شروین شهریاری
پرسش از آقای سیاه کوهی از طریق پست الکترونیک: روند قیمت سهام مخابرات تا مجمع آینده چگونه خواهد بود؟
مخابرات ایران بزرگ‌ترین شرکت مشمول اصل 44 است که در تابستان سال 87 وارد بازار سرمایه شد و از آن زمان تا‌کنون همواره به علت اندازه بزرگ، تاثیر بر شاخص کل و نقدشوندگی مناسب در زمره نمادهای مهم بورس تهران جای گرفته است.

از آن زمان تا ابتدای پاییز سال جاری، «اخابر» بزرگ‌ترین شرکت بورس تهران به لحاظ ارزش بازار بود، اما در ماه‌های اخیر برتری خود را از این بابت از دست داده است. در اوایل فصل پاییز ابتدا شرکت ملی مس گوی سبقت را از مخابرات ربود و در جایگاه نخست ایستاد و در روز چهارشنبه گذشته هم فولاد مبارکه رتبه دوم را تصاحب کرد تا مخابرات به جایگاه سومی در بورس بسنده کند. اتفاق مزبور به دلیل رونق تک قطبی در بورس تهران ایجاد شده است؛ به نحوی که سهام شرکت‌های معدنی، فلزی و شیمیایی به علت رشد نرخ ارز بر مدار رونق می‌تازند، اما سهام سایر صنایع روز به روز با رکود بیشتری مواجه می‌شوند. این مساله در مورد مخابرات به شکلی واضح قابل رصد است؛ به نحوی که ستاره اقبال «اخابر» پس از ثبت رکورد ۲۰ هزار میلیارد تومانی در اردیبهشت سال گذشته (قیمت سهم برابر ۴۴۰ تومان) رو به افول گذارد تا با افت فرسایشی ۵۰ درصدی ( البته بعد از دو بار تقسیم سود) اینک در ارزش بازار ۱۰ هزار میلیارد تومانی (قیمت سهم برابر ۲۲۰ تومان) جا خوش کند. این در حالی است که متغیرهای بنیادین در مورد این سهم چشم انداز رشد ملایم درآمدها و سودآوری را تصویر می‌کنند. برای اثبات این مطلب و در راستای پرسش خواننده محترم، ابتدا به جدول شماره یک توجه کنید که روند تاریخی عملکرد شرکت به لحاظ چند متغیر بنیادی در سه سال گذشته (مقارن با خصوصی سازی مخابرات) را نشان می‌دهد.
از مطالعه روند ارقام جدول شماره یک می‌توان به نتایج مهمی دست یافت:
۱- فروش شش ماهه اول همیشه کمتر از شش ماهه دوم بوده و به طور متوسط در محدوده ۴۸ درصد در نیمه نخست سال و ۵۲ درصد در نیمه دوم سال محقق می‌شود.
2- حاشیه سود عملیاتی فعالیت «اخابر» در شش ماهه دوم همواره بیشتر از شش ماهه اول بوده است، به نحوی که این متغیر مهم بنیادی در نیمه دوم سال به طور میانگین 13 درصد بیشتر از نیمه اول سال است.
به‌این ترتیب از ترکیب دو نتیجه فوق که بر اساس روند تاریخی فعالیت شرکت پس از تصدی مدیریت جدید به دست آمده (وبه همین جهت قابل مقایسه با یکدیگر است) استفاده می‌کنیم تا پیش‌بینی عملکرد سال جاری انجام شود. به‌این منظور به جدول شماره دو مراجعه کنید. در خصوص ارقام جدول دو مرور چند نکته حائز اهمیت است:
1- در پیش‌بینی تحلیلی با فرض تحقق 48 درصد درآمدها در شش ماهه نخست (مطابق الگوی تاریخی که پیش‌تر به‌آن اشاره شد) اقدام به تخمین درآمد شش ماهه دوم و به تبع آن کل سال شده است.
۲- حاشیه سود عملیاتی فعالیت «اخابر» در شش ماهه نخست برابر ۵/۲۴ درصد بوده است. با عنایت به روند تاریخی، حاشیه سود فعالیت شش ماهه دوم در پیش‌بینی تحلیلی معادل ۷/۲۷ درصد (۳/۱۳ درصد بیش از نیمه نخست سال) برآورد شده و از این رهگذر رقم سود عملیاتی شش ماهه دوم و به تبع آن سود عملیاتی کل سال محاسبه شده است.
3- درآمدهای غیرعملیاتی مخابرات عمدتا مربوط به سود سپرده‌گذاری در بانک‌ها است. این درآمد معمولا به طور موزون در طول سال محقق می‌شود. با عنایت به این مساله‌، درآمد این سرفصل در شش ماهه دوم معادل دو برابر عملکرد واقعی نیمه اول سال در نظر گرفته شده که تخمینی محافظه کارانه است.
۴- الگوی محاسبه مالیات در پیش‌بینی تحلیلی مطابق بودجه شرکت و با در نظر گرفتن معافیت مالیاتی سود سپرده‌ها است.
با جمع‌بندی مطالب فوق می‌توان گفت: بر پایه روند تاریخی، تعدیل مثبت 13 درصدی در پیش‌بینی سود سال 91 تا سطح 532 ریال به ازای هر سهم سناریویی محتمل برای مخابرات ایران است. به‌این ترتیب P/E کنونی سهام «اخابر» در محدوده 4 مرتبه بر مبنای سود تحلیلی گروه خواهد بود. از سوی دیگر با عنایت به تقسیم بخش عمده سود سالانه مخابرات (مطابق‌سیاست سهامدار عمده) می‌توان انتظار داشت در مجمع پیش‌رو (در اردیبهشت ماه 91) رقمی در محدوده 45 تا 50 تومان به ازای هر سهم بین سهامداران توزیع شود. در صورت تحقق این فرضیه و با عنایت به تداوم رشد سودآوری ملایم شرکت در سال آینده می‌توان گفت: نسبت قیمت بر درآمد سهم پس از مجمع آتی به کمتر از سه واحد می‌رسد که در مدت حضور سهم در بورس بی سابقه است. با توجه به ارزش گذاری مزبور، انتظار پایان روند نزولی و افزایش تدریجی قیمت سهام «اخابر» تا مجمع آتی از جمله گمانه زنی‌هایی است که می‌توان بر اساس شواهد بنیادین مطرح کرد. بدیهی است روند قیمت سهام به عوامل متعددی وابستگی دارد و پیش‌بینی رفتار آینده آن تنها یک فرضیه خواهد بود.
Shahriary_sh@yahoo.com