خواننده‌ای از طریق تلفن پرسیده‌اند وضعیت سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی را چگونه ارزیابی می‌کنید ؟

بنا بر آخرین اطلاعات، ارزش سبد بورسی «وتوصا» رقمی در حدود ۹۸تومان به ازای هر سهم است و با توجه به سود انباشته ۱۳‌میلیارد تومانی، سهام این شرکت از لحاظ بنیادی در قیمتی زیر ارزش ذاتی قرار گرفته است؛ از طرف دیگر شرکت اخیرا به پرتفوتکانی و تغییر استراتژی خود در بازار نیز دست زده است که البته تحرکات این شرکت در بازار، متهورانه و تا حدودی عجیب بوده است. به طوری که توسعه صنعتی خریدهای عمده ای در سهام شرکت‌های توسعه معادن روی، تکنوتار، ایرالکو و … انجام داده است که لااقل در کوتاه مدت با توجه به افت قیمتی این سهام نتیجه مناسبی برای شرکت در بر نداشته است و البته برای قضاوت بهتر در این مورد باید به انتظار آینده این سهام و تاثیر آن بر پرتفولیوی وتوصا بمانیم. گفتنی است شرکت در سال مالی منتهی به شهریور ماه ۸۶، مبلغ ۱۰۷ ریال سود خالص محقق کرده است که بر مبنای پیشنهاد هیات مدیره قصد دارد ۸۰ریال آن را بین صاحبان سهام توزیع کند. همچنین در هفته‌های اخیر «وتوصا» با حمایت‌های مناسبی نیز از سوی یکی از سهامداران عمده (از زیرمجموعه‌های خود شرکت) در بازار مواجه بوده است، به طوری که، حتی سهام سرمایه‌گذاری سایپا به عنوان یکی از سهامداران عمده توسعه صنعتی نیز در جریان این حمایت‌ها از «شطیف» خریداری شد و در مجموع به نظر می‌رسد که نوسانات قیمتی این سهم در بازار در محدوده ۵۰ تومان تحت مدیریت این سهامدار عمده (سرمایه‌گذاری تجلی سامانه) قرار دارد.
*پرسش از آقای لطیفیان از طریق پست الکترونیک: برخی شرکت‌ها در بازار سرمایه وجود دارند که چندین برابر سرمایه خود، زیان انباشته دارند. از لحاظ توجیه اقتصادی چگونه این شرکت‌ها به فعالیت خود حتی پس از گذشت چند سال ادامه می‌دهند؟
ماده «۱۴۱» قانون تجارت در رابطه با زیان انباشته یک شرکت صراحتا بیان می‌کند که اگر زیان انباشته به میزان نصف سرمایه ثبت شده بالغ شود، شرکت باید مجمع فوق‌العاده صاحبان سهام را تشکیل و تصمیم لازم جهت انحلال یا بقای شرکت را اتخاذ کند. همچنین، در صورت تصمیم به تداوم فعالیت، باید نسبت به کاهش سرمایه به میزان موجود (پس از کسر زیان) اقدام شود. علاوه بر آن برخی شرکت‌ها نیز راهکار اجرای افزایش سرمایه جهت خروج از وضعیت ایجاد شده را در پیش می‌گیرند. در هر حال از لحاظ تئوریک، شرکتی که در این وضعیت قرار می‌گیرد با موقعیت بحرانی روبه‌رو شده است و برای جلوگیری از تداوم روند زیان‌دهی باید اقدام و بازنگری کلی در وضعیت عملیات خود ایجاد کند؛ اما گاه همانطور که خواننده محترم اشاره داشتند فعالیت شرکت به همان صورت قدیم تداوم می‌یابد و اغلب زیان انباشته نیز در هر دوره نسبت به دوره قبل افزایش می‌یابد. این شرایط در مورد شرکت‌هایی که سهامدار عمده دولتی دارند به چشم می‌خورد، چرا که تداوم فعالیت با زیان انباشته در حقیقت حکایت از این دارد که از منابعی به شرکت پول تزریق می‌شود که این منابع می‌تواند تسهیلات دریافتی، رشد حساب‌های پرداختنی به واسطه دریافت مواد اولیه و ... باشد.
این چرخه معیوب اغلب با مرور زمان اوضاع شرکت را وخیم‌تر می‌کند، زیرا که این تزریق منابع در سمت چپ ترازنامه و در سر فصل بدهی، خود را نشان می‌دهند و آثار هزینه‌های مالی نیز بر شرکت تحمیل می‌شود. از طرف دیگر مشکل در چرخه عملیاتی و تولیدی شرکت که منجر به حصول زیان شده نیز با تداوم این روند، در سمت چپ ترازنامه منعکس شده و آثار کاهنده خود بر حقوق صاحبان سهام و افزایش زیان انباشته را به نحو مضاعفی در ترازنامه منعکس خواهد نمود.
بنابراین شرکت‌های مشمول ماده «۱۴۱» اغلب تنها با اتکا به حمایت دولتی به فعالیت خود ادامه می‌دهند وبا رویه ای که بدان اشاره شد، در بلند مدت احتمالا سرنوشتی جز انحلال شرکت و تضییع کامل حقوق صاحبان سهام در پیش نخواهند داشت.
*پرسش بدون ذکر نام از طریق پست الکترونیک: چرا سهام سرمایه‌گذاری آذربایجان با کمترین نسبت P/E در بازار کماکان مورد اقبال قرار ندارد؟‌
شرکت سرمایه‌گذاری آذربایجان بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده دارای بیش از ۷/۴‌میلیارد تومان زیان انباشته تلفیقی (۸۶۱ ریال به ازای هر سهم) می‌باشد. بنابراین حتی با فرض تحقق پیش بینی سود سال مالی گذشته و جاری (که مجموعا ۸۵۴ ریال به ازای هر سهم می‌باشد) باز هم این درآمد طبق الزامات قانونی صرف پوشش زیان شرکت خواهد شد و سود قابل تقسیمی برای صاحبان سهام وجود نخواهد داشت. بنابراین اتکا به نسبت P/E کنونی نمی‌تواند تصویر درستی از وضعیت شرکت به دست سرمایه‌گذاران دهد.
Shahriary_sh@yahoo.com