گروه بورس- اظهارنظر درباره صعود اخیر شاخص بازار سرمایه به یکی از موضوعات خبری رسانه‌ها تبدیل شده است. در این میان مدیران بورس به اتفاق، این صعود را طبیعی و لازمه بازار دانسته و به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهند که «رشد بازار حبابی نیست». از سوی دیگر برخی کارشناسان، با دیدی تردیدگونه به این بازار می‌نگرند و معتقدند نباید جانب احتیاط را از دست داد؛ زیرا احتمال وجود حباب در بورس کشور با توجه به پیشینه این بازار، دور از ذهن نیست.

رشد به دلیل ورود نقدینگی

در این باره مدیر بازار شرکت بورس تهران اظهار داشت: افزایش شاخص بازار سرمایه متاثر از وجود حباب در بورس نبوده بلکه دلیل رشد شاخص متاثر از ورود پول نقد به بورس است.

علی صحرایی با بیان این مطلب گفت: به طورکلی جهان در شرایط خروج از بحران اقتصادی قرار‌گرفته و این امر بر اقتصاد کشور ما نیز تاثیر داشته است، به علاوه رشد اقتصادی کشور نیز بلافاصله بر دماسنج مالی اقتصاد اثر گذاشته بنابراین نمی‌توان این صعود را حباب قلمداد کرد.

مدیریت بازار معتقد است فرآیند رشد بازار سرمایه می‌تواند در سایه افزایش قیمت نفت رشد کند، به طوری که در سال گذشته درآمد عاید از فروش نفت دو برابر بوده که این میزان به اقتصاد کشور تزریق شد و براین اساس نمی‌توان رشد موجود در بورس را به حباب نسبت داد.

صحرایی به تشریح واژه حباب پرداخت و تاکید کرد: اصطلاح حباب در بورس زمانی قابل استفاده است که قیمت سهام شرکت‌ها غیرواقعی افزایش یابد و با قیمتی که به صورت سیستماتیک در نظر‌گرفته می‌شود تفاوت فاحشی داشته باشد.

وی به سرمایه‌گذاران بورسی و کسانی که با توجه به رشد بازار، تصمیم به ورود به بازار را دارند توصیه کرد که با چشم بسته و تحت تاثیر شایعات به خرید سهام اقدام نکنند و در صورتی که از تخصص مربوط به بازار و سرمایه‌گذاری در بورس بهره‌ای ندارند، از دانش افراد حرفه‌ای در مورد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه استفاده کنند.

وی تاکید کرد: اطلاعات شرکت‌ها به صورت شفاف بر روی سایت بورس قرار‌گرفته و سهامداران با یاری افراد متخصص و آشنا به روند سرمایه‌گذاری و با بررسی آخرین اطلاعات مربوط به شرکت‌ها به روند معاملات وارد شوند تا از ریسک موجود در بورس کمتر زیان ببینند.

رشد بورس حبابی است

از سوی دیگر یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فارس» درباره رشد شاخص در روز‌های اخیر اظهار داشت: نخستین بار نیست که چنین اتفاقی برای بورس ایران به وجود می‌آید، پدیده حباب قیمت اولین بار در سال ۱۳۷۵ به دلیل عدم عرضه کافی سهام توسط دولت، بالا بودن میزان نقدینگی و نبود سرمایه‌گذاری‌های جانشین (بازار رقیب) رخ داد.

وی افزود: دومین تجربه رشد حبابی قیمت‌ها در اواخر سال ۸۲ و اوایل ۸۳ بدون مبنای علمی و شاید به صورت یک جریان هدایت شده به‌وجود آمد؛ ولی این بار به دلیل افزایش تعداد سرمایه‌گذاران در بورس دامنه تاثیرگذاری این پدیده بر روی مردم بیشتر از دفعات قبل بود که باعث شد عده‌ای سرمایه‌گذاری‌ را متوقف و به بازار برنگردند.

مدیر سابق مرکز مطالعات اقتصادی بورس تهران ادامه داد: علاوه بر آنچه گفته شد، چنین مسائلی باعث شد حتی شرکت‌های جدیدی که به صورت سهامی عام تاسیس می‌شدند در پذیره نویسی دچار مشکل شوند.

وی تصریح کرد: چنین اتفاقاتی در بازار سرمایه که شاید به دلیل دستکاری در قیمت است برای افراد مطلع از اطلاعات درونی شرکت‌ها خوشحال‌کننده است، اما بازتاب منفی آن دامنه بسیار گسترده‌ای دارد.

آرمان تصریح کرد: البته عوامل دیگری از جمله کاهش میزان سرمایه‌گذری‌های سودا‌گرایانه از جمله، مسکن، خرید موبایل، ماشین، ارز، طلا به دلیل رکود اقتصادی، سودآوری پایین و ریسک بالایی که دارند، باعث شد مردم به طرف بورس کشیده شوند.

وی با اشاره به اینکه بورس بازتاب‌‌دهنده شرایط اقتصادی یک کشور است، گفت: با توجه به اینکه در اقتصاد ایران رکود تورمی وجود دارد، بخش مسکن دچار یک رکود عمیق و خطرناک شده است، همچنین، به علت واردات بی‌رویه و نبود سرمایه‌گذاری کافی توسط بخش خصوصی و دولت، قیمت سهام شرکت‌ها افزایش یافت در حالی که باید عکس آن اتفاق می‌افتاد.

آرمان تصریح کرد: براساس آمار موجود میزان تولید بسیاری از کارخانه‌ها یک سوم ظرفیت است و به علت واردات ارزان قیمت که ناشی از کاهش تعرفه‌ها و ثابت نگه داشتن نرخ برابری‌ریال است، تولیدات داخل قابل رقابت با محصولات وارداتی نیستند، بنابراین قیمت سهام باید به جای افزایش، کاهش می‌یافت.

اثر قیمت‌های جهانی بر تعداد محدودی از شرکت‌ها

وی درباره تاثیر قیمت جهانی فلزات اساسی در افزایش رشد شاخص بورس ایران بیان کرد: این مساله در مورد تعدادی از صنایع از جمله قیمت فولاد، مس، آلومینیوم، سیمان و سایر صنایع انرژی بر که ایران در این زمینه دارای مزایای فراوانی است صدق می‌کند که رو به افزایش است، ولی در مورد سایر صنایع علاوه بر آنچه گفته شد افزایش هزینه مالی واردات مواد اولیه و تحریم‌های اقتصادی کشور بازتاب بسیار منفی بر روی آنان خواهد داشت.

مدیر سابق مرکز مطالعات اقتصادی بورس تهران گفت: در برخی موارد به علت ثابت نگه‌ داشتن نرخ ارز، واحدهای تولیدی با دشواری‌های زیادی روبه‌رو می‌شود و بازارهای صادراتی خود را از دست می‌دهند، همه این مسائل در کنار رکود تورمی اقتصاد باعث می‌شود، افزایش قیمت سهام بسیار نگران‌کننده باشد.

سرمایه‌گذاران احتیاط کنند

همچنین یک کارگزار بورس گفت: سرمایه‌گذاران باید دیدگاهی واقع بینانه و بلندمدت به بازار سرمایه داشته باشند.

«اکبر زرگانی‌نژاد» با بیان مطلب فوق افزود: معمولا دیدگاه بلندمدت در سرمایه‌گذاری‌های مالی منجر به کسب بازدهی مطلوب می‌شود.

وی به تجربه سهامداران موفق در بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: آنها علاوه بر تحلیل منطقی، با دیدگاهی بلندمدت وارد بازار شدند؛ به طوری که توانسته‌اند با ریسک کم، بازدهی خوبی به دست آورند.

زرگانی‌نژاد خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران باید در تصمیم‌گیری‌های خود سیاست‌گذاری‌های جدید را مدنظر قرار دهند و با احتیاط لازم به خرید و فروش سهم بپردازند.

مدیرعامل شرکت کارگزاری امین سهم به سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌‌ای توصیه کرد تا از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بازار سرمایه شوند تا متضرر نشوند.زرگانی‌نژاد در مورد دلایل رشد بورس اوراق بهادار تهران در روزهای اخیر گفت: نگرانی‌های سال گذشته بازار در خصوص برخی مسائل مانند آثار هدفمند کردن یارانه‌ها بر شرکت‌های بورسی کم رنگ شده است؛ به گونه‌‌ای که شاهد استقبال سرمایه‌گذاران از بورس هستیم. وی در مورد پیش‌بینی خود درباره روند بازار سرمایه افزود: اگر شرایط عمومی حاکم بر اقتصاد کشور همانند سال گذشته باشد، می‌توان انتظار ادامه روند صعودی بازار را داشت.

زرگانی به عرضه‌های آتی سازمان خصوصی‌سازی اشاره کرد و گفت: ورود شرکت‌های جدید به بورس می‌تواند در رشد بازار تاثیرگذار باشد.

تنفس بازار طی دو هفته آینده

همچنین یک کارشناس بازار در گفت‌وگو با «فارس» درباره رشد شاخص بازار در سال ۸۹ اظهار داشت: در بازار سرمایه پدیده حباب قیمت در مورد برخی از شرکت‌ها رخ داده که متاثر از سفته‌بازی است و صنایع کالایی از جمله سنگ‌آهن و فولاد با توجه به افزایش نرخ جهانی و احتمال پیش‌بینی مثبت برای افزایش بیشتر قیمت‌ها، به تناسب آن رشد می‌کنند.

وی افزود: شرکت‌های آهنی و فولادی هنوز برای رشد و رسیدن به ارزش ذاتی خود وقت دارند، بنابراین هنوز جای رشد قیمت برای آن‌ها وجود دارد.

این کارشناس بازار سرمایه درباره ادامه‌دار بودن رشدهای منطقی و حبابی برخی شرکت‌ها گفت: نوسان ذات بازار است، بازار روند رو به رشد خود را نمی‌تواند در یک مدت طولانی ادامه دهد، بنابراین احتمالا یک تنفس دو سه هفته‌ای برای شناسایی سود و وضعیت شرکت‌ها خواهد داشت.

میرمعینی گفت: با توجه به اینکه شرکت‌های سنگ‌آهن و فولادی هنوز به ارزش ذاتی خود نرسیده‌اند، احتمال افزایش قیمت آنها ادامه دارد.

وی درباره سایر دلایل رشد بازار در شروع سال جدید تصریح کرد: رکود در سایر بازارهای سرمایه‌گذاری یکی دیگر از دلایل رشد بازار در شرایط فعلی است و تا زمانی که بازارهای رقیب رونق پیدا نکند، سرمایه‌ها روانه بورس خواهد شد و این امر باعث افزایش P/E بازار می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که آیا چنین رشدی در سال ۸۹ می‌تواند شرایطی مشابه سال‌های ۷۵ و ۸۴ را به وجود آورد، گفت: واقعیت این است که این شرایط در مورد برخی از سهام درست است و احتمال دارد شرایط سال‌های مشابه را داشته باشند، ولی چون کلیت بازار به میزان سال‌های ذکر شده رشد نکرده، احتمال کاهش قیمت‌ها به آن شدت نیز وجود ندارد.