گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام در حالی امروز (یک شنبه)عملا آخرین هفته کاری سال ۱۳۸۵ را آغاز می‌کند که معامله‌گران بازار در انتظار عرضه اولیه سهام فولاد مبارکه اصفهان به عنوان یکی از دو تولید‌کننده بزرگ فولاد کشور هستند. معامله‌گران که هر ساله در آخرین هفته کاری سال با جوی از رکود ناشی از انتظار پایان سال و تصفیه حساب‌های مالی مواجه بودند، در سال‌جاری با شرایطی متفاوت مواجه شده و پس از عرضه ناموفق سهام مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران (مپنا) اینک به انتظار عرضه سهام فولاد مبارکه که با نماد (فولاد) به عنوان ۴۳۵ امین شرکت بورس اوراق‌بهادار بر تابلو خواهد نشست، هستند. فولاد مبارکه که از جمله شرکت‌های بزرگ کشور و مشمول صدر اصل ۴۴ قانون اساسی و در تملک دولت به شمار می‌آید، پس از ۵ سال کش‌وقوس راه به تابلو بورس یافته است. تقاضای پذیرش شرکت فولاد مبارکه در سال ۱۳۸۰ به بورس ارائه شد، اما به دلیل ممنوعیت‌های قانونی عرضه سهام ممکن نشد، تا زمانی که ابلاغیه مقام معظم رهبری در مورد اصل ۴۴ راه بر روی این شرکت باز کرد. بسیاری از کارشناسان از جمله معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس‌سازمان خصوصی‌سازی از فولاد مبارکه به عنوان (نهنگی عظیم) یاد کرده‌‌اند. نهنگی که اینک به تعبیر همین کارشناسان راهی حوضی به نام بورس اوراق‌بهادار خواهد شد. فولاد مبارکه به دلیل برخورداری از یک‌هزار و ۵۸۰‌میلیارد تومان سرمایه در بدو ورود، صدرنشین بلامنازع بازار به لحاظ سرمایه خواهد بود، به گونه‌ای که فاصله آن تا شرکت دوم بازار ملی، مس، معادل ۷/۲برابر و با کوچک‌ترین شرکت‌های بورس مانند پایساز و کابل باختر، معادل ۵هزار و ۲۶۶ برابر است. فولاد مبارکه همچنین با ۲هزار و ۲۱۷‌میلیارد تومان پیش‌بینی فروش و ۵۱۱‌میلیارد تومان سود خالص پیش‌بینی شده نیز حائز رکوردهای برتر در بازار است، هرچند که باید گفت بخش عمده سود این شرکت ناشی از دریافت سالانه ۶۸‌میلیون تن سنگ آهن به قیمت حدود ۳۰۰هزار ریال در هر کیلو در برابر نرخ‌های جهانی در حدود ۸۰۰هزار ریالی سنگ آهن در بازار جهانی است.

عرضه فولاد مبارکه از سویی به دلیل عرضه ناموفق مپنا برای عرضه‌کننده این سهم‌، (سازمان خصوصی‌سازی) دارای اهمیت است، به ویژه آنکه در چند روز اخیر نیز بحث‌های مهمی در سطح ریاست‌جمهوری و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد عمل یا عدم اجرای اصل ۴۴ در جریان است. تاکید رییس‌ سازمان خصوصی‌سازی بر احتمال عدم عرضه فولاد مبارکه در صورت نبود تقاضا در قیمت‌های بالا برای این شرکت نیز بر ابهامات افزوده است. اما در حال حاضر در طرف تقاضا، شرایط با دشواری‌هایی مواجه است. نزدیکی پایان سال باعث می‌شود در عمل نخستین گروه خریدار سهام در امروز (یکشنبه) و دوشنبه در روزهای ۲۶ و ۲۸ اسفند ماه (آخرین روزهای کاری نظام بانکی) زمان تصفیه حساب مالی داشته باشند و دیگر خریداران در روزهای بعد (در صورت عدم عرضه یک جای ۵‌درصد سهام مبارکه در روز یکشنبه) شاهد زمان تصفیه مالی در سال ۸۶ باشند، که این امر به ویژه برای شرکت‌های کارگزاری و سرمایه‌گذاری دارای سال مالی منتهی به ۲۹اسفند شرایط دشواری را ایجاد می‌کند. جا دارد با توجه به این شرایط به ویژه محدودیت زمانی موجود و انباشت کار در شبکه بانکی متعاقب روزهای پایانی سال، زمان تصفیه وجوه تمامی خریداران به هفته کاری نخست سال ۱۳۸۶ موکول شده تا خریداران از فشار تامین نقدینگی و انتقال آن در آخرین روز سال رهایی یابند. در کنار مشکل تصفیه مالی خرید سهام، به نظر می‌رسد مبحث قیمت نیز با ابهاماتی مواجه است. عدم اعلام سیاست تقسیم سود نقدی شرکت در سال‌جاری و سال ۸۶، عدم اعلام گزارش ۹ ماه شرکت و صورت‌های مالی ۹ماه به همراه مباحث مربوط به قیمت سنگ آهن در سال ۸۶ که اینک با خصوصی شدن معادن چادرملو و گل‌گهر و فولاد مبارکه بر پیچیدگی‌های آن افزوده شده است، نیز سبب احتیاط معامله‌گران خواهد شد، چرا که هر یکصدهزار ریال تغییر در نرخ فروش سنگ آهن می‌تواند معادل ۶۸‌میلیارد تومان مستقیما به بهای تمام شده شرکت (که هم اکنون نیز بیش از حد متورم است) اضافه کند. در این شرایط به نظر می‌رسد شانس قیمتی فولاد مبارکه از یک‌هزار ۳۰۰ تا ۲هزار ریال در نوسان باشد. امری که برای عمده‌ترین سهامداران بازار از جمله تامین اجتماعی و ۶نهاد مالی بزرگ دیگر که بابت دریافت مطالبات از دولت ۱۰‌درصد سهام مبارکه را دریافت کرد و نرخ این سهام براساس نرخ عرضه‌های اولیه شرکت در هفته جاری رقم خواهد خورد، نیز دارای اهمیت است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار دادوستد سهام روز چهارشنبه نیز شاهد جو ضعیفی ناشی از تعطیلات پایان هفته، نزدیکی ایام پایانی سال و تلاش برخی از معامله‌گران برای حاصل کردن نقدینگی، به جهت خرید سهام فولاد مبارکه همچنین تداوم نگرانی‌ها در حوزه سیاسی بود. تداوم مباحث در مجلس بر سر لایحه بودجه ۸۶ کل کشور که با چرخش‌های سنگین و ناگهانی نیز در مباحث مهم مواجه است، بر ابهامات بازار افزوده است. از سوی دیگر بازار سهام شاهد فعالیت شدید سهامداران حقوقی در آخرین روزهای سال برای تامین سود پیش‌بینی شده در سال مالی منتهی به ۲۹اسفند است. این فعالیت موجب شد تا در بازار روز چهارشنبه، ۴ معامله عمده شامل دو جابه‌جایی در زیرمجموعه توسعه صنایع بهشهر شامل بلوک‌های شکر شاهرود و قند هگمتان و دو جابه‌جایی در گروه ایران خودرو دیزل شامل واگذاری ۲بلوک یک‌درصدی سهام بانک پارسیان در درون این گروه رقم بخورد. در بازار چهارشنبه معامله‌گران با فشارهای عمده وارده بر نمادهای دارای بازارگردان مواجه بود. تشکیل صف فروش برای نمادهای ایران خودرو و ایران خودرو دیزل پس از اتمام تعهد خرید بازارگردان‌های این شرکت‌ها از نکات قابل توجه در این زمینه بود. از سوی دیگر بازارگردان‌ها با فشار‌های فروش غیرقابل باوری نیز مواجه هستند به عنوان نمونه یک شرکت زیرمجموعه بانک صادرات و هم‌خانواده با سرمایه‌گذاری غدیر در حالی در تلاش برای فروش روزانه ۲‌هزار و۵۰۰سهم به بازارگردان غدیر است که با این روند ۳۵۵ سال کاری زمان نیاز دارد تا ۲۲۲‌میلیون سهم خود را به فروش برساند. از این رو جا دارد مسوولان بازار علاوه بر محدودیت‌های تعدادی در فروش به بازارگردان‌ها محدودیت‌های حقیقی یا حقوقی بودن را نیز لحاظ کنند.

از نکات مهم در بازار چهارشنبه انتشار آمار اولیه در مورد پیش فروش خودرو ال -۹۰ (تندر) بود که این آمار حکایت از استقبالی متوسط از این خودرو را داشت. ثبت‌نام ۴۰هزار دستگاه ال-۹۰ در یک هفته همچنین بیانگر بازار رو به اشباع صنعت خودرو کشور در سایه مسائل چالش‌برانگیزی نظیر تعیین نرخ بنزین در کشور است.

در بازار چهارشنبه جو ضعیف بازار در نهایت افت ۴۵/۱۰واحدی شاخص را به همراه آورد، اما در مجموع شاخص در کل هفته ۰۱/۰واحد رشد را به ثبت رساند. انتظار می‌رود هفته آینده بازار در آخرین روزهای کاری خود در سال ۸۶ شاهد شرایطی تحت تاثیر عرضه سهام فولاد مبارکه و تلاش معامله‌گران عمده برای تثبیت شرایط پرتفوی‌های سهام و همچنین تداوم مباحث در حوزه بررسی لایحه بودجه در مجلس و رایزنی‌‌های هسته‌ای باشد که این مجموعه احتمالا برآیندی توام با فراز و فرودهای متعدد را به همراه خواهد داشت.