مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی:
نقل‌وانتقال پول با خودپردازها از بهمن‌ماه امکان‌پذیر می‌شود
نقل‌وانتقال بین بانکی پول از طریق خودپرداز، سرویس جدیدی در شتاب است که از بهمن ماه آینده در خودپردازهای بانک‌ها امکان‌پذیر می‌شود. این امر هزینه‌های حمل و نقل و چاپ اسکناس، ایران چک و چک‌های رمزدار را کاهش و خطر سرقت یا گم شدن آنها را نیز پایین می‌آورد. مهران شریفی، مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه مساله ATM و اسکناس معضل بزرگی برای بانک مرکزی و سایر بانک‌ها است، تصریح کرد: ATMها در روز‌های پایانی ماه به هنگام واریز حقوق‌ها به حساب، مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد می‌کنند. نمونه بارز آن تعطیلات اخیر در روز عید فطر بود که به دلیل ناگهانی بودن این تصمیم، مردم را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرد.
وی ادامه داد: مشکل دریافت اسکناس از ATMها در ماه‌های پایانی سال بیشتر می‌شود، تجربه بانک مرکزی نشان می‌دهد که در نیمه دوم سال تقاضا برای پول و اسکناس از سوی مردم بیشتر می‌شود و راه‌حل این مشکل این است که ابزار‌های پرداخت الکترونیکی هر چه بیشتر برای مردم فراهم شود تا تقاضای اسکناس کاهش یابد، در عین حال یکی از این ابزار‌ها استفاده از POS (پایانه فروش) است.
به گفته وی تا پایان مهر ماه امسال ۱۸میلیون کارت بانک صادر شده و برای این تعداد کارت ۶هزار و ۳۰۰دستگاه خودپرداز و بیش از ۱۱۰هزار POS (پایانه فروش) نصب شده است.
وی تعداد تراکنش روی دستگاه‌های POS را کمتر از دو‌درصد از کل تراکنش‌های کارتی ذکر و خاطرنشان کرد: این آمار نشان می‌دهد که مشکل مردم، استفاده نکردن از کارت در POSها است. حل این مشکل فرهنگ‌سازی هرچه بیشتر از سوی بانک‌ها را می‌طلبد.
شریفی با بیان اینکه در حال حاضر کارت‌های بانکی انگیزه‌ای برای دارندگان آنها ندارند که از آنها در pos استفاده کنند، متذکر شد: در بسیاری از کشور‌ها به دارندگان کارت بانک، امتیازاتی ارائه می‌شود که وی را ترغیب به استفاده بیشتر به عنوان ابزار پرداخت می‌کند. با ایجاد شتاب، دارندگان کارت قادر هستند از ATM و POS به صورت همزمان استفاده کنند، اما مشتریان به سمت ATM و نه POS سوق پیدا کردند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بانک مرکزی دستورالعملی به بانک‌ها ابلاغ کرده است که با ایجاد انگیزه برای مردم در استفاده از POS بتوانند هزینه‌های عملیاتی خود را که شامل اسکناس‌گذاری در ATM، اسکناس رسانی به شهرستان‌ها و سایر هزینه‌های عملیاتی شعبه است کاهش دهند. خوشبختانه با فشار‌هایی که به بانک‌ها وارد شد، بانک‌های سامان و پارسیان جوایزی برای دارندگان کارت در صورت استفاده از POS در نظر گرفته‌اند، بانک کشاورزی نیز تا پایان امسال سیستم امتیازدهی به دارندگان کارت را راه‌اندازی می‌کند، اما بانک‌های دیگر که نقش اثر‌گذاری در سیستم بانکی کشور را دارند همانند بانک‌های ملی، ملت، صادرات، سپه و تجارت از این اقدامات غافلند و خلاء موجود را نپوشانده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر برخی بانک‌ها به دارندگان کارت بانک سود پرداخت می‌کنند، آیا این اقدام در جهت ایجاد انگیزه است؟ تصریح کرد: این اقدام یک ابزار مطلوب است، در این حالت انگیزه کمتری برای برداشت از حساب ایجاد می‌شود.
او در پاسخ به این سوال که آیا قرض‌الحسنه کردن حساب کارتی اقدامی در جهت ایجاد انگیزه است؟ خاطرنشان کرد: قرض‌الحسنه کردن این حساب اقدامی ضد انگیزه است. برخی بانک‌ها به همان حساب کارت سود ارائه می‌دهند، اما در برخی بانک‌های دیگر همانند کارآفرین، حساب کارت به حساب جاری متصل است که به آن سود تعلق نمی‌گیرد، اما به حساب پشتیبانی سپرده کوتاه مدت سود تعلق می‌گیرد در این حالت لزومی به خالی کردن حساب ابتدای هر ماه نیست.
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی گفت: هنوز تمامی حساب‌های قرض‌الحسنه کارتی نشده‌اند به طوری که ۲۰درصد از حساب‌های بانک ملی، کارتی و ۸۰درصد آنها دفترچه‌ای و سنتی است، این در حالی است که بانک‌ها قصد دارند حساب‌های دفترچه‌ای خود را به حساب‌های کارتی یا متمرکز تبدیل کنند.
برخی از دارندگان کارت بانک گله‌مند هستند که هنگامی که کارت آنها گم و یا ربوده می‌شود ممکن است شعب بانک‌ها بسته باشند و فرد یابنده قادر خواهد بود حداقل ۴۰۰هزار تومان از موجودی آن را تا روز بعد برداشت کند، آیا در این زمینه تمهیداتی اندیشیده شده که به صورت تلفنی بتوان این دسته از کارت‌ها را سوزاند؟ شریفی در این زمینه توضیح داد: گم شدن کارت و ربوده شدن وجوه آن به دلیل اشتباه دارنده کارت است، این فرد کارت خود را با رمز ورود گم کرده، بنابراین نباید توقعی از سیستم بانکی داشت و ریسک آن با دارنده کارت، در مابقی کشور‌ها نیز این چنین است به این ترتیب در این زمینه نیز باید اطلاع‌رسانی لازم صورت گیرد.
وی با بیان اینکه بانک‌ها باید اطمینان لازم را برای مردم ایجاد کنند که وجوه آنها از طریق POS در خطر نیست، تاکید کرد: برای ایجاد این اطمینان ایجاد انگیزه نیز ضروری است. در این حالت باید جوایزی به دارندگان کارت اعطا و امتیازاتی نیز به آنها ارائه شود، اگر بانک‌های بزرگ در این زمینه فعال شوند به راحتی می‌توان معضل موجود را حل کرد.
شریفی در این خصوص که برخی از دارندگان کارت از این مساله گله دارند که به مغازه‌ها و فروشگاه‌ها مراجعه می‌کنند، اما نمی‌توانند از کارت خود استفاده کنند چراکه این مغازه‌ها و فروشگاه‌ها دستگاه POS ندارند؟ چه اقداماتی از سوی بانک‌ها برای رفع این مشکل صورت گرفته است؟ گفت: دستگاه‌های POS (پایانه فروش) به صورت رایگان در فروشگاه‌ها و مغازه‌ها نصب و راه‌اندازی می‌شوند، خرید این دستگاه‌ها و نصب و راه‌اندازی آنها در فروشگاه‌ها به عهده بانک‌ها است و با نصب آن هزینه‌ای برای مغازه‌دار و صاحب فروشگاه ندارد، آنها با یک خط تلفن قادر خواهند بود از POS استفاده کنند.
وی در پاسخ به این سوال که با اینکه POSها رایگان ارائه می‌شوند، چرا این قشر از فروشندگان به استفاده از POS مبادرت نمی‌ورزند؟ گفت: شاید دلیل آن، این امر باشد که طبق توافق میان فروشنده و بانک درصدی از مبلغ هر فروش طبق هر تراکنش به عنوان کارمزد به حساب بانک واریز می‌شود. به طور معمول نرخ این کارمزد ۵/۰ تا ۵/۲درصد از مبلغ هر فروش از طریق یک تراکنش است، برای زیاد نشدن این کارمزد نیز سقفی در این توافق‌نامه در نظر گرفته می‌شود که اگر مبلغ به دست آمده با نرخ کارمزد بیشتر از آن شود فقط تا میزان سقف تعیین شده از فروشنده اخذ می‌شود، البته ظرف دو سال گذشته تعداد دو‌هزار POS به ۱۱۰هزار دستگاه افزایش یافته است.
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی قیمت هر ATM را ۱۲میلیون تومان و قیمت هر POS را از ۱۵۰ تا ۲۵۰هزار تومان عنوان کرد.
وی در پاسخ به این سوال که برخی مطرح کرده‌اند قیمت ATM وارداتی در جزیره کیش ۱۲میلیون تومان است و تا حمل به تهران قیمت آن به ۲۰میلیون تومان افزایش می‌یابد، آیا این آمار و ارقام صحیح است؟ خاطرنشان کرد: در گذشته قیمت هر دستگاه a۲۰ATMمیلیون تومان بوده اما الان ۱۲میلیون تومان است بانک مرکزی نیز نسبت به چگونگی ورود این دستگاه‌ها از مبادی مرزی دخالتی نمی‌کند.
وی درباره منع خرید ATM از خارج کشور و مشکلات پیش روی این اقدام گفت: منع خرید ATM خارجی به صلاح نیست چراکه در حال حاضر تولید داخلی پاسخگوی تقاضا نیست. تولید به اندازه کافی افزایش نیافته است، تولید این دستگاه از طریق چهار شرکت داخلی صورت می‌گیرد که تنها یکی از آنها فعال است. این شرکت نیز سالانه ۴۰ تا ۵۰ دستگاه تولید می‌کند که قطعا به اندازه نیاز بازار نیست. در حال حاضر دو بانک این دستگاه‌ها را تست کرده‌اند، اما اطلاعاتی راجع به کیفیت آنها به بانک مرکزی ارائه نداده‌اند.
وی به پرداخت قبوض از طریق اینترنت و موبایل اشاره و تصریح کرد: در حال حاضر بانک صادرات و ملی پرداخت قبوض را از طریق تلفن فراهم کرده‌اند، بانک‌های ملت، سامان و پارسیان نیز پرداخت اینترنتی قبوض را انجام می‌دهند.
ارسال نظر