گروه بورس- هدیه لطفی: شاخص کل بورس روز گذشته نیز تحت تاثیر روند منفی حاکم بر بازار سرمایه افتی دیگر را در کارنامه خود ثبت کرد و نماگر بازار سرمایه با کاهش بیش از ۱۵۷ واحدی در محدوده ۷۱ هزار و ۶۶۵ واحدی آرام گرفت. جو منفی حاکم بر بازار سرمایه در روز گذشته نیز ادامه یافت و اغلب سهامداران همچون روزهای گذشته شاهد کاهش ارزش سهام موجود در پرتفوی بورسی خود بودند، به گونه‌ای که روند نزولی قیمت سهام اکثر شرکت‌های فعال بورسی موجب تداوم افت شاخص کل شد و نمادهایی همچون «تاپیکو»، «وغدیر»، «پارسان»، «فملی» و «رمپنا» بیشترین تاثیر منفی را بر روند روز گذشته داشتند و تنها دو نماد «فولاد» با تاثیر مثبت بیش از ۲۸ واحدی و «خساپا» با تاثیر مثبت حدود ۱۱ واحدی به کمک شاخص کل شتافتند و از کاهش قابل توجه آن جلوگیری کردند، اما در نهایت افت ۲۲/۰ درصدی برای دماسنج بازار سرمایه به ثبت رسید.

کاهش نماگر بازار سرمایه در روز گذشته بار دیگر نشان داد که بورس برنامه‌ای برای بازگشت روند افزایشی خود ندارد به نظر می‌رسد بازار از حالت عادی خود خارج شده و اعتماد از بازار رخت بر بسته است؛ به این زودی‌ها و به یکباره نمی‌توان به برگشت بازار امیدوار بود و باید گفت تا زمانی که ابهامات صنایع مختلف بازار برطرف نشود و نقدینگی‌های جدید از طرف گروه‌های حقوقی به بازار تزریق نشود، نباید به برگشت سریع آن خوش بین بود.

از حوالی تیر ماه احساس می‌شد که بازار از شرایط بحرانی فاصله گرفته است، اما ظاهرا کم کم شرایط بد زمستان ۹۲ و بهار ۹۳ در حال بازگشت است؛ شاخص تنها ۱۵۰۰ واحد با کف قبلی خود فاصله دارد و اگر این بار مقاومت در این سطح از بین برود، اعتماد بین سهامدار و بازار سرمایه نیز از بین خواهد رفت.

اکنون کلیات بازار به خاطر کمبود نقدینگی و ابهام در تصمیم‌گیری‌ کلان اقتصادی به علاوه مذاکرات سیاسی پیش‌رو، روند نزولی فرسایشی در پیش گرفته است، اما به دلیل کمبود نقدینگی تمایل فعالان بازار به سمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر و با آینده رشد سودآوری بیشتر شده است.

علائم ضد و نقیض مانع از پیش‌بینی روند آتی است

در این راستا مدیرعامل شرکت سرمایه آفرینان متین در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» معتقد است که در این روزها متاسفانه همه ما شاهد روند نزولی شاخص و سایر متغیرهای بازار سرمایه و به نوعی «رکود» هستیم و در هفته گذشته این وضعیت بدتر از هفته‌ها و ماه‌های گذشته بوده و پنج روز معاملاتی هفته را با روندی منفی پشت سر گذاشتیم و ارزیابی تحلیلگران خصوصا چارتیست‌ها این است که ادامه این روند به دلیل شکسته شدن پی‌در‌پی حمایت‌ها خواهد بود.

محمدرضا صادقی در ادامه اظهاراتش با اشاره به اینکه البته در این میان سهام بعضی از شرکت‌های کوچک و بعضا فاقد هرگونه مبانی تحلیلی با حضور سفته‌بازان، دارای روندی معکوس با کلیت بازار بوده و بازده‌های بیش از حد انتظاری را رقم زده‌اند، به مسوولان بورس تذکر داد که عدم برخورد با این رفتار سفته‌بازان پیامدهای نامیمونی را در پی خواهد داشت.

وی ادامه داد: یکی از این پیامدها، حاکم شدن جو ناامیدی در بین بنیادی‌کاران بازار با انتشار جمله «تحلیل بنیادی، تعطیل» در بازار، خواهد بود.

صادقی زیان دیدن برخی از افراد نا‌آگاه و تازه‌کار یا حتی سابقه‌دار نا‌امید از سرمایه‌گذاری بنیادی که به امید کسب بازده هرچند ناچیز در بازی سفته‌بازان وارد می‌شوند را یکی دیگر از این پیامدها دانست و افزود: سلب اعتماد از مراجع نظارتی بورس نیز از دیگر عواقب این امر خواهد بود.

وی خاطر‌نشان کرد: بدیهی است در بیان علل اصلی حاکم شدن دیدگاه سرمایه‌گذاری در شرکت‌های کوچک، می‌توان به کمبود نقدینگی در بازار، روشن نبودن افق آینده بازار و کناره‌گیری شرکت‌های حقوقی بزرگ اشاره کرد اما نباید عده‌ای فرصت طلب با تمرکز پول خود روی یک گروه یا شرکت کوچک بتوانند به هر کاری دست بزنند و به بی‌اعتمادی فعالان خصوصا بنیادی‌کاران دامن بزنند.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به بررسی دلایل رکودی اخیر پرداخت و گفت: در اینکه رکود موجود معلول علت‌هایی از قبیل شرایط رکودی حاکم بر اقتصاد که بارها توسط ریاست محترم جمهور و وزیر اقتصاد بر آن تاکید شده و مردم کوچه و بازار نیز با گوشت و پوست و استخوان خود آن را لمس کرده‌اند و سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و همچنین دخالت دولت و مجلس در قیمت‌گذاری خوراک و عوارض است، شکی نیست و مورد اذعان بسیاری از فعالان است و اگر شاخص بورس را صرف نظر از کارآیی یا عدم کارآیی آن، آینه اقتصاد بدانیم باید قبول کنیم تا زمانی که علائم رونق اقتصادی در فضای اقتصادی جامعه نمایان نشود، نمی‌توانیم انتظار رشد قابل توجهی را از بازار داشته باشیم.

صادقی ادامه داد: از سوی دیگر برای تحلیل صنایع پیشرو، با علائم ضد و نقیض موجود در فضای تصمیم‌گیری، پیش‌بینی قدری سخت است؛ وجود ابهام در مواردی چون سرنوشت مذاکرات هسته‌ای، زمان کاهش نرخ سود سپرده‌ها، موافقت یا عدم موافقت مجلس با محتوای لایحه خروج از رکود، موفقیت این بسته در زمان اجرا و تاثیرات زمانی اجرای آن از نظر کوتاه‌مدت یا بلند‌مدت بودن، اختلافات نسبی مجلس و دولت با شروع استیضاح یکی از وزیران و احتمال تداوم آن، شفاف نبودن برخی از تصمیمات دولت درخصوص بعضی از صنایع مثل پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها، بانک‌ها و خودرویی‌ها و از این قبیل ابهامات مواردی هستند که روشن شدن زوایای هر کدام می‌تواند باعث روشن شدن افق دید سرمایه‌گذاران شود.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: به‌عنوان مثال چنانچه مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد در کوتاه‌مدت جو خوش‌بینی در بازار ایجاد کرده و می‌تواند به رشد قیمت سهام برخی از صنایع که از تحریم‌ها آسیب بیشتری دیده‌اند منجر شود؛ مثل صادر‌کنندگان یا شرکت‌های وابسته به مواد اولیه از خارج.

به عقیده این فعال بازار سرمایه در میان‌مدت و بلندمدت با آشکار شدن نتایج، تاثیرپذیری صنایع از این عامل بیشتر مورد تحلیل قرار گرفته و جهت‌گیری سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی مشخص‌تر خواهد شد، یا با کاهش نرخ سود سپرده‌ها به‌صورت واقعی و به تبع آن کاهش سود تسهیلات، از یک طرف شاهد کاهش بازده بدون ریسک و در نتیجه، رشد پی بر ‌ای کل بازار و از طرف دیگر شاهد کاهش هزینه‌های مالی شرکت‌ها و رشد سود آنها خواهیم بود که به نفع کل بازار خواهد بود.

صادقی در ادامه اظهاراتش به نحوه اجرای بسته خروج از رکود اقتصادی کشور و نقش پر‌رنگ بازار سرمایه در تامین مالی شرکت‌های بزرگ، تاکید کرده و معتقد است این امر می‌تواند به رونق بازار سرمایه کمک کند البته به شرط بازگشت اعتماد از دست رفته سرمایه گذاران.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌آفرینان متین درخصوص بانک‌ها نیز گفت: با توجه به الزام بانک‌ها برای خروج از بنگاه‌داری و عرضه سهام شرکت‌های زیر‌مجموعه طی سه سال آینده، در شرایط موجود منجر به عرضه سهام بیشتر به بازار شده و در نبود نقدینگی، تاثیرات منفی برای کل بازار در پی خواهد داشت هر چند ممکن است به شرط تحقق فروش سهام توسط بانک‌ها، سودآوری آنها تحت تاثیر قرار گیرد.

وی ادامه داد: بنا‌براین با رفع ابهامات و البته حمایت دولت از بازار سرمایه که برای عرضه سهام خصوصی‌سازی و افزایش نقش بورس در تامین مالی شرکت‌ها چاره‌ای جز آن نخواهد داشت و جذابیت قیمت سهام و پی بر ‌ای شرکت‌ها و همچنین ارزش جایگزینی بسیاری از شرکت‌ها می‌توان به آینده میان و بلندمدت بازار امیدوار بود، چون همواره صبوری روی سهام ارزنده و دارای بنیاد خوب جواب خواهد داد و این قانون را مجددا یادآوری می‌کنم که «در بلندمدت قیمت روز سهم به سمت قیمت ذاتی خود حرکت می‌کند.»

در بازار چه گذشت؟

در نتیجه معاملات روز گذشته سهامداران بالغ بر ۲۹۴ میلیون سهم و حق تقدم به ارزش ۹۳۵ میلیارد ریال داد وستد شد که بدین ترتیب در پایان معاملات ارزش روز بازار در عدد ۳۲هزار میلیارد تومان قرار گرفت.

در معاملات دیروز شیمیایی‌ها گوی رقابت را از دیگر صنایع ربودند. به این ترتیب این گروه با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های بازار قرار گرفت. پس از آن خودرو و مالی در رده‌های دوم و سوم قرار گرفتند.

بیشترین تقاضاهای خرید نیز متعلق به نمادهای پارس الکتریک، بانک تجارت،

پست بانک، محورسازان ایران خودرو، گلوکوزان، معدنی املاح ایران و سیمان فارس بود.

اما سهامداران نمادهای کاغذ‌سازی کاوه، فرآورده‌های نسوز پارس، صنعتی آما، پارس پامچال، سیمان اصفهان و سیمان مازندران با طولانی ترین صف‌های فروش به کار خود پایان دادند.

در پایان معاملات دیروز ایران خودرو، بانک صادرات و سایپا بیشترین حجم معاملات را داشتند. این در حالی بود که هلدینگ خلیج فارس، ایران خودرو و تاپیکو بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند.

افزون بر این روز گذشته شرکت‌های ایران گچ، پشمبافی توس، تولی پرس، صنعتی و شیمیایی رنگین و گروه صنعتی سدید در بازار پایه فرابورس ایران درج شدند.

اضطراب بازگشت نگرانی‌ها به بازار