بهره‌وری بیمه‌های دولتی و خصوصی در آینه آمار

لیلا اکبرپور- مجامع شرکت‌های بیمه دولتی و خصوصی در تابستان امسال برگزار شد و هریک از شرکت‌ها با توجه به صورت‌های مالی منتهی به اسفند ۸۴، سودی را اعلام کرده و در نهایت گزارش‌های مالی تمام شرکت‌ها مورد تصویب مجمع عمومی قرار گرفت،‌ اما با نگاهی اجمالی به سرمایه، میزان پرتفوی، تعداد پرسنل و سود‌های پیش‌بینی و تقسیم شده می‌توان به میزان بهره‌وری نیروی انسانی در شرکت‌های بیمه کشورمان پی برد. به رغم آنکه بهره‌وری در صنعت بیمه بیشتر از سایر بخش‌های دولتی است، اما مابه‌التفاوت بهره‌وری در بیمه‌های دولتی و خصوصی بالا است و نشان می‌دهد که ۸۰درصد نیروی انسانی در شرکت‌های دولتی مازاد هستند و همین عملیات بیمه‌گری را با ۲۰درصد نیرو‌های فعلی می‌توان انجام داد.

شرکت‌های بیمه از نظر سهم بازار

حق بیمه تولید شده در صنعت بیمه در سال ۸۴ معادل ۲۱هزار و ۵۰۲میلیارد ریال بوده که در مقابل ۱۴هزار و ۴۶۱میلیارد ریال بابت خسارات به بیمه‌گذاران پرداخت شده است.

هرچند سهم ۱۴درصدی بیمه‌های خصوصی در مقایسه با ۸۶درصد بیمه‌های دولتی سهم کوچکی به نظر می‌رسد، اما با توجه به سهم ۵۷درصدی بیمه‌های خودرو (ثالث+ بدنه) در پرتفوی صنعت بیمه همین ۱۴درصد بخش عمده‌ای در ارزیابی‌ها به حساب می‌آید. بیمه پارسیان با داشتن ۶/۱۱درصد از بازار بیمه (حجم بالای رشته شخص ثالث) سومین شرکت بیمه‌ای کشور به شمار می‌رود. بنابراین مقایسه، نیمی از بازار بیمه کشور (بیمه‌های اتومبیل) در عملکرد بیمه‌های ایران، آسیا، پارسیان، البرز و دانا منطقی به نظر می‌رسد.

شرکت‌های بیمه از نظر سرمایه

بیمه ایران، با ساختار کاملا دولتی و سرمایه ۲۵۰میلیارد تومانی اولین شرکت بیمه‌ای کشور به شمار می‌رود. در عین حال بیمه ملت و پارسیان با ساختاری کاملا خصوصی به ترتیب با سرمایه ۱۲۰ و ۱۱۰میلیارد تومانی در مکان‌های دوم و سوم ایستاده‌اند.

بیمه‌های دولتی آسیا و البرز نیز هرکدام با سرمایه ۳۵میلیارد تومانی در مکان‌های بعدی و بیمه خصوصی دی با سرمایه ۲۰میلیارد تومانی بعد از آنها قرار دارد و بیمه‌های خصوصی سینا، کارآفرین، رازی، سامان، نوین و توسعه نیز دارای سرمایه ۱۴میلیاردی بوده و در مکان‌های بعدی این رده‌بندی قرار می‌گیرند.

بالا بودن سرمایه‌ بیمه‌های خصوصی نسبت به بیمه‌های دولتی نشان می‌دهد که دولت طی سال‌های اخیر با افزایش سرمایه شرکت‌های بیمه دولتی موافقت نکرده است که البته وجود بند‌های «الف» و «ج» سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی می‌تواند توجیه خوبی برای این تصمیم دولت باشد.

شرکت‌های بیمه از نظر پرتفوی

همان‌طور که اشاره شد پرتفوی کل صنعت بیمه در سال ۸۴ معادل ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان بوده که از این رقم یک‌هزار و ۱۴۲میلیارد تومان سهم بیمه ایران، ۳۹۵میلیارد تومان سهم بیمه آسیا و ۲۳۶میلیارد تومان سهم بیمه پارسیان است. بیمه البرز نیز با تولید ۱۴۴میلیارد تومان حق بیمه در رده بعدی قرار دارد.

بیمه کارآفرین نیز دارای پرتفوی ۳۲میلیارد تومانی است و بیمه ملت که از نظر سرمایه دومین شرکت بیمه‌ای کشور است، دارای تنها ۲۶میلیارد تومان پرتفوی است. بیمه‌های سینا و رازی نیز به ترتیب دارای پرتفوهای ۲۱ و ۱۶میلیارد تومانی هستند. همچنین پرتفوی بیمه دی ۶میلیارد تومان، سامان ۲میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان و بیمه توسعه ۸۰۰میلیون تومان است و بیمه نوین هنوز پرتفوی قابل توجهی ندارد. (هیات مدیره بیمه نوین با جایگزینی عباس‌زادگان مدیرعامل سابق بیمه ایران به جای رفیعی مدیرعامل سابق بیمه نوین، امید زیادی به تولید حق بیمه در سال جاری دارند.)

در خصوص پرتفوی شرکت‌های بیمه کشور، بحث‌های زیادی از جمله انتقال پرتفوی بیمه‌های دولتی به بخش خصوصی و سهامداران بیمه‌گذار مطرح است که هر کدام در جای خود قابل تامل است و پرداختن به آنها در گزارش‌های بعدی انجام خواهد شد.

شرکت‌های بیمه از نظر تعداد پرسنل

شرکت‌های بیمه از نظر تعداد پرسنل فاصله فاحشی با هم دارند، که ارتباط مستقیم به ساختار دولتی و تجربه چندین و چند ساله دولتی‌ها نسبت به خصوصی‌ها است. بیمه‌های دولتی ایران، آسیا و البرز بالغ بر ۴۰ سال تجربه فعالیت و در عین‌حال هزاران پرسنل دارند.

تعداد پرسنل بیمه ایران ۴هزار و ۱۰۷ نفر و بیمه آسیا ۳هزار و ۳۱۶ نفر کارمند دارد و تعداد پرسنل بیمه البرز یک هزار و ۳۵۸ نفر است.

همانطور که در اول مطلب اشاره شد بیمه پارسیان با داشتن ۶/۱۱درصد از بازار بیمه‌ای کشور و حجم بالای بیمه‌نامه شخص ثالث در پرتفوی تنها ۱۸۴ نفر پرسنل دارد.

به آن جهت سهم شخص ثالث را مثال می‌زنیم چرا که رسیدگی به پرتفوی بیمه‌های خودرو بسیار پرهزینه است و کارمندان بخش‌های خودرو برای صدور و کارشناسی و پرداخت خسارات وظایف بیشتری نسبت به سایر مدیریت‌ها دارند، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت شرکت بیمه‌ای که بالای ۸۰درصد عملیات بیمه‌ای‌اش رشته شخص ثالث است و صاحب ۱۱درصد بازار است با ۱۸۴ نفر پرسنل دارای بالاترین رقم بهره‌وری نیروی انسانی در صنعت بیمه است.

بیمه کارآفرین نیز با ۱۶۲ پرسنل و بیمه سینا با ۱۴۳ نفر کارمند در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بیمه‌های دی، ملت و رازی نیز هر کدام به ترتیب با ۱۱۱ ، ۱۰۹ و ۱۰۴ پرسنل رده‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. شرکت‌های بیمه سامان، توسعه و نوین به‌ترتیب ۶۸، ۴۱ و ۱۲ نفر پرسنل دارند.

شرکت‌های بیمه از نظر بهره‌وری نیروی انسانی

شرکت بیمه پارسیان با داشتن ۲۳۶میلیارد و ۶۰۰میلیون تومان حق بیمه و ۱۸۴ نفر پرسنل دارای ۸۵/۱۲ میانگین بهره‌وری نیروی انسانی است. باز هم ذکر این نکته که رسیدگی به پرتفوی بیمه شخص ثالث پرهزینه است این رقم بهره‌وری، نشانگر به‌کارگیری نیروهای انسانی کارآمد در بخش خصوصی و بالا بودن انگیزه کار و تلاش در این بخش است. بیمه ملت نیز با پرتفوی ۲۶میلیارد و ۴۰۰میلیون تومانی و ۱۰۹ نفر پرسنل دارای ۴۲/۲ میانگین بهره‌وری نیروی انسانی است که فاصله قابل توجهی با بیمه پارسیان دارد. بیمه ایران نیز به‌عنوان اولین شرکت بیمه دولتی و با داشتن یک هزار و ۱۴۲میلیارد تومان حق بیمه و با داشتن ۴هزار و ۱۰۷ نفر پرسنل دارای ۸/۲ میانگین بهره‌وری نیروی انسانی است.

میانگین بهره‌وری در بیمه کارآفرین ۹۹/۱، سینا ۴۹/۱، رازی ۶/۱، آسیا ۲/۱، البرز ۱/۱، دی ۶/۰، سامان ۴۱/۰ و توسعه ۱۹/۰ است.

در حالی‌که بیمه‌های دولتی آسیا، البرز و دانا در آستانه واگذاری به بخش خصوصی هستند، قطعا این میزان بهره‌وری پایین پرسنل برای خریداران جدید سهام قابل قبول نیست و امکان اینکه در آینده تعدیل نیرو در شرکت‌های بزرگ دولتی انجام گیرد دور از ذهن نخواهد بود.

شرکت‌های بیمه خصوصی و سودهای تقسیم شده

مجامع بیمه‌های خصوصی طی ماه‌های خرداد و تیرماه ۸۵ برگزار شد و هر کدام نسبت به عملکرد خود سودی را پیش‌بینی و قول تقسیم دادند.

مجمع بیمه پارسیان در ۲۳خرداد امسال برگزار شد که این شرکت EPS خود را ۲۹تومان و DPS را ۱۵تومان اعلام کرد.

شرکت بیمه دی نیز در ۱۴تیر امسال مجمع خود را برگزار و EPS خود را ۲۷ تومان و DPS را ۵/۱۵ تومان اعلام کرد.

بیمه سامان ۱۷تیر ماه امسال مجمع خود را برگزار و EPS خود را ۲۰تومان و DPS را ۵تومان محاسبه کرد.

در مجمع بیمه نوین که در ۲۰تیرماه امسال برگزار شد e۲۰EPS تومان و e۵DPSتومان اعلام شد.

شرکت‌های بیمه ملت و توسعه به ترتیب در صبح و بعد از ظهر ۲۶تیرماه سال جاری مجامع خود را برگزار کردند که بیمه ملت EPS خود را ۲۰ تومان و DPS را ۵/۷تومان اعلام کرد و بیمه توسعه تنها ۵ تومان DPS اعلام کرد.

شرکت‌های بیمه سینا و رازی نیز در ۲۷تیر ماه مجامع خود را برگزار کردند که EPS در بیمه سینا ۲۵تومان و در بیمه رازی ۳۰تومان اعلام شد. همچنین بیمه سینا و رازی هر کدام به ترتیب ۲۱ و ۲۲تومان DPS اعلام کردند.

بیمه کارآفرین نیز در ۲۸تیر امسال مجمع خود را برگزار و ۲۸تومان EPS اعلام کرد و قول ۱۴تومان DPS را داد.

بیمه‌های خصوصی و پاداش هیات‌مدیره

بیمه پارسیان با بیشترین پرتفوی در بخش خصوصی ۷۵/۰ درصد از ۵درصد پاداش هیات مدیره را به ارزش ۱۲۳میلیون تومان به‌عنوان پاداش هیات‌مدیره در نظر گرفت.

مجمع بیمه دی با داشتن ۶میلیارد و ۶۰۰میلیون تومان حق بیمه با ۷۱/۳درصد پاداش به ارزش ۱۱۵میلیون تومان موافقت کردند.

مجمع بیمه ملت نیز با توجه به پرتفوی ۲۶میلیارد و ۴۰۰میلیون تومانی این شرکت با ۳/۱درصد پاداش به ارزش ۱۲۰میلیون تومان موافقت کرد. اعضای هیات‌مدیره بیمه سینا نیز برای پرتفوی ۲۱میلیارد و ۳۰۰میلیون تومانی ۷/۱درصد پاداش بر ارزش ۵۰میلیون تومان دریافت کردند. پاداش هیات‌مدیره بیمه کارآفرین نیز ۷۸/۱درصد و به ارش ۳۵میلیون تومان بود. پاداش هیات مدیره بیمه رازی ۱۳/۰درصد به ارزش ۴میلیون تومان و پاداش هیات‌‌مدیره بیمه نوین ۵درصد به ارزش ۳میلیون و ۵۰۰هزار تومان بود. بیمه سامان و توسعه در مجمع مبلغی را به عنوان پاداش هیات‌‌مدیره اعلام نکردند.

با توجه به پاداش هیات‌‌مدیره قابل توجه در بخش خصوصی و بهره‌وری بالای نیروی انسانی در این بخش می‌توان نتیجه گرفت انگیزه بالایی برای فعالیت و تلاش در هیات‌مدیره و پرسنل بیمه‌‌های دولتی وجود ندارد.

شرکت‌های بیمه دولتی و سودهای ویژه

مجمع بیمه ایران در ۵ شهریور امسال در وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد و این شرکت سود ویژه خود را ۷۴میلیارد تومان اعلام کرد.

بیمه آسیا نیز در ۱۲شهریور امسال در همان وزارت امور اقتصادی و دارایی مجمع خود را برگزار و سود ویژه خود را ۴میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان اعلام کرد. بیمه البرز نیز در همان روز مجمع خود را برگزار کرد و سود ویژه خود را ۶میلیارد و ۳۱۵میلیون تومان اعلام کرد.

بیمه دانا نیز در همان روز ۱۲شهریور مجمع خود را برگزار کرد، اما تا امروز گزارشی از مجمع خود ارائه نکرده است، در گزارش‌های مجمع بیمه‌‌های دولتی نیز رقمی به عنوان پاداش هیات‌مدیره اعلام نشده است.