هفته کالاها!

گروه بورس- همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز (شنبه) در شرایطی فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که روند تحولات در بازارهای جهانی کالاها رشد قابل ملاحظه قیمتی را رقم زده است. در شرایط کنونی انتظار برای ورود اقتصاد جهانی به رکود تورمی، تلاش معامله‌گران برای «هج‌کردن» تورم توسط خرید کالاها و همچنین انتظار برای کاهش مجدد نرخ بهره در ایالات‌متحده آمریکا که کاهش دوباره ارزش دلار در برابر یورو را به همراه آورد، موجب شده است بهای انواع محصولات کالایی در تمام رشته‌ها از طلا و نفت گرفته تا بازار فلزات و محصولات کشاورزی از جمله گندم رشدکنند. در تحولات موثر بر بازار سرمایه کشورمان مباحث مربوط به بازار جهانی فلزات و محصولات پتروشیمی از اهمیت بالاتری برخوردار است که در این دو بخش تحولات نویددهنده خبرهای خوبی برای سرمایه‌‌گذاران است. در آخرین معاملات بازار فلزات بهای فلز مس با رکوردشکنی از مرز ۸هزار و ۵۰۰دلار گذشته است. این قیمت از سال ۲۰۰۶ تاکنون‌ بی‌سابقه بوده است، این رشد قیمت در شرایطی رقم خورده است که پس از چند روز افزایش موجودی در انبارهای بورس‌فلزات لندن، موجودی‌ها رو به کاهش نهاده است. بهای فلز آلومینیوم نیز از مرز ۳هزار دلار در هر تن گذشته و به ۳هزار و ۹۱دلار رسیده است. بهای روی نیز به ۲هزار و ۷۴۷دلار در هر تن و سرب به ۳هزار و ۳۸۷دلار در هر تن بالغ شد که رشد قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد. با توجه به این رشد قیمتی انتظار می‌رود بازار سهام نسبت به این شرایط واکنش نشان دهد، از سویی با عبور بهای نفت از مرز یک‌صددلار در هر بشکه، بهای محصولات پتروشیمی (به جز متانول که با عرضه‌های قابل ملاحظه مواجه است) واکنش رشدی نشان داده است، با تثبیت قیمت نفت در سطوح کنونی، بازار محصولات پتروشیمی با توجه به تاخیر عمومی اعمال قیمت‌ها در قراردادهای خرید در هفته‌های آینده واکنش نشان خواهد داد.

در کنار تحولات اقتصادی بازار جهانی، در سطح داخلی تحولات در مسائل سیاسی و اقتصادی نیز شرایطی ویژه را برای بازار در هفته جاری رقم خواهند زد.

در تحولات سیاسی با توجه به اعلام نظر روسیه مبنی بر حمایت از صدور قطعنامه جدید شورای امنیت به نظر می‌رسد صدور این قطعنامه در هفته جاری امکان‌پذیر باشد. با صدور این قطعنامه بازار موقتا با جو احتیاط مواجه خواهد شد، هرچند که مفاد قطعنامه مساله‌ای تازه را بر بازار حاکم نخواهد کرد. از سویی در آستانه جلسه شورای امنیت رایزنی‌های وزیر امور خارجه و دیگر مسوولان سیاست خارجی نیز برای به تاخیر انداختن صدور قطعنامه در حال رقم خوردن است که می‌تواند باعث تغییر در شرایط شود.

از سویی سخنان خاویر سولانا کمیسر سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا نیز در این جو از اهمیت برخوردار است که در سخنانی از احتمال طرح دوباره بسته تشویقی این اتحادیه (که در گذشته یک بار پیشنهاد شده بود) قابل توجه است. به نظر می‌رسد پس از مانور تبلیغاتی قطعنامه بار دیگر شرایط مذاکره برقرار شود. در کنار تحولات سیاسی که بازار را به سوی جو احتیاط هدایت کرده است در تحولات اقتصادی مهم‌ترین مساله فرا رسیدن ماه پایانی سال و همچنین بحث تعیین سود تسهیلات بانکی است. با فرا رسیدن ماه پایانی سال کمبود نقدینگی در بازار بیش از پیش به چشم می‌خورد که این امر در افول فعالیت فعالان عمده به ویژه فعالان حقوقی قابل مشاهده است. از سویی با تعیین نحوه سود سپرده‌‌ها از طریق عقود مشارکتی احتمالا راه برای تعیین نرخ سود تسهیلات در هیات دولت از طریق روش نرخ تورم به اضافه کارمزد بازخواهد شد.

هرچند که احتمالا این روش که پیشنهاد بانک مرکزی است مخالفانی داشت؛ چراکه مستلزم جهش در نرخ سود تسهیلات از ۱۲درصد کنونی خواهد بود. در کنار تحولات کلان اقتصادی در حوزه‌های مرتبط، بازار سرمایه، تغییرات معاونتی در وزارت صنایع و معادن به ویژه انتصاب سمیعی‌نژاد، مدیرعامل سابق گل‌گهر به عنوان معاون معدنی وزیر صنایع و معادن از اهمیت بالایی برخوردار است.

حضور سمیعی‌نژاد پس از مدت‌ها آرامشی را بر بازار از محل تحولات مرتبط با بهره مالکانه ایجاد خواهد کرد، چراکه وی با برخورداری از سوابق مرتبط فعالیتی، اشراف کاملی را به موضوعات مورد توجه بازار سرمایه دارد.

در کنار این تحول در درون بازار معامله‌گران در انتظار رقم خوردن ۱۳ روز باقی مانده کاری سال‌جاری هستند.

روزهایی که البته با احتمال عرضه‌های اولیه‌ای نیز همراه است که به نظر می‌رسد عرضه سیمان آبیک و کشتیرانی جمهوری اسلامی در آن رقم بخورد؛ هر چند که با توجه به وضعیت بازار و کمبود نقدینگی بازار احتمالا تنها عرضه سیمان آبیک که فشاری به بازار وارد نخواهد کرد را تجربه کند.

از سویی در آخرین دوره عرضه‌های دولتی سازمان خصوصی‌سازی در هفته جاری، سهام دولت در شرکت آلومتک را راهی تابلو خواهد کرد.

۶/۸میلیون سهام آلومتک معادل ۶/۲۸درصد سهام این شرکت در قیمت ۶هزار و ۲۲ ریال راهی تابلو خواهد شد که اگر با مشکل کمبود نقدینگی فعالان بازار مواجه نشود، خریداری آن قطعی می‌نماید. با فروش این بلوک شرکت آلومراد نیز خصوصی خواهد شد.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه شاهد جو احتیاط معامله‌گران با توجه به تحولات سیاسی موجود بود.

با توجه به بازگشایی ۳۲ نماد در روز سه‌شنبه و رقم خوردن ۵۰ واحد افت بازار روز چهارشنبه در کمال تعجب معامله‌گران کارنامه‌ای سنگین‌تر از روز سه‌شنبه با ۵/۵۱ واحد افت را در حالی که نماد موثر بر شاخص نیز بازگشایی نشد تجربه کردند تا شاخص بار دیگر ۴ رقمی شود.

با افت شاخص به زیر ۱۰هزار واحد بازار عملا در شرایطی مشابه ابتدای سال قرار می‌گیرد تا عملا بازدهی شاخص به سوی صفر میل کند.

در بازار چهارشنبه حق تقدم بانک اقتصاد نوین، معادن منگنز ایران و ایران‌خودرو بازگشایی شدند که ایران‌خودرو به دلیل وجود دامنه نوسان ۲درصدی (بازگشایی بعد از مجمع عادی فوق‌العاده) با صف فروش و بدون معامله تعداد قابل ملاحظه‌ بازگشایی شد.

در بازار چهارشنبه در گروه تجهیزات و ماشین‌آلات، ابتدای بازار با معامله عمده بنیان دیزل در تابلوی چهارم رقم خورد.

بنیان دیزل که به همراه کولاک شرق، دو شرکت عمده زیرمجموعه سرمایه‌گذاری آذربایجان به شمار می‌رفت، روز چهارشنبه در قیمت هر سهم ۱۸هزار و ۹۰۰ریال خریداری شد. با انجام این معامله ۳۳/۷۴درصدی سرمایه‌گذاری آذربایجان با موقعیت تعدیل EPS (پس از کسر زیان انباشته کولاک شرق) مواجه شد که صف خرید این نماد را افزایش داد؛ هرچند هنوز ماهیت خریدار این شرکت مشخص نیست.

در گروه تجهیزات سخنان آقای غلامی، معاون سازمان خصوصی‌سازی نیز در مورد تصمیم دولت برای فروش ۴۴درصد سهام تراکتورسازی از اهمیت برخوردار است. عرضه سهام مدیریتی دولت در تراکتورسازی این شرکت را کاملا از دولت جدا خواهد ساخت تراکتورسازی در سال‌جاری با تغییر در شرایط یارانه دریافتی عملا در محیط‌ بخش‌خصوصی فعالیت خواهد کرد. غلامی همچنین از واگذاری ۴۴درصد سهام تایدواتر خاورمیانه و واگذاری سهام کشتیرانی، پالایشگاه اصفهان و مخابرات ایران تا پایان سال‌جاری خبر داده بود. در گروه فلزات اساسی، نماد توسعه معادن روی برای اعلام تعدیل منفی متوقف شد.

در گروه معدنی نماد معادن منگنز بعد از تعدیل قابل ملاحظه EPS روز چهارشنبه، با ۸۹/۱۳درصد افزایش قیمت بازگشایی شد. معادن منگنز نیز همانند نگین طبس پیش‌بینی ۲۰درصد افزایش نرخ فروش در سال آینده را در پیش‌بینی EPS خود لحاظ کرده است.

با توجه به افزایش بهای مواداولیه تولید فولاد در بازار جهانی نرخ مواد اولیه این صنعت در کشور شامل سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، منگنز حداقل در سال آینده ۲۰درصد بالاتر خواهد رفت که در مقابل ۶۵درصد رشد بهای جهانی سنگ‌آهن و ۴۴درصد رشد بهای زغال‌سنگ، رشد ۲۰درصدی قیمت در داخل کشور می‌تواند افزایش پیدا کند. در حال حاضر در گروه تولیدکنندگان مواداولیه، فولاد بازار در انتظار گزارش فروسیلیس و فرمولیبدن کرمان است تا دریابد آیا این نمادها نیز از شرایط کنونی بازار متاثر شده‌اند. در گروه خودرویی بازگشایی نماد رادیاتور ایران در شرایطی که این شرکت با فروش سهام خود در «دمافین» در موقعیت تعدیل قرار داشت، در هفته گذشته موجب بازگشایی کمتر از انتظار این نماد شد که با انتشار اطلاعیه جدید در مورد لحاظ کردن این تعدیل با رشد قیمت و تشکیل صف خرید مواجه شد.

در گروه واسطه‌گری مالی عدم انجام معامله سهام پلی نار عرضه شده توسط شرکت توسعه صنعتی، کارشناسان بازار را با شگفتی مواجه ساخته است. شنیده‌ها حکایت از تداوم رایزنی برای انجام این معامله دارد. پلی‌نار در سری عرضه‌های شرکت‌های خارجی بورسی توسعه صنعتی در موقعیت ممتازی نسبت به دیگر شرکت‌های تابعه آن دارد.

در این گروه، سرمایه‌گذاری غدیر در آستانه برگزاری مجمع عمومی شرکت با شایعاتی مبنی بر تغییر در هیات‌مدیره شرکت مواجه شده است. هیات‌مدیره غدیر در طول چند سال گذشته با تغییر در پرتفوی سرمایه‌گذاری این شرکت و حضور در بخش پتروشیمی، پتانسیل قابل ملاحظه‌ای برای آینده این شرکت ایجاد کرده است.

تغییر کنونی از دید اکثر کارشناسان بازار با توجه به فعالیت‌های صورت گرفته معقول به نظر نمی‌رسد. سرمایه‌گذاری ملی نیز در این گروه براساس شنیده‌ها اقدام به واگذاری ملک خود در خیابان میرداماد تهران به ارزش بیش از ۲۶میلیارد تومان کرده است.

در مجموع، بازار چهارشنبه، بازاری ضعیف بود که عدم انگیزه معامله‌گران و جو احتیاط حاکم بر بازار موجب رقم‌خوردن افت سنگین شاخص به زیر ۱۰هزار واحد شد با این کارنامه شاخص در طول هفته ۰۶/۶۵واحد افت کرد.