فارس - با اجرای شاهراه اصل ۴۴ و ورود سه بانک ملت‌‌،‌ تجارت و صادرات در ۱۱۰ روز گذشته به بورس، سرآغاز دیگری برای بازارهای پول و سرمایه تعریف شد و درحالی بار بزرگ خصوصی‌‌سازی بانک‌‌ها در زمین بورس پایین آمد که با افزایش ۴۰‌‌میلیارد سهم در بورس، ارزش بازار ۷ بانک بورسی به ۵/۷ هزار‌‌میلیارد تومان بالغ شد اما ... نحوه واگذاری و مدیریت بانک‌‌ها همچنان موضوع حساس و آینده این جریان است.

تا پیش از ورود بانک ملت به بورس، فقط چهار بانک خصوصی پارسیان، کارآفرین، اقتصاد نوین و سینا، صنعت واسطه‌گری و سرمایه‌گذاری، طبقه بانکی بورس را تشکیل می‌‌دادند و در مقاطعی با اقبال بازار مواجه می‌شدند. اما به دلیل اثرات سیاست‌های اتخاذ شده و نوسان نرخ سود و همچنین برنامه دولت مبنی بر تک‌رقمی‌‌شدن نرخ سود بانکی در آینده، سهام گروه بانکی چندان به مذاق سهامداران خوش نمی‌آمد.

بستر تحقق آرزوی دیرینه

اما از ورود هرچند نصف و نیمه سه بانک ملت‌‌، تجارت و صادرات به بورس ۴۱ ساله اما کوچک کشور نباید به راحتی گذشت. چرا که با ورود این بانک‌‌ها به بورس، نه تنها کمربند صنعت بانکداری بورس بیش از پیش محکمتر شد بلکه یکی از آرزوهای دیرینه معتقدان به اقتصاد آزاد نیز با اتحاد دو بازار پول و سرمایه فراهم شد تا آرام آرام بستر تغییر اقتصاد از بانک محور سمت بازار محور فراهم شود.

این سه بانک به دلیل شرایط حاکم در دوران بعد از انقلاب زیر چتر دولت رفته بودند. بانک صادرات به کم بودن نیروی انسانی و تعدد شعب معروف بود.

بانک تجارت در حالی از چند بانک خارجی تشکیل شده بود که بانک ملت نیز متشکل از چند بانک داخلی بود که با تغییر ساختار مواجه شده بودند. اما بعد از گذشت نزدیک به ۲۰ سال و در سایه اجرای اصل ۴۴ این سه بانک راهی سبد بخش خصوصی شدند یا در آینده به طور کامل خواهند شد.

اثرات ورود سه بانک دولتی به بورس

از سوی دیگر با ورود این سه بانک به بورس، سهم سیستم بانکی بخش خصوصی به ۶۳‌‌درصد بالغ شد و فقط ۳۷درصد در دستان سیستم دولتی بانک‌ها باقی ماند.

این اتفاق در حالی می‌تواند به گسترش فضای رقابتی و بهبود کسب و کار صنعت بانکداری کشور کمک کند که از طرف دیگر در آینده از فشار دولت به سیستم بانکی کشور کاسته خواهد شد تا سهم بخش خصوصی از دریافت تسهیلات بانک‌ها افزایش یابد.

افزایش ۴۰‌‌میلیارد سهم در بورس

با ورود بانک‌های ملت، تجارت و صادرات علاوه بر آشنایی مدیران با بازار سرمایه و افزایش عمق و عرض و طول بازار سهام کشور و تقویت صنعت بانکداری بخش خصوصی حاضر در بورس اتقافات دیگر نیز رخ داد.

بررسی‌ها نشان می‌‌دهد با توجه به سرمایه هزار و ۳۱۰‌‌میلیارد تومانی بانک ملت، هزار و ۴۰‌‌میلیارد و هزار و ۶۸۰‌‌میلیارد تومان در بانک تجارت و صادرات، علاوه بر افزایش گزینه‌های خرید سهامداران، بیش از ۴۰‌‌میلیارد و ۳۴۰‌‌میلیون برگ سهم به تعداد سهام بازار افزوده شده و به حدود ۳۰‌‌میلیارد رسیده است.

از طرف دیگر با این اتفاق ارزش روز بازار (که از ضریب تعداد سهام و قیمت هر سهم شرکت‌ها محاسبه می‌‌شود) بالغ بر ۵/۴ هزار‌‌میلیارد تومان افزوده شده و با ورود بانک صادرات در سه‌شنبه گذشته ارزش روز بازار سهام به بیش از ۵/۵۴ هزار‌‌میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار ۵/۷هزار‌‌میلیارد تومانی ۷‌بانک

با این اوصاف، بررسی وضعیت ۷ بانک بورس شامل بانک‌‌های ملت، پارسیان، صادرات، اقتصاد نوین، تجارت، کارآفرین و سینا نشان می‌دهد در میان ۳۷ صنعت حاضر در بورس‌‌، صنعت بانکداری با ارزش روز ۵/۷ هزار‌‌میلیارد تومانی بیش از ۶۳/۱۳‌‌درصد از ارزش کل بازار را در اختیار خود گرفته است.

در میان این ۷ بانک به ترتیب بانک‌های صادرات، ملت، پارسیان، تجارت، اقتصاد نوین، کارآفرین و سینا با ارزش ۷/۱ هزار‌‌میلیارد تومانی تا ۲۸۲‌‌میلیارد تومان قرار دارند.

این در حالی است که بانک‌های صادرات با ارزش روز ۱۷/۱ هزار‌‌میلیارد تومانی، ملت با ارزش روز ۵۳/۱ هزار‌‌میلیارد تومانی، پارسیان با ۲۳/۱ و تجارت با ۲۹/۱ هزار‌‌میلیارد تومانی در رتبه ششم، هشتم، نهم و دهم جدول ۱۰ شرکت بزرگ قرار گرفته‌اند.