حمیدرضا اسلامی منوچهری- ضریب نفوذ بیمه، اصطلاحی است که برای تعیین نسبت حق بیمه‌های عاید شده به تولید ناخالص داخلی کشورها، به کار می‌رود. این شاخص در ادبیات اقتصادی جهان امروز، معیاری برای تعیین میزان رشد و توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. رقم این نسبت در کشور ما همچون بسیاری از آمار و ارقام دیگر محل مناقشه است که از اختلاف در تعریف مبانی و مصادیق سرچشمه می‌گیرد. آخرین آمار رسمی حق بیمه‌های بازرگانی در ایران مربوط به پایان سال ۱۳۸۵ رقمی بیش از ۲۶۰۰میلیارد تومان است.

به این ترتیب ضریب نفوذ بیمه در ایران معادل ۵/۱درصد تولید ناخالص داخلی است اما متولیان صنعت بیمه در کشور و در راس آنها مسوولان بیمه مرکزی ایران معتقدند برای محاسبه این شاخص باید بیمه‌های تامین اجتماعی، صندوق‌های بازنشستگی و بیمه‌های حمایتی را نیز منظور کرد. با احتساب حق بیمه‌های یاد شده، ضریب نفوذ بیمه در ایران به ۵/۴درصد می‌رسد. چنانچه تعریف مبنایی و مصادیق بیمه‌گران کشور را برای محاسبه ضریب نفوذ بیمه بپذیریم، جایگاه ایران در بین دویست کشور دنیا به رتبه سی و دوم می‌رسد و سکوی نخست در بین کشورهای منطقه را به خود اختصاص می‌دهد. اما چنانچه معیار تعیین ضریب نفوذ بیمه، حق بیمه‌های تولید شده در شرکت‌های بیمه بازرگانی باشد، رقم ۵/۱درصد تولید ناخالص داخلی برای حق بیمه‌های عاید شده، رقم قابل قبولی نیست. در شرایط کنونی که صنعت بیمه کشور با دستور رییس‌جمهوری و اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در آستانه تحولی بزرگ قرار گرفته است، تعریفی جامع و علمی و مطابق با استانداردهای بین‌المللی برای ضریب نفوذ بیمه، ضرورتی انکارناپذیر است تا تمامی دست‌اندرکاران صنعت بیمه با اتکا به آن جایگاه این صنعت دیرپا را در اقتصاد کشور ارزیابی کنند و تصویری واقعی از موقعیت موجود به دست آورند. آنتوان چخوف، نویسنده معروف روسی گفته است: «به انسان‌ها بگویید کجا ایستاده‌اند، آنها خود راه نرفته را در پیش می‌گیرند».