افق روشن فلزات پایه در بورس

گروه بورس- حمید محمدی: یکی از معیارهای شروع دوره رونق اقتصادی و خروج از رکود، افزایش مصرف فلزاتی همچون مس، سرب، روی، نیکل، فولاد، آلومینیوم و قلع است؛ عناصر مزبور در تولیدات صنایعی مانند خودرو، ساختمان و... نقش اساسی دارند. تحلیلگران بازار سرمایه همواره مشتاق به دانستن قیمت فلزات رنگین در فواصل زمانی مختلف هستند؛ این امر از دو جنبه حائز اهمیت است: اول آنکه تاثیر مستقیم در بازدهی گروه فلزات اساسی دارد و در درجه دوم معیار مناسبی در جهت پیش‌بینی رونق اقتصاد و بورس است. با توجه به رکود ساخت‌و‌ساز در سال‌های اخیر، پیش‌بینی‌ها در‌خصوص افزایش ساخت و ساز در بخش مسکن و افزایش بودجه عمرانی در سال ۹۳ در کنار تخمین افزایش تیراژ تولید خودرو توسط خودرو‌سازان داخلی و نیاز مبرم صنایع به فلزات رنگین به نظر می‌رسد این گروه در سال ۹۳ در کانون توجهات سرمایه‌گذاران قرار گیرد (در جدول شماره ۱ تغییرات شاخص صنعت فلزات اساسی را از ابتدای سال ۹۱ تا ۸ تیر ۹۳ مشاهده کنید).

تکنولوژی‌های ضعیف

شرکت‌های فعال در حوزه فلزات اساسی در بورس تهران برای کسب بازدهی مناسب پس از سرمایه‌گذاری مناسب و بهره‌وری بالا همواره چشم به نرخ فلزات رنگین در بازارهای جهانی و امید به اقبالی بلند برای تسعیر نرخ ارز داشته‌اند. علاوه‌بر این دو عامل شیب سرمایه‌گذاری‌ها در فلزات اساسی طی سالیان اخیر صعودی بوده و باعث ترقی در تولید محصولات فلزی در کشور شده است. برای مثال طی ۱۰ سال اخیر ایران در کنار دو قدرت بزرگ جهانی یعنی چین و هند بالاترین نرخ رشد در تولید فولاد را به خود اختصاص داده است. هرچند در زمینه تکنولوژی و بهره‌وری نیروی انسانی، صنعت فلزات اساسی کشورمان متاثر از تحریم نسبت به کشورهایی چون ترکیه نیز فاصله معناداری دارد.

ارز بار دیگر به مدد فلزات می‌آید؟

نرخ ارز روی خوش خود را طی سال‌های ۹۰ تا ۹۲ به گروه فلزات اساسی نشان داد. هنگامی که تضعیف ریال تا جایی ادامه پیدا کرد که دلار ۱۱۵۰ تومانی ابتدای فروردین ۹۰ جای خود را به دلار حدود ۳۷۰۰ تومانی در سال ۹۲ داد. از این رو شرکت‌های تولیدکننده فلزات اساسی تحت عنایت نرخ ارز سود سرشاری را عاید سهامداران فلزی کردند (جدول شماره ۲). طی این دو سال نرخ ارز تحت تاثیر تحریم‌ها و افزایش تورم رشد کرده بود؛ اما در سال جاری اغلب کارشناسان معتقدند در صورت انجام توافقات و گشایش‌های بین‌المللی در کنار عرضه دلارهای دولتی به بدنه بازار و تامین نیاز ارزی صنعت دارو و خودروسازان توسط دولت بعید به نظر می‌رسد که ارز بتواند مانند سال‌های اخیر قدعلم کند. از این رو در صورت عدم همراهی ارز با شرکت‌های گروه فلزات یکی از عوامل تاثیرگذار در سودآوری برای این گروه از بین خواهد رفت و در عوض با ایجاد گشایش‌های بین‌المللی و افزایش احتمالی صادرات به کشورها، میان توان سود‌آوری تولیدکنندگان فلزهای رنگین با نرخ‌های جهانی فلزات اساسی وابستگی بیشتری پدیدار خواهد شد. اغلب شرکت‌های حاضر در گروه فلزی، نرخ ارز برای سال مالی ۹۳ را برای دلار در محدوده ۲۴۵۰ تا ۳۰۰۰ تومان و برای یورو بین ۳۴۰۰ تا ۴۲۰۰تومان پیش‌بینی کرده‌اند با توجه به این موضوع که شرکت‌های فلزات پایه اغلب صادرات بیشتری نسبت به خرید تجهیزات دارند.

اگر دلار و یورو در محدوده کنونی باقی بمانند می‌توانیم شاهد تعدیل مثبت درآمدهای

پیش‌بینی شده برای سال ۹۳ در گروه فلزات اساسی باشیم، هر چند به‌طور طبیعی تاثیر افزایش نرخ برای تمامی شرکت‌های فلزات اساسی یکسان نخواهد بود. (درجدول شماره ۲ نرخ دلار و یورو لحاظ شده در بودجه گروه فلزات پایه آورده شده است).

خشنودی سهامداران «فجر» در سرمای بورس

طی سال ۹۲ شاخص کل در حدود ۱۰۸ درصد رشد داشته است. ۲۵ نماد در گروه فلزات اساسی همسو با شاخص کل بازدهی را عاید سهامدارانشان کردند. در این گروه طی سال ۹۲ تنها دو نماد «فایرا» و «فولاژ» زیان را روانه پرتفلیوی سهامدارانشان کردند. این در حالی است که در سال ۹۳ با تغییر جهت شاخص کل تعداد نمادهای مثبت در گروه فلزات اساسی به ۹ نماد تقلیل یافت. گروه فلزات اساسی با ثبت ۹ نماد مثبت یکی از گروه‌های ممتاز بورس طی ۱۰۰ روز ابتدایی سال ۹۳ لقب گرفت. طی سال ۹۳ منتهی به ۸ تیرماه شاخص کل در حدود ۵/۱۱ درصد افت کرده که این افت شاخص در گروه فلزات اساسی ۵/۴ درصد کمتر است. در این بین شرکت فولاد امیر کبیر کاشان با ثبت ۱۱۸ درصد بازدهی در سال ۹۳ چشم‌ها را به خود خیره کرده است. از سوی دیگر هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه که طرح‌های توسعه فراوانی دارد، با کم لطفی سهامداران مواجه شده و ۳۷ درصد از قیمت خود را اصلاح کرده است.

فلزات رنگین گران می‌شوند؟

نرخ فلزات پایه طی ماه‌های اخیر در بازارهای جهانی به‌دلیل کند شدن رشد تولید ناخالص داخلی، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات در جهان یعنی کشور چین افت کرده است. نرخ تولید ناخالص چین در سه ماه ابتدایی سال ۲۰۱۴ نسبت به سه ماه پایانی سال ۲۰۱۳ میلادی از ۷/۱ به ۴/۱ درصد نزول پیدا کرده است و نگرانی از در پیش بودن رکود در اقتصاد جهانی را بالا برده اما آمار سه ماه دوم رشد تولید ناخالص داخلی چین امیدوارکننده‌تر پیش‌بینی می‌شود. افزایش نرخ انرژی در کنار رشد هزینه‌های استخراج، فرآوری و حمل و نقل می‌تواند عاملی برای گرانی فلزات رنگین شود؛ در این شرایط که هزینه تولید برای تولیدکنندگان فلزات رنگین افزایش یافته است معادن کوچک برای کاهش هزینه‌ها، تولید خود را به حداقل رسانده‌اند. طلا به عنوان لیدر قیمتی فلزات در روزهای اخیر با افزایش قیمت خود اغلب فلزات رنگین را گران کرده است. امید به ایجاد رونق اقتصادی نیز از دیگر مواردی است که امید به افزایش نرخ فلزات اساسی را در دل شرکت‌های تولیدکننده فلزات پایه زنده نگه داشته است.

صعود طولانی مدت مس

مس سال ۲۰۱۴ را متعادل آغاز کرد. با انتشار افت ۲۹ درصدی واردات این فلز سرخ توسط چین در ماه مارس نسبت به ماه فوریه، مس در بازارهای جهانی ۱۰ درصد ریزش کرد و در حدود ۶۴۵۰ دلار در هر تن معامله شد. اما تحلیلگران با توجه به کاهش سطح ذخایر مس در بورس شانگهای و کمبود عرضه این محصول و همچنین آمار انتشار یافته از موجودی انبار LME قیمت‌های جهانی مس را صعودی پیش‌بینی می‌کنند. این آمار طرف تقاضای مس را تقویت خواهد کرد. قیمت جهانی مس طی هفته گذشته بخش اعظمی از ریزش ماه مارس را جبران کرده و در حدود ۶۹۵۰ دلار در هر تن معامله شد.

مجلس چین طی چند روز اخیر برای افزایش رشد اقتصادی قانون منع انباشت مس و آلومینیوم را به‌عنوان وثیقه بانکی لغو کرد تا قابلیت مهمی برای رشد مس و آلومینیوم ایجاد شود؛ بانک‌های چینی طی یکسال‌و‌نیم گذشته، مس و آلومینیوم را به‌عنوان وثیقه نمی‌پذیرفتند که یکی از مهم‌ترین‌ دلایل کاهش موجودی انبارها بود و باعث افزایش عرضه و در نتیجه کاهش قیمت این دو فلز شده بود. روند صعودی مس می‌تواند معاملات تولیدکنندگان مس را در بورس تهران تحت تاثیر قرار دهد.

کاهش ذخایر روی

بسیاری از آگاهان صنعت فلزات پایه معتقدند قیمت روی روند صعودی را طی خواهد کرد. چین در ماه‌های اخیر، بر‌خلاف کاهش واردات در فلزات اساسی، سهم واردات روی را کاهش نداده است. چین از روی به‌عنوان وثیقه بدهی نزد بانک‌های چینی استفاده می‌کند. سال ۲۰۱۳ در بازارهای جهانی ذخیره روی در انبارهای تحت نظارت بورس لندن ۳۰ درصد کاهش یافته است. این فلز طی ۱۰۰ روز گذشته درحدود ۱۱ درصد افزایش را در قیمت تجربه کرده و خود را به ارتفاع ۲۲۱۰ دلاری در هر تن رسانده است. شرکت‌های تولیدکننده روی در بورس تهران رقم ۲۰۰۰ دلار را برای هر تن روی در بودجه سال ۹۳ خود پیش‌بینی کرده‌اند.

رشد آرام آلومینیوم

تحلیلگران روند قیمتی آلومینیوم را در سال ۲۰۱۴ در سطح جهانی متعادل پیش‌بینی می‌کنند. افت ۱۵ درصدی قیمت فلز نقره‌ای در سال ۲۰۱۳ باعث شد تا کارشناسان به کاهش قیمتی بیش از این مقدار آلومینیوم اعتقادی نداشته باشند. افزایش واردات آلومینیوم چین در سال ۲۰۱۴ نسبت به سال ۲۰۱۳ در کنار بحران اوکراین و تقابل روسیه با غرب در صعود این فلز نقره‌ای موثر واقع شد. آلومینیوم طی ۱۰۰ روز گذشته بیش از ۱۰‌درصد افزایش قیمتی را تجربه کرده است.

در‌مورد ظرفیت تولید آلومینیوم در ایران سرمایه‌گذاری‌های مناسبی انجام شده که در برهه‌هایی از زمان مغفول مانده است، اما دوباره روحی نو در صنعت آلومینیوم در ایران دمیده شده است. ایران با سه پله صعود نسبت به سال ۲۰۱۱ در جایگاه ۱۹ جهانی در زمینه تولید شمش آلومینیوم قرار گرفته است و امضای توافق‌نامه ایجاد کنسرسیوم شرکت‌های داخلی و خارجی برای تولید یک میلیون تن آلومینیوم در جریان سومین کنفرانس بین‌المللی آلومینیوم ایران می‌تواند نقش ایران را در تولید این فلز نقره‌ای در جهان بیش از پیش پر‌رنگ کند.