گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق‌بهادار روز گذشته شاهد عرضه ناموفق بلوک ۲۰درصدی سهام فولادمبارکه در نرخ پایه ۳هزار و ۹۰۰ریال و به صورت پرداخت نقدی بود.

در بازار دیروز به‌رغم اطمینان مسوولان و کارشناسان بازار به عدم خرید بلوک ۲۰درصدی فولاد مبارکه، مسوولان سازمان خصوصی‌سازی در حالی این بلوک را راهی نماد «ژفرعی‌یک» کردند که موج تبلیغات رسانه‌ای در مورد این بلوک در اکثر رسانه‌ها به چشم می‌خورد. این امر موجبات شگفتی کارشناسان بازار را فراهم می‌آورد؛ چراکه همزمان در تابلو بیش از ۳۰میلیون سهم فولاد مبارکه در ۵۶۰ریال پایین‌تر از نرخ پایه ۳هزار و ۹۰۰ریالی معامله عمده برای دومین روز پیاپی در انتظار خریدار باقی ماند؛ در حالی که خوشبینانه‌ترین ارزیابی‌ها نیز تهیه یک‌هزار و ۲۰۰میلیارد تومان نقدینگی را ظرف ۹روز از توان تمامی فعالان بازار خارج دانسته و خریدار خارجی نیز برای این معامله وجود نداشت، عرضه بلوک مبارکه تنها فشار دوچندانی را بر بازار وارد ساخت. به نظر می‌رسد وضعیت کنونی مبارکه امروز (دوشنبه) در مورد عرضه ایرالکو (آلومینیوم ایران) و احتمالا در روز چهارشنبه زمانی که قرار است بلوک ۲۰درصدی مبارکه به صورت ۴بلوک ۵درصدی به صورت نقدی عرضه شود، تکرار شود و تنها احتمال خرید یک یا ۲بلوک ۵درصدی برمبنای نقد و نسیه در هفته آتی وجود دارد، هرچند که این احتمال با آنچه بر روی تابلو در حال حاضر می‌گذرد، تفاوت دارد. از سویی در حالی که در عرضه بلوکی قیمت بالاتر سهام در تابلو مبنای عرضه قرار می‌گیرد (نظیر معامله مس) در هنگامی که قیمت تابلو افت بیش از ۱۰درصدی را نسبت به قیمت مبنای عرضه نشان می‌دهد، مسوولان خصوصی‌سازی از تعدیل نرخ پایه خودداری کرده و بر عرضه در قیمت پایه ۳هزار و ۹۰۰ریال تاکید کرده‌اند. در بازار دیروز همزمان با تحولات فولاد، نماد ملی مس نیز با صف فروش ۳۱میلیونی پس از بازگشایی مواجه شد. ملی مس که پس از برگزاری مجمع فوق‌العاده با حفظ دامنه ۲درصدی نوسانات دیروز بازگشایی شد، در نرخ ۸هزار و ۷۸۱ریال بدون دادوستد حتی یک سهم بر تابلو نشست. ملی مس تحت تاثیر افت قیمت جهانی مس و طرح مساله دریافت حقوق مالکانه از معادن، دیروز یک‌هزار ریال زیر قیمت معامله عمده، صف فروش بیش از نیم‌درصدی را شاهد بود تا خریداران بلوک ملی مس که بیش از یک‌هزار میلیارد تومان تعهد مالی را پذیرفته‌اند، تاکنون یکصد میلیارد تومان زیان را شاهد باشند. عرضه ملی مس و پس از آن طرح مساله حقوق مالکانه نگرانی در مورد سرنوشت شرکت‌های در حال واگذاری از سوی دولت را دو چندان کرد و از این رو سوال اساسی این است که چه تعهدی برای عدم تغییر شرایط فعالیت‌ شرکت‌های فروخته شده یا در حال فروش از سوی دولت وجود دارد؟

عرضه شرکت‌های فولادی در حال حاضر یادآور موج عرضه شرکت‌های سیمانی از سوی دولت در چند سال پیش است؛ امری که پس از واگذاری شرکت‌ها با قیمت‌گذاری و عدم آزادسازی بهای سیمان و عدم اجرای طرح جامع، بخش عمده بهترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورس را به درون خود کشید و میلیاردها تومان نقدینگی را در بازار از میان برد. از این رو به نظر نمی‌رسد با توجه به تجربیات گذشته و همچنین سطح اندک نقدینگی در بازار، جذب عرضه‌های سنگین سهام از سوی معامله‌گران با استقبال مواجه شود و با توجه به شرایط کنونی به تاخیر انداختن عرضه‌های بلوکی و عرضه‌های جدید تا زمان تعیین تکلیف لزوم حفظ حقوق خریداران (امری که مسوولان بورس به درستی به دنبال آن هستند) الزامی می‌نماید.

در بازار دیروز معامله‌گران با اعلام عرضه اولیه سیمان نی‌ریز در روز سه‌شنبه مواجه شدند. هر چند که نی‌ریز شرکت بسیار کوچکی در مقیاس عمومی گروه سیمان تلقی می‌شود. انتشار امیدنامه پتروشیمی فن‌آوران نیز دیروز در حالی صورت گرفت که بازار در گروه پتروشیمی معاملات ضعیفی را شاهد بود. بازگشایی نماد پتروشیمی شیراز نیز دیروز زیانی ۳۳درصدی را برای سهامداران در پی داشت و به نظر نمی‌رسد بازار توان تامین نقدینگی لازم برای خرید این نخستین شرکت اصل ۴۴ صنعت نفت را داشته باشد.

در معاملات دیروز، ضعف نقدینگی و عدم کشش بازار سبب شد تا جریان رشد سهام با P/E پایین بورس نیز با توقف‌های مواجه شود، از جمله نماد تراکتورسازی ایران دیروز با P/E ا۵/۲، بار دیگر به صف فروش فرو رفت. در گروه ساختمانی دیروز نماد سرمایه‌گذاری ساختمان پس از افزایش سرمایه با افت قابل ملاحظه بازگشایی شد تا بازار پس از قریب به یک سال تحمل P/E بالای گروه ساختمان و انتظار محقق نشده برای تعدیل EPS شرکت‌های ساختمانی تن به روند اصلاح P/E شرکت‌های ساختمانی بدهد. در کل بازار نیز رشد تورم در اقتصاد کشور جهت P/E بازار را به سمت کاهش سوق داده است. سرمایه‌گذاری ساختمان دیروز در حالی افت قیمت را تجربه کرد که علاوه بر خاتمه مساله رقابت مدیریتی، نحوه پیش‌بینی EPS شرکت در سال‌ مالی جاری و لحاظ پیش‌بینی فروش سهام شرکت‌هایی که تاکنون در بورس پذیرفته نشده‌اند و همچنین افت شتاب‌دار سهام دو شرکت عمده زیرمجموعه (بانک اقتصاد نوین و نوسازی ساختمان تهران) که به دلیل شمول ضوابط رفع گره‌های معاملاتی هر دو ۲درصد دیگر کاهش را تجربه کردند، با افت ارزش NAV (خالص دارایی‌ها) مواجه است. در کنار «وساخت» اکثر نمادهای ساختمانی نیز با معاملات ضعیف مواجه بودند. در گروه فلزی دیدار «هراتی نیک» رییس هیات عامل «ایمیدرو» از فولاد خراسان و طرح و توسعه این شرکت مورد توجه کارشان بازار بود. مدیرعامل فولاد خراسان در این دیدار علاوه بر ارائه آمار و تولید ۷ ماهه شمش و محصول نهایی به ترتیب به میزان ۲۶۴هزار تن و ۳۷۵هزار تن از پیشرفت ۳۳درصدی مدول احیای اول و ۲۴درصدی مدول احیای دوم این واحد خبر داده بود.

در مجموع بازار دیروز به رغم تلاش برای حاکمیت جو خرید و رشد بر بازار با بی انگیزگی معامله‌گران و تبعات عدم اتصال از عرضه عمده فولاد مبارکه مواجه شد. شاخص نیز با توجه به وضعیت نماد ساختمان و پتروشیمی شیراز ۷/۷۱ واحد افت کرد. از ۱۶۲ شرکت معامله شده در بازار دیروز ۶۲ نماد با رشد قیمت و ۶۹ نماد با افت قیمت مواجه شدند. حجم معاملات نیز ۸/۷میلیارد تومان بود. در کنار نمادهای پتروشیمی شیراز، سرمایه‌گذاری ساختمان و ملی مس نمادهای سیمان اصفهان، سیمان غرب، قند ثابت و کابل باختر نیز گشایش شدند.