سیامک میراحمدی

امروزه با وجود تمام انتقاداتی که به عملکرد سیستم بانکی وارد می‌شود و بعضا از آن تحت عنوان «ناکارآمدی سیستم بانکی» یاد می‌گردد نقش و کارکرد بانک‌ها در عرصه اقتصاد کشور بر کسی پوشیده نیست.

شاید بتوان وجود بانک در جامعه را از جهاتی با وجود قلب در بدن تشبیه کرد، در واقع قلب با پمپاژ خون از طریق مویرگ‌ها موجب انتقال اکسیژن به تمام سلول‌های بدن و در نتیجه حیات، رشد و فعالیت بافت‌های موجود زنده می‌گردد از طرفی بانک‌ها نیز با توزیع منابع پولی در سیستم اقتصادی، حیات، رشد، بالندگی و توسعه جامعه را موجب می‌شوند. از مدت‌ها قبل اخباری مبنی بر مخالفت مسوولان بانک مرکزی با فعالیت بانک شهرداری به دلیل پاره‌ای مسائل حقوقی مطرح است در اینجا قصد ورود به مسائل حقوقی مرتبط با این موضع را ندارم بلکه صرفا به دلیل تجربه اندکی که در ارتباط با مسائل شهری کسب کرده‌ام می‌خواهم مطالبی را در خصوص ضرورت و منافع وجود یک بانک برای شهرداری مطرح نمایم.

کیفیت خدمت‌رسانی به شهروندان امروزه به عنوان یکی از موضوعات بسیار مهم و اساسی در عملکرد شهرداری‌ها مطرح است به جرات می‌توان خدمات شهری را قلب تپنده مدیریت شهری دانست امروزه خدمات‌رسانی به شهروندان طیف وسیع و گسترده‌ای از موضوعات نظیر حمل‌ونقل عمومی، فعالیت‌های عمرانی و اجتماعی، خدمات شهری و... را شامل می‌شود البته این موارد در کشورهای توسعه‌یافته دامنه بسیار وسیع‌تری را در بر می‌گیرد و شهرداری‌ها را در جایگاه و موقعیت ممتازی از لحاظ سلسله‌مراتب قدرت قرار می‌دهد به طوری که شهرداری‌ها در راس مدیریت واحد شهری قرار می‌گیرند. خوشبختانه طی سال‌های اخیر شاهد تحولی اساسی در عرصه مدیریت شهری بوده‌ایم. شهرداری‌ها با گسترش قلمرو فعالیت خود و به کارگیری شیوه‌های نوین مدیریتی و تخصص‌های مرتبط تلاش در خور توجهی را برای کسب رضایت شهروندان به انجام رسانده‌اند.

یکی از مواردی که طی سال‌های اخیر در عملکرد شهرداری‌ها حائز ا همیت است باور شهرداری‌ها به این مهم است که ادامه فعالیت نهادهای عمومی بسان گذشته امکان‌پذیر نیست و شهرداری‌ها نیز به تبعیت از سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های دولت محترم موضوع خصوصی‌سازی را به عنوان یکی از سیاست‌های اساسی مدنظر قرار داده و تلاش نموده‌اند نقش خود را از عامل اجرایی به جایگاه سیاستگذار و ناظر کاهش دهند.

بدیهی است ارتقای عملکرد شهرداری‌ها و تحقق اهداف مورد نظر نیازمند ابزارهایی است و یکی از این ابزارها ایجاد بانک مستقل شهرداری‌ است با توجه به حجم وسیع فعالیت‌های عمرانی و خدماتی در شهرداری‌ها و همچنین منابع مالی عظیم در گردش و از طرفی عدم تمایل سایر بانک‌ها به دلیل اقتصادی نبودن ورود به این عرصه و وجود پاره‌ای محدودیت‌های منطقی برای آنان، وجود بانکی مستقل با مالکیت شهرداری به یک ضرورت اساسی برای زندگی شهری مبدل شده است.

بدون شک وجود یک بانک مستقل با مدیریت شهرداری علاوه بر اینکه منافع اقتصادی بسیاری را برای عموم آحاد جامعه ایجاد می‌کند و به عبارتی همگان از منافع آن بهره‌مند می‌شوند به دلیل ماهیت خاص خود و اهداف شکل‌گیری و ایجاد آن امکان پوشش برخی فعالیت‌های نه چندان اقتصادی ولی بسیار مفید در حوزه مدیریت شهری را نیز فراهم خواهد ساخت.

اخیرا با ورود بخش‌خصوصی به حوزه حمل‌ونقل عمومی، فعالیت‌های عمرانی، فرهنگی و اجتماعی، خدمات شهری و.. شاهد تحولی اساسی در مدیریت شهری هستیم. بدون شک استمرار فعالیت شهرداری‌ها در این حوزه نیازمند وجود بانکی مستقل، شرکت‌های لیزینگ مرتبط و ... است به طوری که از منافع وجود این بانک برای سایر بخش‌ها نیز هزینه گردد. ضمن اینکه به هر حال ایجاد چنین بانکی تاثیرات مستقیم و مثبتی بر اشتغال، جذب نقدینگی و توسعه و رونق امور شهری بر جای خواهد گذاشت.

Sia-MIRnmadi@yahoo.com