به میلگرد افتاد و مجبور شد با ارائه تسهیلات تیرآهن‌های مازاد را صادر کند.

پیش‌بینی شما از وضعیت قیمت محصولات تیرآهن و میلگرد برای سال آینده چیست؟

در مورد تیرآهن با توجه به هزینه‌هایی که برای تولید آن وجود دارد پیش‌بینی می‌شود حدود ده‌درصد کاهش یابد و یا همین قیمت ثابت بماند اما در مورد میلگرد و ورق پیش‌بینی می‌شود با افزایش قیمت همراه باشند. البته در نهایت قیمت محصولات فولادی منوط به سایر هزینه‌ها می‌شود که هزینه دستمزد، انرژی و نرخ مواد اولیه از مهم‌ترین آن هستند.