سه گروه خواهان انتشار اوراق صکوک اجاره هستند

گروه بورس- مدیر مرکز پژوهش‌ها، تحقیقات و توسعه اسلامی سازمان بورس گفت: شرکت‌های تامین سرمایه‌ای که از سازمان بورس مجوز دارند، اقدام به بازاریابی صکوک اجاره خواهند کرد. به گزارش خبرنگار ما، دکتر سعیدی، در حاشیه نمایشگاه تخصصی بورس، بانک و خصوصی‌سازی با اشاره به‌اینکه صکوک اجاره از جمله انواع ابزارهای مالی اسلامی است که در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: ما نیز با هدف تامین مالی شرکت‌ها، پوشش ریسک و شفاف‌سازی قیمت‌ها به دنبال نهادینه کردن این ابزارها در کشور هستیم.

دکتر سعیدی خاطرنشان کرد: شرکت‌هایی که به منظور انتشار اوراق اجاره صکوک شکل می‌گیرند، SPV نام دارند. این شرکت‌ها به منظور به حداقل رساندن ریسک برای یک هدف خاص شکل می‌گیرند. در دنیا نیز این شرکت‌ها با یک امین و سرمایه‌گذاری دولت شروع به کار می‌کنند.

وی ادامه داد: این شرکت‌ها می‌توانند با مسوولیت محدود و حتی به صورت سهامی خاص، ایجاد شوند و روال پیچیده اجرایی ندارد. وی تنها مساله موجود در اوراق صکوک اجاره و اوراق مشارکت رهنی را مالیات عنوان کرد؛ چرا که در حال حاضر سود اوراق مشارکت معاف از مالیات است. وی یا‌دآور شد: مساله این است که در صورت تصویب قوانین مربوط، دارندگان تمامی ابزارهای مالی می‌توانند از این معافیت مالیاتی استفاده کنند.

به گفته سعیدی، بانک‌ها، شرکت‌های لیزینگ و شرکت‌های خودروسازی از جمله متقاضیان انتشار اوراق صکوک هستند. دکتر سعیدی با بیان اینکه «بانک‌ها تمایلی به تضمین بازخرید اوراق مشارکت ندارند»، گفت: از زمان ابلاغ بانک مرکزی، برای اوراق مشارکتی که پس از ابلاغیه صادر شود، تضمین بازخرید وجود نخواهد داشت.

وی تاکید کرد: این امر منجر می‌شود تا تمامی اوراق مشارکت در بورس یا بازار فرابورس (OTC) معامله شوند.

همچنین دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه در ایران اوراق مشارکت از سال ۷۲ به اجرا گذاشته شد که با تمامی کاستی‌ها نتیجه نهایی مثبت داشت، گفت: این تجربه علمی و نظری باعث شد که بخواهیم از مزیت‌های سایر اوراق اسلامی استفاده کنیم.

هر یک از این اوراق مزایایی دارد که برای گروه‌های مختلف قابل استفاده است؛ در حالی که سهام و اوراق مشارکت برای گروه‌های خاصی است.

حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان افزود: با توجه به قانون جدید بازار سرمایه که امکان طراحی بازارهای جدید را داده است کمیته تخصصی فقهی با هدف طراحی ابزارهای اسلامی متناسب با مذهب و شرایط اقتصادی ما شکل گرفت.

وی ادامه داد: صکوک اجاره اوراق بهاداری است که حاکی از مالکیت صاحبان اوراق نسبت به دارایی‌ای که اجاره داده شده است، خواهد بود.

این اجاره سود صاحبان اوراق است که در پایان مدت اجاره هم اصل دارایی در بازار ثانویه فروخته یا دوباره اجاره داده می‌شود.

موسویان ادامه داد: اوراق اجاره به دو گروه عادی و اجاره به شرط تملیک تقسیم می‌شوند. اجاره عادی سررسید دارد ودر زمان سررسید موسسه‌ مالی که وکیل صاحبان اوراق است، دارایی را پس می‌گیرد یا دوباره اجاره می‌دهد یا اینکه به فروش می‌رساند. در نوع اجاره به شرط تملیک، همان ابتدا با مستاجر شرط می‌شود که اگر در سررسیدهای مکرر اجاره‌بها را پرداخت کند، در آخرین دفعه دارایی به تملیک او درخواهد آمد. وی خاطرنشان کرد: شرکت‌هایی که به منظور واسطه مالی بین شرکت‌های مختلف تشکیل می‌شوند و اوراق اجاره را منتشر می‌کنند، در دنیا SPV نامیده می‌شوند و بخشی از سود را به عنوان حق‌الوکاله برمی‌دارند.

دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: در اجاره عادی چون دارایی بعد از اتمام مدت اجاره، به فروش می‌رسد، نمی‌توان گفت که چه قدر سود خواهد داشت، پس اجاره‌به‌شرط تملیک جذاب‌تر است و می‌توان آن را یک ابزار بین‌المللی دانست.