دنیای اقتصاد: تغییرات مربوط به شاخص‌های فرعی تورم که در گزارش مشروح شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی مردادماه توسط بانک مرکزی منتشر شده است، نشان می‌دهد دو گروه اختصاصی کالا و خدمات در این ماه کمترین میزان تورم سالانه خود را در سال‌های اخیر تجربه کرده‌اند. بنا بر آمار بانک مرکزی، با قرار گرفتن سال ۹۰ به‌عنوان سال پایه محاسبه شاخص‌های قیمتی، شاخص گروه کالا با رسیدن به عدد ۶/ ۲۴۳ در ماه مرداد نسبت به ماه پیشین ۴/ ۱ درصد کاهش و نسبت به مردادماه سال ۹۳، ۲/ ۱۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. همچنین،‌ شاخص گروه اختصاصی دیگر یعنی گروه خدمات با رسیدن به عدد ۶/ ۲۰۲، تورمی ۷/ ۱ درصدی نسبت به ماه قبل و ۲/ ۱۶ درصدی نسبت به سال گذشته را تجربه کرده است.

با این حساب، می‌توان مشاهده کرد تورم‌های سالانه‌ گروه‌های اختصاصی کالا و خدمات که در مردادماه به ثبت رسانده‌اند از انتهای سال ۹۰ یعنی مقطع تغییر سال پایه و انتشار شاخص‌های قیمتی بر مبنای سال ۹۰ به‌عنوان سال مبنا، به کمترین میزان خود رسیده است. البته در مقایسه با سال گذشته، تغییر تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص گروه خدمات محسوس‌تر به‌نظر می‌رسد؛ چراکه در شهریور سال گذشته نیز تورم نقطه‌ای گروه‌ کالا عدد ۴/ ۱۰ درصد و در مرداد همان سال تورم نقطه‌به‌نقطه گروه خدمات عدد ۳/ ۲۰ درصد را به ثبت رساندند که در آن مقطع این دو رکوردهای کمینه مقدار در دوره ۳ ساله محسوب می‌شدند. با وجود این، تورم نقطه‌به‌نقطه در گروه کالا در مرداد سال گذشته تنها ۲/ ۰ درصد بیشتر از مقدار متناظر آن در مرداد امسال است و همزمان تورم نقطه‌به‌نقطه در گروه خدمات در سال‌جاری بیش از ۴ درصد نسبت به سال پیش کاهش داشته است. در کنار اینها می‌توان با توجه به روند شاخص کل تورم در یک دهه اخیر برآورد کرد تورم‌های کنونی در گروه‌های اختصاصی کمترین میزان در دوره‌ای طولانی‌تر،‌ یعنی از سال ۸۸ تاکنون نیز به‌شمار می‌آیند.

تعدیل مثبت فصلی

گزارش بانک مرکزی از جزئیات شاخص بهای خدمات و کالاهای مصرفی در مردادماه سال ۹۴ تایید می‌کند که تغییرات ماهانه شاخص کل تورم این ماه نیز نظیر ماه پیش از آن پس از تعدیل و حذف نوسانات فصلی، از مقداری منفی به مقداری مثبت افزایش پیدا کرده است. به‌طور دقیق، همچنان که در ماه تیر میزان تغییرات ماه به ماه شاخص کل تورم پیش از حذف نوسانات فصلی منفی ۴/ ۰ درصد و پس از حذف این نوسانات مثبت ۱/ ۰ درصد گزارش شد، در مردادماه نیز با ۵/ ۰ درصد افزایش پس از تعدیل، از منفی ۱/ ۰ درصد به مثبت ۴/ ۰ درصد تغییر یافته است. در این باره، می‌توان مشاهده کرد در زیرگروه‌های شاخص تورم، بیشترین تعدیل مثبت در اثر نوسانات فصلی به گروه خوراکی‌ها و به زیرگروه میوه‌های تازه در آن مربوط می‌شود که در این زیرگروه، تغییر ماهانه شاخص تورم از حدود ۲۰ درصد کاهش، به ۱۱ درصد کاهش تغییر پیدا کرده است. در مقابل، بیشتر تعدیل منفی در اثر حذف نوسانات فصلی مربوط به گروه بهداشت و درمان بوده که میزان تورم ماهانه آن از ۸/ ۱ پیش از تعدیل، با کاهش ۱۸ برابری عدد ۱/ ۰ درصد را نشان می‌دهد.

بهبود وضع بهداشت و درمان

بررسی زیرگروه‌های تشکیل‌دهنده شاخص تورم و روند تغییرات آن در سال‌های اخیر نشان می‌دهد با وجودی که تورم گروه بهداشت و درمان در دو سال اخیر یکی از سردمداران افزایش شاخص تورم بوده است، به‌نظر می‌رسد رشد افزایشی شاخص بهای این گروه متوقف شده و تورم آن در مسیر کاهشی قرار گرفته است. در واقع، این‌طور به‌نظر می‌رسد که اثرات تورمی طرح تحول نظام سلامت که طی آن به واقعی ساختن هزینه‌های بیمارستانی اقدام شد، مرتفع شده و دوره تورمی در این گروه کلیدی از خدمات مورد استفاده جامعه سپری شده است. ثبت عدد ۵/ ۲۷۶ برای شاخص گروه بهداشت و درمان در مرداد سال ۹۴ حاکی از تورم نقطه‌به‌نقطه‌ای برابر با ۳/ ۲۴ درصد است که در ۳۶ ماه اخیر یا به طور معادل از شهریور سال ۹۱ تاکنون، کمترین مقدار تورم به‌شمار می‌آید. با کاهشی شدن تورم گروه بهداشت و درمان می‌توان انتظار داشت که این گروه که تاکنون به‌طور ناهماهنگ نسبت به گروه‌های دیگر افزایش تورم را تجربه می‌کرد، حرکت به سمت نرخ رشدهای پایین‌تر تورم را شروع کرده و در ماه‌های آتی نرخ رشد شاخص کل تورم با اعداد تک رقمی مشاهده می‌شود.

رشد 2/ 0 درصدی تورم تهران

بر مبنای گزارش بانک مرکزی، در مردادماه سال‌جاری شاخص تورم در ۲۰ استان‌ کشور کاهش را تجربه کرده است که در این میان، بیشترین کاهش‌ها به استان‌های همدان و یزد با ۵/ ۱ درصد کاهش و کمترین آن به استان‌‌های اردبیل و سمنان تعلق دارد. در مقابل، در بقیه استان‌ها نظیر استان‌های تهران، سیستان و بلوچستان و کردستان شاخص تورم افزایشی بوده که بیشترین افزایش را استان خوزستان با ۸/ ۰ درصد افزایش تجربه کرده است. در این ماه، شاخص کل تورم در استان تهران با ۲/ ۰درصد افزایش نسبت به تیرماه، به عدد ۳/ ۲۱۳ رسیده که تغییرات ماهانه آن نسبت به تیرماه ۱/ ۰درصد بیشتر شده است. در این استان با وجودی که گروه خوراکی‌ها رشد تورمی منفی را نسبت به ماه قبل به ثبت رسانده، در سایر گروه‌ها روند تورم افزایشی بوده که در این میان گروه ارتباطات با تورمی ۰۸/ ۰ درصدی نسبت به ماه قبل، بیشترین افزایش را نسبت به سایر گروه‌ها نشان می‌دهد.

تاثیر هویج و تخم‌مرغ در شاخص تورم

روند تغییرات شاخص تورم در گروه خوراکی‌ها نشان می‌دهد تورم نقطه‌به‌نقطه سالانه این شاخص با ثبت ۱۲ درصد در مردادماه توانسته است به کمترین میزان خود در ۷ ماه اخیر دست پیدا کند. البته چنان که بانک مرکزی نیز توصیف می‌کند کاهش ۷/ ۲ درصدی این شاخص نسبت به ماه قبل بیشتر ناشی از کاهش شاخص بهای میوه‌های تازه (۱۹ درصد کاهش) و برخی اقلام نظیر هویج (۳۲ درصد کاهش)، تخم‌مرغ و گوشت گوسفندی بوده است. در صورتی که روند کاهشی تورم خوراکی‌ها در ماه‌های آتی نیز تداوم پیدا کند، می‌توان امیدوار بود با توجه به وزن و اهمیت خوراکی‌ها در محاسبه شاخص کل تورم، در ماه‌های فصل سوم سال رشد این شاخص به کمتر از ۸ درصد سالانه دست پیدا کرده و حتی تا انتهای سال نیز تورم تک رقمی تثبیت شود؛ امری که در ۴۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده و آغازی برای دوره پساتورمی در ایران می‌تواند به‌شمار رود.

درمان تورم با شاخص فرعی