در آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل
نرخ تورم به ۹/۱۵ درصد افزایش یافت
فاطمه بهادری - مدیرکل اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی شاخص تورم کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری کشور را در پایان آذرماه سال جاری ۹/۱۱درصد اعلام کرد. به گفته محسن تقوی‌طلب، شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در آذرماه امسال نسبت به ماه قبل از آن ۷/۲درصد افزایش یافته است. تقوی‌طلب گفت: شاخص تورم در آذرماه امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل ۹/۱۵درصد افزایش یافته است. تقوی‌طلب به دنیای اقتصاد گفت: در چند ماه آینده شاخص جدید نرخ تورم در بانک مرکزی نهایی شده و براساس آن سال پایه نرخ تورم ۱۳۸۳ خواهد بود.
این شاخص که تا به حال هر هفت سال یکبار محاسبه می‌شد قرار است از این پس هر پنج سال یکبار محاسبه شود و بدین ترتیب سال ۱۳۸۸ سال پایه بعدی محاسبه نرخ تورم خواهد بود.
شاخص نرخ تورم که شاخص بهای قیمت کالا و خدمات مصرفی است نشان می‌دهد که متوسط بهای کالاهای مصرفی که عمدتا خانوارها از آن استفاده می‌کنند در طول یک سال شمسی به چه میزان افزایش یافته است.
کالاهای مصرفی خانوار در هر مقطع زمانی و به فراخور شرایط اقتصادی کشور تغییر می‌کند به عنوان نمونه موز در مقطعی (مانند زمان جنگ) جزو کالاهای لوکس خانوار بوده و پس از آن در سبد مصرف خانوار افزوده شد.
این تغییرات در سبد سال پایه ۸۳ نیز از نظر وزن و تنوع اقلام لحاظ شده به گونه‌ای که برخی اقلام مانند تور خارج از کشور برای سفر غیر زیارتی و یا هزینه استفاده از اینترنت، وزن گوشت مصرفی و ... به این سبد اضافه شده است.
اقلام دیگری که به این سبد اضافه شده همچون آموزش شنا، سفر زیارتی سوریه (هوایی و زمینی)، آلات موسیقی، اجرت کارگر برق کار، روکش دندان، فیزیوتراپی، خودروی سواری سمند، دستگاه تلفن همراه، مایکروویو، آموزش بدنسازی و ... جالب توجه بوده و نشان می‌دهد اوضاع اجتماعی و اقتصادی جامعه چقدر تغییر کرده است.
گرچه در دوره‌ای برخی کارشناسان معتقد بودند که بانک مرکزی نرخ تورم را کاهنده نشان داده و ارزش کالاهایی مانند مسکن را که به شدت افزایش یافته در محاسبه شاخص نرخ تورم لحاظ نکرده است، اما دست‌اندرکاران اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی معتقدند: شاخص بهای مصرف کننده شامل مواردی می‌شود که خانوار برای آن هزینه می‌کند و نه سرمایه‌گذاری چنان که قسمتی از ارزش مسکن که خانوار به عنوان سرمایه‌گذاری از آن بهره می‌برد در نرخ تورم محاسبه نمی‌شود.
لذا مسکن مانند برنج و غذاهای مصرفی خانوار نیست که پس از هزینه کردن، یک بار مصرف شود. برخی خدمات بیمه‌ای نیز مانند شخص ثالث و بدنه که در شاخص نرخ تورم محاسبه می‌شود تنها بخشی است که مربوط به هزینه‌های خانوار است و نه سرمایه‌گذاری و ریسک آن. در عین حال بسیاری از کالاها و خدمات مصرفی (همچون ۹ قلم کالای مشمول طرح تثبیت قیمت‌ها) در چند سال گذشته ثابت و یا دارای کاهش بوده است.
برای محاسبه میزان تورم براساس سال پایه ۷۶، تعداد ۷۲ شهر به شکلی انتخاب شده‌اند که تغییرات قیمت در آنها نشان‌دهنده تغییرات در کل مناطق شهری در هر استان باشد. جمعیت ۷۲ شهر مذکور حدود ۷۰درصد جمعیت کل مناطق شهری ایران است. پس از انتخاب شهرها، حدود ۱۰هزار خانوار از بین خانوارهای مسکن در ۷۲ شهر انتخاب شده که متوسط هزینه آنها نماینده متوسط هزینه همه خانوارهای ساکن در شهرهای ایران است.
خانوارهای نمونه همه نوع خانوارها با درآمد و الگوهای مصرف متفاوت را شامل می‌شود.
پس از انتخاب خانوارها با مراجعه مستقیم ریز اقلام، هزینه آنها استفسار و سپس به کل خانوارهای ساکن در هر استان و سپس به کل مناطق شهری تعمیم داده می‌شود تا هزینه خانوارها برای کالاها و خدمات که در طول سال خریداری و به مصرف می‌رسانند، مشخص شود.
از بین کالاها و خدماتی که خانوارهای ساکن در شهرها به مصرف می‌رسانند تعداد ۳۱۰ قلم کالا و خدمت (۲۵۶ قلم کالا و ۵۴ قلم خدمت) با توجه به اهمیت آنها به طریق علمی انتخاب شده است. هزینه این اقلام بیش از ۸۵درصد کل هزینه اقلام مصرفی خانوارها را شامل می‌شود. اهمیت هر یک از این کالاها و خدمات، نسبت هزینه آن قلم به کل هزینه خانوار است. به این ترتیب میزان تاثیر هر یک از کالاها و خدمات در محاسبه تورم متناسب با اهمیت آنها تعیین می‌شود. بعد از انتخاب کالاها و خدمات برای قیمت‌گیری از آنها از طریق مراجعه مستقیم ماهانه به حدود ۳۶هزار منبع اطلاع و جمع‌آوری بیش از یکصدهزار مظنه با قیمت‌های رسمی و آزاد اقدام می‌شود بعد از جمع‌آوری قیمت‌ها با استفاده از فرمول شاخص قیمت لاسپیرز میزان تورم در سطح هر یک از استان‌ها و سپس کل کشور محاسبه می‌شود.
نرخ تورم در آبان‌ماه سال‌جاری نسبت به ماه قبل از آن، ۵/۱۱درصد اعلام شده است. شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در آبان‌ماه امسال نسبت به ماه قبل از آن یک‌درصد افزایش یافته و متوسط شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در مدت هشت ماه ابتدای امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن ۱۲درصد رشد داشته است.
ارسال نظر