دنیای اقتصاد - بازار سهام در حالی امروز شنبه فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که معامله‌گران با دقت، روند تحولات کلان از جمله مذاکرات مهم سیاسی را دنبال می‌کنند. مذاکرات جلیلی در فضایی صورت می‌گیرد که علاوه بر سولانا، نمایندگان کشورهای 1+5 از جمله ویلیام برنز معاون وزیرخارجه ایالات متحده آمریکا نیز در مذاکرات حضور دارند.

جنب پل حافظ
در انتظار دیپلمات‌ها
گروه بورس -همایون دارابی: بازار سهام در حالی امروز شنبه فعالیت خود را از سر خواهد گرفت که معامله‌گران با دقت، روند تحولات کلان از جمله مذاکرات مهم سیاسی را دنبال می‌کنند.
در بازار سهام معامله‌گران پس از تعطیلی میلاد مسعود امیرمومنان علی (ع) که موجب شد هفته گذشته با یک روز کاری کمتر مواجه شود، امروز در حالی معاملات خود را از سرخواهند گرفت که در مسائل سیاسی کلان، مذاکرات جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در ژنو با کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا از اهمیت بالایی برخوردار است.
مذاکرات جلیلی در فضایی صورت می‌گیرد که علاوه بر سولانا، نمایندگان کشورهای ۱+۵ از جمله ویلیام برنز معاون وزیرخارجه ایالات متحده آمریکا نیز در مذاکرات حضور دارند. از سوی دیگر سخنان مقام معظم رهبری در سالروز ولادت امیرمومنان، مبنی بر مسوولیت مستقیم شورای عالی امنیت ملی در مذاکرات هسته‌ای نشان‌دهنده یکپارچگی نظام و حمایت کامل از مذاکرات جلیلی در ژنو به شمار می‌رود.
از این رو مذاکرات جلیلی را باید مهم‌ترین مذاکرات چند ماه اخیر و اوج رایزنی‌های سیاسی ارزیابی کرد. موفقیت یا عدم موفقیت این مذاکرات، بازار سهام را در موقعیت حساسی قرار خواهد داد؛ هرچند که اظهار نظر اولیه سولانا مبنی بر امیدواری وی در مورد حصول پیشرفتی واقعی در این مذاکرات، کفه امیدهای مثبت را سنگین‌تر خواهد کرد.
در همین حال نهاوندیان، عضو سابق شورای امنیت ملی و رییس کنونی اتاق بازرگانی نیز در گفت‌وگو با هفته نامه اشپیگل آلمان خاطرنشان کرده است: «جمهوری اسلامی خواهان کسب مهارت در غنی سازی اورانیوم است تا ازآن برای مقاصد غیر نظامی استفاده کند. این حق ماست.
حالا ما این فن‌آوری را داریم. ما به هدف خود دست یافته‌ایم. این زمان خوبی برای مذاکره از موضع قدرت است. برداشت ما این است که آمریکا می‌خواهد از این فرصت برای دستیابی به توافق استفاده کند.»
با توجه به رشد‌های اخیر بازار سرمایه حصول توافق و کاهش نگرانی‌ها به رشد بازار در دور جدید آن منجر خواهد شد به ویژه آنکه بازار در آستانه مرداد ماه و پایان فصل مجامع و از سویی در آستانه رسیدن شاخص به ۱۳‌هزار واحد قرار دارد.
بازار سهام همچنین روز سه‌شنبه گذشته با سخنان عصر روز دوشنبه رییس‌جمهوری به صورت مشخص در جریان طرح تحول اقتصادی قرار گرفت. سخنان رییس‌جمهور در شرایطی بیان شد که در برداشت اولیه، کارشناسان بازار نگران تاثیرات اجرای طرح تحول اقتصادی به ویژه حذف یارانه‌های حامل‌های انرژی بودند. نگرانی از رشد ناگهانی بهای حامل‌های انرژی و رشد بهای تمام شده تولید شرکت‌های تولیدی و تورم سنگین موجب شده بود برخی از کارشناسان بازار، سیاست احتیاط را در دستور کار خود قرار دهند، اما سخنان آقای احمدی نژاد تا حدود زیادی این نگرانی را برطرف کرد.
دکتر احمدی‌نژاد در این سخنان با بیان نکاتی مثبت در مورد بورس اوراق بهادار و کاهش تدریجی یارانه‌ها و پرداخت کمک‌های نقدی و غیر نقدی به مردم و شرکت‌های تولیدی تا حدود زیادی از نگرانی‌ها کاست تا بازار روز سه‌شنبه تنها در بخش معادن و حقوق معدنی با «دلشوره‌» مواجه باشد، اما در مجموع برداشت اولیه از اجرای شتابزده طرح تحول اقتصادی و به تبع آن حذف یارانه‌های انرژی در حال حاضر کمتر شده است.
در این زمینه تنها مباحث مطرح در بازار روز سه‌شنبه احتمال کاهش یا حذف یارانه شرکت‌های سیمانی در سه ماهه چهارم سال‌جاری بود که توجیه کننده احتیاط شرکت‌های سیمانی در اعلام پیش‌بینی سود خود در مقطع کنونی شده است.
از سویی وزیر نفت نیز در سخنانی تاکید کرده است که براساس مصوبه مجلس باید تا ۳ سال آینده سوخت با قیمت آزاد عرضه شود، از این رو به نظر نمی‌رسد در کوتاه مدت در این بخش اتفاق جدی که رشد سریع تورم را به همراه بیاورد، رقم بخورد. در کنار این تحول، صحنه اقتصاد کشور آکنده از شایعات مربوط به تغییرات در هیات دولت است.
در آستانه پایان مدت زمان قانونی رییس‌جمهور برای معرفی کاندیداهای نهایی وزارتخانه‌های کشور و اقتصاد برخی شایعات از ادامه تغییرات در دولت پس از کنار رفتن وزیر راه و ترابری خبر می‌دهند.
بر اساس این شایعات صمصامی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان گزینه نهایی رییس‌جمهور به مجلس معرفی خواهد شد.
در کنار این تحولات در حوزه بازار سرمایه روز سه‌شنبه پذیره‌نویسی اولین بازار فرا بورسی کشور که در حال حاضر نام موقتی آن «بازار الکترونیک داد و ستد سهام ایران» خوانده می‌شود، آغاز شد که با پیشرفت 80درصدی ادامه آن به روز جاری موکول شده است.
با توجه به بازدهی فوق‌العاده سهام دو شرکت بورس اوراق بهادار و شرکت بورس کالایی ایران انتظار نمی‌رفت این پذیره‌نویسی به روز دوم برسد که تبلیغ اندک در مورد آن موجب این امر شد.
در کنار این تحول بازار سهام در آستانه مرداد ماه در انتظار موج جدید واگذاری‌های دولتی قرار دارد. شرکت مخابرات ایران به عنوان عظیم‌ترین شرکت صدر اصل 44 که تا کنون راهی بورس شده است، مهم‌ترین شرکت در صف واگذاری‌های قریب‌الوقوع به شمار می‌رود.
خصوصی‌سازی شرکت مخابرات در تمام کشورهای با تجربه مشابه خصوصی‌سازی کشورمان یک اتفاق بزرگ و سرفصل تحولات کلان در خصوصی‌سازی به شمار می‌رود. این شرکت با گستره عظیم فعالیت و تمام حساسیت‌ها و مباحث مربوط به آن می‌تواند در ورود به بازار سرمایه موجی از فعالیت را به راه بیاندازد.
در کنار مخابرات ایران، شمار قابل ملاحظه‌ای از شرکت‌های حوزه وزارت نفت از جمله پالایشگاه‌های نفت و همچنین شرکت‌های حوزه فلزی از جمله ذوب‌آهن اصفهان نیز از جمله شرکت‌های در آستانه واگذاری به شمار می‌روند.
در همین شرایط بانک‌های دولتی از جمله بانک‌های تجارت و صادرات و بیمه‌هایی نظیر بیمه دانا نیز کاندیداهای عرضه‌های مرداد ماه به شمار می‌روند. رونق فوق‌العاده بازار سهام در ۴ماه ابتدایی سال جاری موجب شده است تا واگذاری‌های دولتی با سرعت و موفقیت بالایی صورت گیرد، به گونه‌ای که رییس سازمان خصوصی‌سازی در سخنانی از واگذاری دو‌هزار و ۷۵۰میلیارد تومان سهام طی سه ماه و نیم ابتدای سال‌جاری خبر داده و گفته است: این رقم سه برابر مصوب بودجه است.
این موفقیت به ویژه مدیون رشد 1/28درصدی شاخص کل (قیمت )در سال جاری و بازدهی 55/34درصدی بازار سرمایه در طول معاملات امسال است.
در کنار این تحولات باید به پایان فصل مجامع نیز اشاره کرد.فصل مجامع امسال در حالی در هفته جاری به پایان می‌رسد که تقسیم‌ سودهای بالا، یک فصل مناسب را برای سهامداران رقم زد.
در همین حال مسائل و مشکلاتی مشترک در عموم شرکت‌های بورسی در زمینه تامین مالی و فاینانس و حق لیسانس خارجی ناشی از تحریم‌های بین‌المللی و همچنین رشد بی‌سابقه بهای یورو نیز در مجامع مطرح شد.
در بازارهای جهانی فلزات توافق شرکت‌های چینی در کاهش تولید خود در زمینه دو فلز روی و سرب اگر چه تاثیر موقتی بر بهای این فلزات داشت، اما راه به جای نبرده است. بهای فلز سرب در آخرین معاملات بار دیگر از بهای فلز روی پیشی گرفت و به ۱۹۱۵دلار در هر تن رسید.
بهای فلز روی نیز پس از شکاف در میان تولیدکنندگان چینی در پیوستن به اتحاد کاهش تولید در حد 1818دلار رقم خورده است. بهای فلز مس نیز در حد 8291دلار در بورس فلزات لندن ثبت شده است.
بهای فلز آلومینیوم نیز پس از رشد بی‌سابقه موجودی انبارهای بورس فلزات لندن به مرز سه‌هزار دلار عقب نشینی کرده و به ۳۰۵۱دلار در هر تن رسید. در بازار محصولات پتروشیمی نیز ثبات نسبی بازار نفت به ثبات قیمت محصولات پتروشیمی منجر شده است.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز سه‌شنبه پس از افت نگرانی بازار از طرح تحول اقتصادی متعاقب سخنان رییس‌جمهور رو به رشد بود، هر چند که تلاش برای به کنترل درآوردن وضعیت نماد فولاد مبارکه و تاثیر منفی ۵۸واحدی این نماد بر شاخص مانع از رشد شاخص شد، اما در نهایت شاخص روز سه‌شنبه ۵۶/۴واحد رشد کردتا در نهایت هفته کوتاه کاری بورس با ۱۴/۷۴واحد رشد شاخص به کار خود پایان دهد.
در بازار سه‌شنبه عمده‌ترین فعالیت معامله‌گران در گروه فلزی تلاش برای جمع آوری صف فروش فولاد مبارکه بود. این تلاش با خرید 7/42میلیون سهم با ارزش 2/25میلیارد تومان رقم خورد، اما در نهایت این نماد با صف فروش به کار خود پایان داد.
از دید برخی کارشناسان با توجه به معاملات عمده فولاد مبارکه در نرخ ۳هزار و ۹۰۰ریال و تقسیم سود ۵۰۰ریالی این نماد، سهامداران عمده فولاد مبارکه هم اکنون سود بیش از ۷۰درصدی را پیش روی خود دارند که همین مساله تمایل به عرضه سهام را ایجاد کرده است.
از دید این گروه از کارشناسان تعادل نماد مبارکه نیازمند اصلاح قیمتی بیشتر است به ویژه آنکه برخی از دریافت‌کنندگان سهام از جمله صادرکنندگان و برخی از صندوق‌ها (که از محل رد دیون سهام مبارکه را دریافت کرده‌اند)در موقعیت فروش قرار دارند.
در گروه فلزی دو نماد فولاد خراسان و خوزستان روز سه‌شنبه با صف خرید مواجه بودند که در این گروه معامله‌گران در انتظار گزارش‌های سه ماهه این دو شرکت قرار دارند.
در گروه معدنی چادرملو با توجه به رشد اخیر بهای این سهم و البته شایعات نه چندان قابل اعتنا و طرح نگرانی‌هایی متعاقب طرح اصلاح قانون معادن با معاملات ضعیفی مواجه بود.
در همین شرایط بازار همچنان با شایعاتی در مورد تغییر نرخ سنگ آهن تا حد ۱۸درصد نیز مواجه بود. در گروه معدنی دو شرکت کوچکتر گروه، معادن منگنز و ذغال سنگ نگین طبس همچنان به رشد قیمتی خود ادامه دادند. رونق در بازار فولاد و رشد بهای این محصول افزایش قیمت مواد اولیه فولاد و رشد سود این شرکت‌ها را به همراه آورده است.
در گروه تصفیه نفت، پالایشگاه اصفهان در آستانه برگزاری مجمع با صف خرید همراه بود.
تقسیم سود کامل پالایشگاه تبریز و احتمال تکرار آن در مورد پالایشگاه اصفهان موجب شد تا این نماد نیز مورد اقبال گسترده معامله‌گران در روز سه‌شنبه واقع شود. برگزاری مجمع موفق پالایشگاه اصفهان نقش موثری در ورود شرکت‌های جدید این صنعت خواهد داشت، به ویژه آنکه تاکنون ناشناخته بودن این صنعت موجب ناتوانی بازار در ارزیابی دقیق این رشته شده است.
در گروه سیمانی معامله‌گران در حال بازنگری در مورد ارزیابی‌های خود از شرکت‌های این گروه هستند. تعدیل‌های رخ داده در مورد سود شرکت‌های این گروه و بازگشایی‌های به نسبت بهتر این گروه سبب شده است تا بازار در مورد این گروه تامل بیشتری را صورت دهد.
در صورت هماهنگی میان هلدینگ‌های عمده سیمانی، سهام این گروه پس از چند سال حاشیه‌نشینی بازار می‌توانند وضعیت بهتری را تجربه کنند. در بازار سه‌شنبه سهام سیمان کرمان با صف خرید همراه شد و سیمان درود پس از جهش ۵۰درصدی قیمت در هفته گذشته و همچنین تقسیم ۱۳۰تومانی سود در مجمع اخیر همچنان با رشد قیمت همراه شد.
در گروه شرکت‌های هلدینگی سرمایه گذاری غدیر در شرایطی قدم به مرز 3هزار ریال گذاشت که شایعات مربوط به معامله عمده این شرکت با اما و اگر‌های دائمی و عدم اظهار نظر رسمی هیچ یک از طرفین این معامله عمده مواجه است. با توجه به رشد قابل ملاحظه قیمت، انجام یا عدم انجام این معامله عمده ریسک قابل ملاحظه‌ای را رقم زده است.در این گروه صندوق بازنشستگی امروز (شنبه)شاهد توقف نماد برای افزایش سرمایه 100درصدی خواهد بود.
در گروه بانکی، مالی و اعتباری سینا نیز در آستانه برگزاری نخستین مجمع بورسی خود قرار دارد. این شرکت با صف خرید در قیمت اسمی سهام به مجمع می‌رود. در این گروه احتمال بازگشایی نماد پارسیان و بانک اقتصاد نوین و عرضه سهام بانک‌های دولتی از اهمیت بالایی برخوردار است.
در گروه تجهیزات پس از تقسیم سود مناسب هپکو، تراکتورسازی ایران نیز با انتشار گزارش عملکرد مناسبی در آستانه مجمع قرار گرفته است. عملکرد هپکو و گزارش تراکتورسازی فراتر از انتظار اولیه بازار بود.
در مجموع بازار روز سه‌شنبه بازار رو به رشدی بود که نویددهنده تقویت بازار در هفته جاری در سایه مذاکرات هسته‌ای و مسائل کلان دیگر است.