فارس- عضو شورای عالی بورس با اعلام اولویت‌های اصلی این شورا گفت: هرچند کل بازار سهام از شرایط مطلوبی برخوردار بوده و حبابی نیست اما برخی صنایع با حباب قیمتی روبه‌رو شده‌اند. محمدرضا پورابراهیمی ضمن اعلام برنامه‌های سال جاری شورای عالی بورس از حبابی بودن برخی صنایع حاضر در بورس خبر داد.

گفت‌وگوی این عضو شورای بورس را در ادامه می‌خوانید.

با در نظر گرفتن مواردی مانند اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، کاهش سود بانکی، تداوم اجرای افتان و خیزان اصل ۴۴ ، رکورد دیگر بازارها، قانون برنامه پنجم توسعه و دیگر مسائل مرتبط با بازار سرمایه ، ارزیابی شما از آینده این بازار در سال جاری چیست و این بازار به کدام سمت و سو خواهد رفت؟ در این میان شورای عالی چه برنامه‌هایی دارد؟

آنچه در رابطه با آینده بازار سرمایه و چشم انداز آن در سال ۹۰ وجود دارد این است که تصور می‌کنیم این بازار آرام‌آرام نقش محوری خود را در اقتصاد کشور پیدا می کند. این درحالی است که طی سال‌های گذشته به دلایلی چون اندازه کوچک بازار سهام، ارزش اندک بازار و معاملات ناچیز، بازار سرمایه در فرآیندهای اقتصادی از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار نبود، اما با توجه به شروع حرکت‌های مطلوب در طول ۵ سال گذشته و تا سال ۸۹، زیر ساخت‌های مناسبی برای این بازار فراهم شده به طوری که امروزه حرکت‌های بزرگی برای بازار سرمایه‌ کشور متصور شده‌ایم، بنابراین گمان می‌رود رویکرد اقتصادی کشور از حوزه فعالیت‌های بازار سرمایه به نحو چشمگیری برخوردار شود.

درحال حاضر بزرگ‌ترین معضل اقتصادی کشور نظام تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی در طرح‌های سرمایه‌گذاری است که به دلیل شرایط حاکم بر بازار پول و محدودیت‌های موجود هم اکنون شاهد چرخش تامین مالی از حوزه نظام بانک پایه به سمت بازار سرمایه پایه هستیم، انتظار می‌رود این فرآیند به نحوی اجرایی شود که در پایان سال گزارش بسیار مطلوبی را در بحث تامین مالی توسط بازار سرمایه بدهیم.

شورای عالی بورس برای سال ۹۰ چه برنامه‌ای و اهدافی را مدنظر قرار داده است؟

طبق سیاست‌هایی که شورا همواره مدنظر دارد، پیگیری برنامه‌های سنوات گذشته انجام خواهد شد که به گمانم بزرگ‌ترین اقدامی که در سال جاری باید انجام شود، تنظیم سند برنامه استراتژیک بازار سرمایه است. به نحوی که بعد از گذشت ۵ سال از ابلاغ قانون بازار اوراق بهادار نقاط قوت، ضعف و فرصت‌ها و تهدیدهای بازار را بررسی کنیم و بر اساس این ۴ متغیر، چشم‌انداز بازار سرمایه را طبق تدوین سند استراتژیک و اولویت‌های آن در نظر بگیریم.

بخشی از این فعالیت‌ها که مربوط به زیرساخت‌ها بوده، انجام شده یا درحال انجام است. در این میان توسعه ابزارهای مالی جدید از جمله بکارگیری انواع صکوک، صدور مجوز فعالیت برای نهادهای مالی جدید مانند موسسه‌های رتبه‌بندی توسعه کیفی بازار، نظارت دقیق، شفافیت اطلاعات و مهمتر از همه تدوین مکانیزمی برای پذیرش شرکت‌های بخش خصوصی در بورس از جمله اولویت‌های اصلی شورای عالی بورس خواهند بود.

با توجه به رونق کم سابقه بازار سهام در سال گذشته که با میانگین بازدهی ۸۵ درصدی سرمایه‌گذاری روبه‌رو شد و ادامه آن در هفته‌های اول سال جاری که هجوم سرمایه‌ها و رشد قیمت‌ها و رکوردشکنی‌های شاخص همراه بود، آیا می توان از حبابی شدن بازار سهام سخن گفت؟

در حال حاضر برخی صنایع از وضعیت سودآوری مناسبی برخوردارند و حبابی بودن بازار سهام کاملا منتفی است اما در برخی از صنایع هم شاید به دلیل ویژگی‌های معاملات سهام تعدادی از شرکت‌ها، قیمت‌های بازاری از قیمت‌های ذاتی فاصله گرفته‌اند ولی به شکل کلی و با در نظر گفتن این نکته که ۱۰ شرکت بزرگ وزن اصلی بازار سرمایه را تشکیل داده و دارای قیمت‌های تقریبی یکسانی بین قیمت‌های ذاتی و قیمت‌های تابلو هستند، می‌توان گفت بخش عمده‌ای از صنایع و شرکت‌های حاضر در بازار سهام دارای وضعیت مطلوبی هستند و بحث شکل‌گیری حباب چندان مصداقی ندارد اما به دلیل ویژگی‌های خاص بازار سرمایه کشور، با صف فروش شدن تعدادی از شرکت‌ها، کل بازار یک طرفه شده و صف‌های فروش بیشتری شکل می‌گیرد. با این همه اعتقادم این است که وضعیت بازار مطلوب است.

اما برخی از کارشناسان با تکیه بر رشد نسبت میانگین قیمت به درآمد بازار (P/E) بر این باورند شرایط کلی بازار سهام طی چندماه اخیر به خصوص هفته‌های گذشته سال جاری با وضعیت حبابی مواجه شده است. مخصوصا اینکه اتفاق خاصی در سودآوری شرکت‌ها هم رخ نداده است.

این نظریه و اتفاق نه در همه بازار بلکه در صنایعی مانند خودرو رخ داده است. چون در شرکت‌های این صنعت هیچ اتفاقی رخ نداده و افزایش قیمت سهام این گروه خارج از منطق سودآوری است، اما در رابطه با شرکت‌های حاضر در صنعت فلزات و شرکت‌های خدماتی مانند مخابرات که بودجه‌های واقعی دارند و اعداد و ارقام اعلامی آنها محسوس است، سهام این دسته از شرکت‌ها و مشابه آنها از رابطه منطقی بین ارزش ذاتی و قیمت سهام برخوردارند.

بنابراین نمی توان اطلاق کلی کرد که همه بازار سهام با حباب مواجه شده است. این درحالی است که باید نسبت P/E بازار و روند آن را هم در نظر گرفت. این نسبت علامت ریسکی بودن بازار سرمایه است که اگر از نسبت معینی عبور کند نشان دهنده پذیرش ریسک بیشتر یا شاید حباب باشد ولی کلیات بازار سرمایه به رغم غیرمنطقی بودن حرکت و قیمت سهام تعدادی از شرکت‌ها مطلوب است.