گروه بازار پول- گزارش‌ها نشان می‌دهد روند افزایشی قیمت‌ها در شهریور ماه همچنان ادامه داشته، هر چند نشانه‌ها از کاهش رشد قیمت‌ها در ماه‌های آتی حکایت دارد. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، در شهریور ماه رشد شاخص‌ قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده در سطح زیر ۲ درصد متوقف بوده است. همچنین آمارهای جدید بیانگر این است که در سه ماه گذشته، دستمزد کارگران ساختمانی با نرخی بیشتر از تورم در حال افزایش بوده و شکاف بین «افزایش قیمت‌ها» و «افزایش دستمزدها»، در حال کاهش بوده است. گزارش بانک مرکزی همچنین حکایت از این دارد که درصد چک‌های برگشت خورده به کل چک‌های مبادله شده، از رقم ۱/۱۱ درصدی در مردادماه به رقم ۷/۱۰ درصدی در شهریور ماه کاهش یافته است. بانک مرکزی تازه‌ترین نسخه از گزارش‌های ماهانه اقتصادی خود را منتشر کرد. این گزارش که اطلاعات مربوط به بازه زمانی یک ماهه شهریورماه سال جاری را در بر گرفته، تصویری از تغییرات تعدادی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی کشور در آخرین ماه تابستان ارائه می‌دهد. رشد شاخص‌های قیمتی گزارش جدید بانک مرکزی، آمار منتشر شده قبلی مبنی بر رسیدن «شاخص قیمت مصرف‌کننده» به عدد ۱۷۶/۶ در شهریورماه را تایید کرده و می‌گوید نرخ تورم ماهانه در این ماه، معادل ۷/۱ درصد بوده است. این در حالی است که بر اساس گزارش تازه، «شاخص قیمت تولیدکننده» در شهریورماه به میزان ۴/۱ درصد رشد کرده است. رشد شاخص قیمت تولیدکننده در مرداد معادل ۳/۱ درصد بود. همچنین گزارش بانک مرکزی حاکی از این است که در شهریور ماه، «شاخص قیمت کالاهای صادراتی» در حدود ۵/۰ درصد افت کرده است. بر اساس اطلاعات جمع‌آوری شده از سوی بانک مرکزی، نرخ دلار در بازار آزاد در شهریوماه حدودا ۱/۰ درصد کمتر از قیمت آزاد آن در مرداد ماه بوده است. نرخ سکه طلای طرح قدیم در این ماه ۶/۰ درصد افزایش یافت، حال آنکه قیمت سکه طلای طرح جدید در شهریورماه در حدود ۷/۰ درصد کاهش یافته است. پیش از این نیز بانک مرکزی در گزارشی داده‌های مربوط به شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی و نیز آمار تورم را در شهریورماه اعلام کرده بود. با استفاده از آمارهای گزارش جدید و با توجه به مشخص شدن مقادیر سایر شاخص‌ها (شاخص بهای تولیدکننده و شاخص بهای صادراتی) می‌توان روند شاخص‌ها در بازه‌های زمانی منتهی به شهریورماه را با هم مقایسه کرد. از جمله، این آمارها نشان می‌دهد در بازه زمانی یک ساله منتهی به شهریورماه، شاخص بهای مصرف‌کننده به میزان ۶/۴۱ درصد رشد کرده است، در حالی که رشد یک ساله شاخص بهای تولیدکننده در حدود ۰/۳۹ درصد بوده است. برخی از کارشناسان می‌گویندقیمت‌های تولیدکننده، قدری زودتر روندهای قیمتی کالاهای مصرفی را مشخص می‌کند. بنابراین می‌توان با توجه به پایین‌تر بودن رشد شاخص قیمت‌ تولیدکننده، کاهش در رشد شاخص قیمت مصرف‌کننده (نزول تورم) در ماه‌های پیش رو را انتظار داشت. همچنین در بازه زمانی یک ساله منتهی به شهریورماه، رشد شاخص بهای کالاهای صادراتی به میزان ۷/۱۱۲ درصد بوده که فاصله قابل ملاحظه‌ای با رشد یک‌ساله قیمت کالاهای مصرفی دارد. مقایسه این آمارها حاکی از این است که در این یک سال، قیمت کالاهای صادراتی، در حدود ۱/۸۱ درصد بیشتر از قیمت کالاهای مصرفی سبد خانوار در داخل کشور افزایش یافته است. این موضوع بیش از هر چیز، با توجه به تغییرات قیمت ارز (افزایش نرخ تبدیل دلار به ریال) در این یک سال قابل تحلیل است. آمارهای بانک مرکزی می‌گوید، در بازه زمانی یکساله از شهریورماه سال ۱۳۹۱ تا شهریور ماه سال ۱۳۹۲، نرخ دلار (در بازار آزاد) به میزان ۸/۳۶ درصد افزایش یافته است. تداوم تعدیل شکاف دستمزد و تورم یکی دیگر از شاخص‌های مهم مندرج در گزارش‌های ماهانه بانک مرکزی، تغییرات مربوط به دستمزد کارگران ساختمانی را نشان می‌دهد. بر اساس آمارهای این بخش، دستمزد کارگران ساختمانی در شهریورماه در حدود ۸/۱ درصد افزایش یافته است. این موضوع حاکی از این است که رشد دستمزد کارگران ساختمانی در این ماه، به میزان اندکی بیشتر از تورم ماهانه در شهریور ماه بوده است. همچنین در بازه زمانی یک‌ساله منتهی به پایان شهریور ماه، دستمزد کارگران ساختمانی در حدود ۴/۴۱ درصد افزایش یافته که در مقایسه با تورم یکساله ۶/۴۱ درصدی در این یک سال، رشد کمتری را نشان می‌دهد. بنابراین به نظر می‌رسد دستمزد کارگران ساختمانی با افزایش اخیر خود (که بیش از افزایش قیمت کالاها و خدمات مصرفی) است، در حال جبران عقب ماندن دستمزد کارگران از تورم و تعدیل شکاف ایجاد شده است. آمارهای بانک مرکزی می‌گوید، در تیرماه و مردادماه نیز رشد ماهانه دستمزد کارگران، بیش از رشد قیمت کالاها و خدمات مصرفی بوده است. تفاوت تورم در تهران با ایران گزارش بانک مرکزی می‌گوید، تورم تهران در شهریور ماه، به میزان ۶/۱ درصد بوده که به میزان اندکی کمتر از تورم در کل مناطق شهری کشور در این ماه (با رقم ۷/۱ درصد) بوده است. این در حالی است که در بازه زمانی یک‌ساله منتهی به شهریور، تفاوت بزرگتری در تورم شهر تهران با تورم کلیه مناطق شهری کشور وجود داشته است. بر اساس آمارهای منتشر شده، از شهریورماه سال ۱۳۹۱ تا شهریور ماه امسال، قیمت‌های مصرف‌کننده در «مناطق شهری ایران» در حدود ۶/۴۱ درصد افزایش یافته است، حال آنکه در همین یک سال، قیمت‌های مصرف‌کننده در شهر «تهران» تنها به میزان ۲/۳۸ درصد بالا رفته است. افزایش متوسط مبلغ چک گزارش بانک مرکزی می‌گوید، در شهریور ماه، در حدود ۳ میلیون و ۸۵۹ هزار برگ سند (چک) در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران مبادله شده که مبلغ آنها در حدود ۷/۹۱ هزار میلیارد تومان بوده است. بر اساس این گزارش، تعداد چک‌های مبادله شده در شهریور ماه نسبت به مردادماه به میزان ۲/۰ درصد افزایش یافته، حال آنکه ارزش این چک‌ها در شهریورماه، در حدود ۲/۳ درصد بیشتر از ارزش چک‌های مبادله شده در مرداده ماه بوده است. این موضوع نشان می‌دهد ارزش متوسط هر چک در شهریور ماه به میزان ۰/۳ درصد بیشتر از ارزش متوسط هر چک مبادله شده در مرداد‌ماه بوده است. بر اساس آمارهای منتشر شده، در مرداد ماه ارزش متوسط هر چک مورد مبادله قرار گرفته، به میزان ۱/۲۳ میلیون تومان بوده است. این در حالی است که ارزش متوسط هر چک مبادله شده در شهریورماه به رقم تقریبا ۸/۲۳ میلیون تومان رسیده است. این موضوع به معنای این است که چک‌های مبادله شده در شهریورماه به طور متوسط ارزشی در حدود ۷۰۰هزار تومان بیشتر از چک‌های مبادله شده در مردادماه داشته است. این در حالی است که در شهریور ماه امسال در مقایسه با شهریور ماه سال ۱۳۹۱، تعداد چک‌های مبادله شده در حدود ۸/۵ درصد کمتر بوده است. در همین بازه زمانی یک‌ساله، ارزش چک‌های مبادله شده روند معکوسی را (در مقایسه با روند تعداد آنها) طی کرده، به طوری که ارزش چک‌های مبادله شده در این یک سال، در حدود ۲/۴۲ درصد بیشتر شده است. این موضوع به معنای افزایش ۰/۴۸ درصدی «ارزش متوسط هر چک مبادله شده» در یک سال منتهی به شهریور ماه سال جاری است. محاسبات نشان می‌دهد ارزش متوسط هر چک مبادله شده در شهریور ماه سال گذشته، به میزان ۸/۱۵ میلیون تومان بوده است. این موضوع به این معنا است که ارزش متوسط چک‌ها در این یک سال حدودا ۸ میلیون تومان بالاتر از ارزش متوسط چک‌ها در شهریور ماه سال ۱۳۹۱ بوده است. چک‌های برگشتی گزارش بانک مرکزی حاکی از این است که در شهریور ماه، در حدود ۴۱۳ هزار برگ در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران برگشت خورده که ارزش آنها در حدود ۲/۴ هزار میلیارد تومان بوده است. بر اساس این اطلاعات، تعداد چک‌های برگشت خورده در شهریورماه در حدود ۴/۳ درصد کمتر از تعداد چک‌های برگشت خورده در مرداد ماه بوده است. این در حالی است که ارزش چک‌های برگشت خورده در شهریورماه، تقریبا به میزان ۹/۲ درصد بیشتر از ارزش چک‌های برگشت خورده در مرداد بوده است. این موضوع به این معنا است که در شهریور ماه، ارزش متوسط هر چک برگشت خورده، تقریبا به میزان ۳/۶درصد بیشتر از ارزش متوسط چک‌های برگشت خورده در مرداد ماه بوده است. محاسبه این داده‌ها بیانگر این است که ارزش متوسط هر چک برگشت خورده در شهریور ماه به میزان ۱/۱۰ میلیون تومان رسیده است. این در حالی است که ارزش متوسط هر چک برگشت خورده در مرداد، تقریبا معادل ۵/۹ میلیون تومان بود. به عبارت دیگر، ارزش هر چک برگشت خورده در شهریور، به طور متوسط، تقریبا ۶۰۰ هزار تومان بیشتر از ارزش هر چک برگشت خورده در مرداد بوده است. کاهش درصد چک‌های برگشتی آمار بانک مرکزی همچنین حاکی از کاهش تدریجی «درصد تعداد چک‌های برگشت خورده به کل چک‌های مبادله شده» در شهریور ماه است. بر اساس این گزارش، در شهریور ماه، ۷/۱۰ درصد چک‌های مبادله‌شده، برگشت خورده است، حال آنکه در مرداد ماه این رقم به میزان ۱/۱۱ درصد بود. این در حالی است که گزارش‌های پیشین بانک مرکزی حاکی از این بود که در شهریور ماه سال گذشته، در حدود ۵/۱۲ درصد از چک‌های مبادله شده برگشت می‌خورد. این آمارها به معنای روندی کاهشی و تدریجی در نسبت چک‌های برگشت خورده است. علاوه بر این بر اساس این گزارش، در ۶ ماه نخست سال جاری در حدود ۹/۱۰ درصد از چک‌های مبادله شده برگشت خورده است، حال آنکه در ۶ ماه ابتدایی سال گذشته، درصد چک‌های برگشت خورده به میزان ۸/۱۲ درصد گزارش شده بود. رشد عجیب سفته واخواست شده گزارش بانک مرکزی از شاخص مبلغ سفته واخواست شده در شهر تهران نشان از رشدی عجیب دارد. مبلغ سفته‌های واخواست شده در شهریور نسبت به ماه قبل خود بیش از ۱۷۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که در مرداد ماه روند حرکتی این شاخص ۱۴ درصد منفی بوده است. رشد سالانه مبلغ سفته‌های واخواست شده در شهریور نیز به ۳۹۱درصد رسیده است.

روند شاخص‌های قیمتی در نیمه اول سال