روند معکوس سکه و دلار - ۱۳ مهر ۹۲

گروه بازار پول- با تعویق طرح مصوب مجلس نمایندگان آمریکا برای تحریم صادرات نفتی ایران که شامگاه چهارشنبه از سوی کمیته بانکداری سنای آمریکا انجام گرفت؛ بهای ارز در بازار داخلی در آخرین روز هفته گذشته نیز رو به کاهش گذاشت. کمیته بانکداری سنای آمریکا بررسی اجرای این تحریم‌ها را به بعد از برگزاری مذاکرات ایران با ۶ قدرت جهان در ژنو موکول کرده و با تداوم فضای امیدواری در بازار داخلی، نرخ فروش دلار تا ۳ هزار و ۴۰ تومان افت کرد. اما در سوی دیگر، به دلیل افزایش نرخ جهانی طلا، قیمت انواع سکه در بازار آزاد با افزایش جزئی مواجه شد. برخلاف سال گذشته که قیمت طلا و سکه در بازار داخلی بر خلاف روند قیمت جهانی، تعیین می‌شد؛ به نظر می‌رسد که با کمرنگ شدن عوامل غیر‌اقتصادی، روال گذشته تا حدی تعدیل شده و بازار به شرایطی رسیده که نسبت به فاکتورهای معینی واکنش نشان می‌دهد. گزارش فعالیت مرکز مبادلات

در همین حال بنا به گزارشی که بانک مرکزی در وب سایت خود منتشر کرده از نیمه دوم پارسال تا پایان نیمه اول امسال ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار ارز از سوی مرکز مبادلات ارزی به واردات تخصیص پیدا کرده است. با این حساب در طی یک ساله مهر ۹۱ تا مهر ۹۲، ماهانه یک میلیارد و ۵۲۸ میلیون و ۷۶۷ هزار و ۱۲۳ دلار ارز به واردات کالا اختصاص یافته است.بانک مرکزی از مهر ماه سال گذشته ثبت سفارش واردات کالا در دو گروه کالایی را انجام داد و تا پایان سال نیز اولویت‌های سه تا ۹ مورد پذیرش قرار گرفت. ضمن اینکه در سال گذشته مقرر شد تامین ارز موارد ۲۰ گانه بخش خدمات نیز از محل ارز مبادله‌ای تامین شود که به گفته بانک مرکزی این کار ارز مورد نیاز بخش عمده‌ای از تقاضاهای ایجاد شده را برای کالاها و خدمات از طریق مرکز مبادلات ارزی تامین کرد. بنا به گزارشی که بانک مرکزی منتشر کرده است: در ۶ ماهه دوم سال گذشته تعداد ثبت سفارشات پذیرفته شده در مرکز مبادلات ارزی به ۲۶ هزار و ۲۳۱ فقره رسید که بیشترین آن مربوط به اسفند ماه سال ۱۳۹۱ با تعداد ۷ هزار و ۸۱۳ فقره بود. بانک مرکزی اعلام کرده که این تعداد ثبت سفارش بیش از ۲ برابر میانگین ماه‌های گذشته بوده است.

بنا به اعلام بانک مرکزی با توجه به افزایش میزان عرضه ارز از اوایل اسفند ماه سال ۱۳۹۱ از تعداد ثبت سفارشات در نوبت دریافت ارز کاسته شده و این روند در سال جاری نیز ادامه دارد به‌طوری‌که طی ۶ ماهه اول سال جاری تعداد ثبت سفارشات پذیرفته شده به ۴۵ هزار و ۷۲۱ فقره رسیده است. باتوجه به برابر بودن تعداد روزهای کاری مرکز مبادلات ارزی در دو بازه زمانی نیمه دوم سال ۹۱ و نیمه اول سال ۹۲، میانگین ۶ ماهه اول سال‌جاری، حدودا دو برابر ۶ ماه دوم سال گذشته‌ بوده است. بانک مرکزی اضافه کرده که در مجموع مرکز مبادلات ارزی با پذیرش بیش از ۷۱ هزار و ۹۵۲ فقره ثبت سفارش به ارزش حدودا ۶/۱۸ میلیارد دلار، نیازهای ارزی بخش تولید را تامین کرده است.

به گفته بانک مرکزی با توجه به توافق صورت گرفته در ابتدای سال‌جاری با وزارت صنعت، معدن و تجارت، مقرر شد مبلغ ۱۰ میلیارد دلار به کالاهای اساسی (گندم، برنج، کنجاله سویا، روغن، ذرت، جو، گوشت، شکر، کره،دام زنده، شیرخشک و مرغ منجمد) ارز اختصاص یابد. در این رابطه و در نیمه اول سال‌جاری مبلغ ۱۰ میلیارد و ۴۷۸ میلیون و ۸۴ هزار دلار کد تخصیص ارز صادر شده است. با این حساب طی ۶ ماهه اول سال جاری، ماهانه یک میلیارد و ۷۴۶ میلیون و ۴۱۱ هزار و ۵۱۴ دلار برای واردات کالا، «کد تخصیص ارز» برای کالاهای اساسی داده شده است.

نوسان قیمت طلا

در بازارهای جهانی نگرانی‌ها از تعطیلی دولت آمریکا و تاثیر منفی آن بر رشد اقتصادی این کشور تاثیر زیادی بر قیمت طلا در روزهای اخیر داشته است. چنانکه قیمت طلا به دنبال سردرگمی سرمایه‌گذاران درباره وضعیت اقتصادی آمریکا روز پنج‌شنبه ۲۲ دلار در هر اونس افزایش یافت؛ اما روز جمعه قیمت‌ها دوباره کاهشی شد و تا ساعت ۱۶ (به وقت تهران) قیمت طلا به ۱۳۰۶ دلار در هر اونس رسید. در حالی که سرمایه‌گذاران در حال بررسی چشم‌انداز تعدیل برنامه محرک اقتصادی فدرال رزرو هستند و دولت آمریکا نیز به علت مجادله بر سر سقف بدهی این کشور به تعطیلی کشیده شده است، قیمت طلا در بازارهای جهانی در حال نوسان است. نخستین تعطیلی دولت آمریکا پس از ۱۷ سال سبب تاخیر در انتشار آمارهای اقتصادی از جمله گزارش مشاغل و نرخ رسمی بیکاری که قرار بود دیروز منتشر شود، شده است. قیمت طلا امسال برای نخستین بار پس از ۱۳ سال افزایش به علت از دست دادن اعتماد سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این دارایی روند نزولی به خود گرفت. این فلز گران بها در انتظار کاهش خرید اوراق قرضه از سوی فدرال رزرو در سال جاری ۲۷ درصد ارزش خود را از دست داد. قیمت طلا دیروز در حالی دوباره کاهشی شد که قیمت این فلز گرانبها در هفته جاری میلادی با افت ۵/۱ درصدی روبه‌رو شده است.

تعطیلی دولت آمریکا موجب شده تا بیش از ۸۰۰ هزار کارمند فدرال خانه‌نشین شوند. نگرانی‌ها در خصوص محرک پولی فدرال رزرو و احتمال متوقف شدن آن همچنان ادامه دارد و برخی از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که قیمت جهانی طلا پس از نوسانات شدید در ماه‌های اخیر اکنون بین ۱۲۵۰ تا ۱۴۰۰ دلار تثبیت شده است. در حال حاضر دو دیدگاه‌ مختلف در مورد روند تحولات قیمتی بازار فلزات گرانبها در آینده وجود دارد. نخست اینکه برخی معتقدند قیمت طلا به نرخ سابق ۱۶۰۰ دلار در هر اونس باز خواهد گشت، این دسته از کارشناسان ادامه اجرای سیاست‌های انبساطی پولی از سوی فدرال رزرو آمریکا را عامل اصلی افزایش قیمت طلا در آینده عنوان می‌کنند. اما در مقابل، برخی کارشناسان افزایش رشد اقتصادی آمریکا و کاهش نگرانی‌ها نسبت به وضعیت سیاسی خاورمیانه و کره شمالی را مجموعه عواملی می‌دانند که باعث کاهش قیمت طلا خواهد شد. برخی دیدگاه‌ها وجود دارد که افزایش نگرانی‌ها نسبت به پایان زود هنگام برنامه محرک پولی آمریکا به عنوان طرح محرکه اقتصادی آمریکا تا اواسط سال ۲۰۱۴ و کاهش رشد اقتصادی چین را موجب کاهش شدید قیمت طلا در هفته‌های اخیر می‌داند. همچنین، همزمان شدن موارد مذکور با تسویه حساب‌های بورس‌بازان بین‌المللی، تسویه حساب‌های بانک‌ها با صندوق‌ها، بانک‌ها با بورس‌ها و بانک‌ها با بانک‌ها در سطح بین‌المللی بر کاهش شدید قیمت‌های جهانی طلا دامن زده است. موسسه HSBC با توجه به پایان قریب‌الوقوع طرح محرکه اقتصادی آمریکا و کاهش رشد اقتصادی چین پیش‌بینی خود از بهای طلا در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ را کاهش داده است. تام‌کندال دبیر بخش فلزات گرانبهای موسسه کردیت سوئیس تاکید کرده است که با توجه به روند نزولی قیمت طلا و سایر فلزات گرانبها در بازارهای بین‌المللی، احتمال افت شدید قیمت طلا به سطح پیش از سال ۲۰۰۸ میلادی وجود دارد. وی در ادامه تصریح کرده است که با توجه به تصمیم احتمالی فدرال رزرو آمریکا برای متوقف کردن برنامه محرک پولی تا اواسط سال ۲۰۱۴ میلادی قیمت جهانی طلا نیز به زودی به سطح قیمت‌های پیش از آغاز اجرای سیاست‌های انبساطی پولی در آمریکا بازخواهد گشت.