گروه بنگاه‌ها- فاطمه حاج‌علی: چند ماهی است که نوسانات ارزی و تاثیر آن بر صنایع مختلف مورد بحث و بررسی و تحلیل کارشناسان و تحلیلگران قرار گرفته است. صنعت سیمان نیز به دلیل تسهیلات ارزی بالایی که طی سنوات اخیر در راستای اجرای طرح‌های توسعه و خرید تکنولوژی جدید مورد نیاز برای خطوط تولید اخذ کرده، یکی از صنایعی است که به نظر می‌رسد آثار چشمگیری از نوسانات ارز بپذیرد.

در همین حال، وجود موانع بسیار زیاد بر سر راه شرکت‌ها به خصوص میزان اثر پذیری آنها از قیمت ارز در کنار تغییر اخیر سوخت سیمانی‌ها از گاز به مازوت سبب شد تا با برخی مدیران و کارشناسان سیمانی در این زمینه به گفت‌وگو‌ بپردازیم و وضعیت کنونی و چشم انداز آتی شرکت‌های این گروه را مورد بررسی قرار دهیم.

سیمانی‌ها به این سه روش صادرات دارند

محمدرضا منتظری مدیرعامل شرکت هلدینگ سیمان فارس و خوزستان درباره چگونگی تسعیر نرخ ارز در صنعت سیمان به خبرنگار دنیای اقتصاد گفت: صادرات در این صنعت بیشتر به شکل ریالی انجام می‌شود. حال آنکه ارز با منشا داخلی و خارجی هم در امر صادرات سیمانی‌ها دخیل است.

وی در این باره افزود: در صادرات به صورت ریالی محصول به کشورهای مختلف صادر می‌شود و تسویه‌حساب نیز به صورت ریالی انجام می‌شود.

او درباره صادرات با منشا ارز داخلی نیز اظهار داشت: طبق بخشنامه بانک مرکزی ارز در داخل کشور به حساب واریز می‌شود و بانک‌ها با نرخ مرجع آن را محاسبه می‌کنند.

مدیرعامل سیمان فارس و خوزستان ادامه داد: صادرات به صورت ارز با منشا خارجی به حساب خارج از کشور واریز می‌شود، یا اینکه از خارج کشور به حساب داخلی واریز می‌شود که در این صورت قابل تسعیر با نرخ آزاد است. اما بیشتر شرکت‌های سیمانی به همان روش اول و دوم محصولاتشان را صادر می‌کنند و روش سوم کمتر انجام می‌شود.

این کارشناس صنعت سیمان درخصوص تاثیر جایگزینی سوخت گاز به جای مازوت گفت: براساس مصوبه اخیر به مدت دو ماه مازوت به قیمت ۷۰ تومان عرضه می‌شود، که معادل قیمت گاز مصرفی کارخانه‌های سیمان به ازای هر متر مکعب است که بر این اساس این دو سوخت از لحاظ قیمتی مشابه هستند، اما هزینه حمل‌ونقل‌ آنها متفاوت است.

مدیرعامل «سفارس» توضیح داد: هزینه سوخت گاز ۷۰ تومان درب کارخانه است، اما مازوت از پالایشگاه به این قیمت عرضه می‌شود که بر این اساس قیمت حمل به آن اضافه می‌شود.

منتظری در ادامه گفت: براساس مذاکراتی که شده به نوعی این هزینه جبران شود که باعث افزایش هزینه تولید نشود و اگر استفاده از مازوت بیش از دو ماه ادامه پیدا کند و هزینه حمل توسط دستگاه‌های ذیربط جبران نشود، مسوولان در افزایش نرخ سیمان باید یک تجدید نظری داشته باشند.

بیشتر سیمانی‌ها دوگانه‌سوزند

وی با اشاره به اینکه اکثر کارخانه‌های سیمان دوگانه‌سوز هستند، افزود: تعداد کمی از این کارخانه‌ها از مازوت استفاده نمی‌کنند که دلیل آن آماده نشدن تجهیزات کارخانه است. اما از دو هفته پیش به تعداد کارخانه‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند به تدریج اضافه شده است.

مدیرعامل این هلدینگ سیمانی درباره افزایش نرخ یا آزادسازی نرخ سیمان با اشاره به مذاکراتی که به تازگی در این زمینه انجام شده، گفت: همه نهاده‌های تولید قیمت‌های خود را افزایش داده‌اند و تنها نرخ محصولات سیمانی است که افزایش نداشته، بنابراین افزایش نرخ سیمان اجتناب‌ناپذیر است.

وی گفت: به عنوان مثال پاکت برای بسته‌بندی سیمان از ۲۱۵ تومان برای هر بسته به ۴۰۰ تومان رسیده است و این افزایش نرخ برای یک کارخانه سیمانی که به ازای هر تن سیمان ۲۰ عدد پاکت مصرف می‌کند، رقم قابل توجهی است.

به گفته وی، این موضوع تنها برای سیمان فارس و خوزستان حدود ۳۰۰ میلیون تومان در سال هزینه دارد که ادامه این روند در عمل غیر ممکن و حتی توام با ضرر است و فقط تفاوت همین افزایش نرخ پاکت در سال بیش از ۵۰ میلیارد تومان هزینه دارد که اگر افزایش در سایر نهادها و حقوق و دستمزد و حمل‌ونقل‌ را نیز در نظر بگیریم، افزایش نرخ سیمان باید به زودی انجام شود.

منتظری تصریح کرد: اگر افزایش نرخ سیمان انجام نشود شرکت‌های تولید‌کننده با مشکل جدی مواجه می‌شوند.

تلاش جدی برای افزایش قیمت سیمان

در ادامه سید‌صالحی معاون مالی و اداری سیمان داراب نیز در همین زمینه به خبرنگار ما گفت: انجمن صنفی کارفرمایان به طور جدی به دنبال افزایش قیمت سیمان هستند.

وی با اشاره به صحبت‌های مسوولان درباره تغییر نرخ ارز مرجع گفت: به دنبال این تصمیمات کارخانه‌ها با مشکل جدی مواجه شدند و قیمت تمام شده آنها افزایش پیدا کرده است، به طوری که التهاب چشمگیری در چند روز اخیر به چشم می‌خورد.

به گفته سید‌صالحی، اعلام تغییر نرخ مرجع باعث سقوط سهام بسیاری از شرکت‌ها شده است، به طوری که سهام شرکت‌های سیمانی نیز که کمترین آسیب را به بورس وارد می‌کند، تحت تاثیر قرار گرفته، نرخ این سهام و سود آوری شان پایین آمده و به تبع «پی بر ای» پایینی را تجربه می‌کنند. هرچند این افزایش نرخ فعلا منتفی شده است.

وی صادرات سیمان در کشور ما را به صورت پیله‌وری دانست که از طریق بازارچه‌های مرزی صورت می‌پذیرد و افزود: در حالی‌که بیشتر صادرات ایران به کشور عراق انجام می‌شود، اما سیستم بانکی عراق گشایش اعتبار (LC) انجام نمی‌دهد، به طوری که کارگزاران، سیمان را به آن کشور تحویل داده و بعد از ۱۰ یا ۱۵ روز ارز را از عراق دریافت می‌کنند و در نهایت به صورت ریالی به شرکت‌های سیمانی پرداخت می‌کنند.

اگر گاز سیمانی‌ها قطع شود...

معاون مالی و اداری سیمان داراب در خصوص تغییر سوخت گاز به مازوت گفت: با توجه به اینکه برخی شرکت‌ها دوگانه سوز نیستند و امکان استفاده از سوخت مازوت را ندارند، اگر گاز آنها قطع شود، به طور کلی تعطیل خواهند شد.

وی در ادامه با اشاره به مشکلات تغییر سوخت اظهار کرد: این تغییر مشکلاتی را به لحاظ تنظیم مواد و عمر کوره برای شرکت‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند، ایجاد می‌کند. همچنین هزینه حمل‌و‌نقل‌ مازوت نسبت به گاز بیشتر است و از سویی هنگام تخلیه نیز ۶ تا ۷ درصد سربار دارد که این خود یک هزینه دیگری را به کارخانه‌های سیمانی تحمیل می‌کند.

علی محمد بد عضو انجمن سیمان نیز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس اعلام کرد: با افزایش قیمت ارز، اجرای بسیاری از طرح‌های بازسازی و ایجاد خطوط جدید در کارخانه‌های سیمان توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

وی اظهار داشت: مشکل اصلی صنعت سیمان این است که اگر شرکتی بخواهد نسبت به توسعه خطوط تولید و یا بازسازی آن اقدام کند با توجه به افزایش نرخ ارز، توجیه اقتصادی چندانی نخواهد داشت. به این ترتیب، تامین نقدینگی کارخانه‌ها با مشکل روبرو می‌شود و شرکت‌هایی که بابت ایجاد خطوط جدید تولید بدهکار هستند، زیان‌ده خواهند بود.

بُد ادامه داد: نوسازی خطوط تولید در صنعت سیمان همیشه باید انجام شود که این کار نیازمند سرمایه‌گذاری‌های جدید است.

وی همچنین با اشاره به بالا بودن قیمت مازوت مصرفی کارخانه‌های سیمان، گفت: برخی کارخانه‌ها هنوز به سوخت گاز مجهز نشده‌اند که دولت باید در این زمینه کمک کند.