طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶
انتشار اوراق صکوک در دنیا به ۶۲ میلیارد دلار رسید
اولین دوره کارگاه آموزشی تامین مالی از طریق صکوک توسط کانون شرکت‌های لیزینگ ایران و با همکاری پژوهشکده پولی و بانکی و شرکت بورس در حضور مدیران ارشد شرکت‌های لیزینگ و سایر نهادهای مالی و شفیع‌زاده، مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری مهر هفته گذشته در باشگاه بانک صنعت و معدن برگزار شد.
دکتر شایانی آرانی، حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان و دکتر مجتهد سخنرانان کارگاه آموزشی تامین مالی از طریق صکوک بودند.
اولین دوره کارگاه آموزشی تامین مالی از طریق صکوک توسط کانون شرکت‌های لیزینگ ایران و با همکاری پژوهشکده پولی و بانکی و شرکت بورس در حضور مدیران ارشد شرکت‌های لیزینگ و سایر نهادهای مالی و شفیع‌زاده، مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری مهر هفته گذشته در باشگاه بانک صنعت و معدن برگزار شد.
دکتر شایانی آرانی، حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان و دکتر مجتهد سخنرانان کارگاه آموزشی تامین مالی از طریق صکوک بودند.
صکوک چیست
و در کشورهای دیگر چه جایگاهی دارد؟
مشاور بانک توسعه اسلامی در خصوص صکوک گفت: صکوک روش تامین مالی مبتنی بر اصول اسلامی است.
شاهین شایان‌آرانی در خصوص کلیات اوراق بهادار صکوک اظهار داشت: اوراق بهادار صکوک نوعی اوراق مهروموم و تایید شده می‌باشد که می‌توان به عنوان گواهی سرمایه‌گذاری مشاع هم از آن نامه برد.
او که مشاور بانک توسعه اسلامی نیز هست افزود: با استفاده از اوراق بهادار صکوک می‌توان منابع مالی را با پشتوانه ترازنامه و دارایی‌های فیزیکی شرکت خاص اجرای پروژه‌ای (SPC) جذب کرد.
آرانی با بیان اینکه ناشران اوراق بهادار صکوک نوعی قرض گرفتن مبتنی بر دارایی‌ها را مدنظر دارند گفت: اوراق صکوک دارای رتبه‌بندی است و به راحتی در بازارهای ثانویه معامله می‌شود.
مشاور بانک توسعه اسلامی یادآور شد: این اوراق در بورس‌های لابوان مالزی، لوکزامبورگ و بحرین پذیرفته شده و براساس نرخ‌گذاری روزانه معامله می‌شود.
آرانی نبود ماهیت ربوی و بی‌عدالتی را از ویژگی‌های خاص اوراق بهادار صکوک دانست و خاطرنشان کرد: در خرید و فروش اوراق بهادار صکوک به هیچ‌وجه تقارن اطلاعات وجود ندارد و تمام گزارش‌ها شفاف و روشن است.
او ادامه داد: همچنین عدم داشتن معسیر (قمار) در ماهیت اوراق از ویژگی‌های خاص صکوک است.
آرانی ارزش بازار اوراق صکوکدر جهان را تا نوامبر 2006 بیش از 45میلیارد دلار عنوان کرد و گفت: از این رقم 68درصد در حمایت از بخش‌خصوصی منتشر
شده است.
او با یادآوری اینکه کشورهای انگلیس، آمریکا، آلمان و ژاپن برای جذب منابع مالی مسلمانان معتقد اقدام به انتشار اوراق بهادار صکوک کرده‌اند، گفت: امارات برای فاز دوم فرودگاه دبی 5/3میلیارد دلار اوراق صکوک منتشر کرد که اکنون بالاترین حجم اوراق بهادار در دنیا است.
آرانی با اشاره به اینکه بالاترین اوراق مشارکت فروخته شده برای پروژه‌های مختلف در آمریکا حدود ۵/۱میلیارد دلار است، افزود: فروش ۵/۳میلیارد دلار اوراق بهادار صکوک در دبی نشان می دهد که منابع زیادی در خاورمیانه وجود دارد که چشم تمام دنیا به دنبال آن است.
آرانی خاطر نشان کرد: اکنون دنیا با استفاده از ابزارهای مالی مبتنی بر اصول اسلامی به دنبال جذب منابع منطقه خاورمیانه هستند و زمان آن رسیده که ایران با بسترسازی مناسب بهترین بهره‌برداری را از اوراق صکوک کند و گام‌های موثری را در راستای اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 بردارد.
نگاهی به اوراق بهادار صکوک در گذشته
اطلاعات موجود از کلیات اوراق بهادار صکوکدر دنیا نشان می‌دهد، با اوراق بهادار صکوک به خاطر داشتن رتبه بندی و روان بودن معاملات در بازارهای ثانویه و بورس‌ها این اوراق در جهت مدیریت نقدینگی بنگاه‌های اقتصادی اسلامی بسیار موثر واقع شده‌اند.
این اوراق در راستا مدیریت ترازنامه و ریسک در بانک‌ها و شرکت‌های بیمه اسلامی بسیار موثر بوده‌اند.
اولین ناشر اوراق صکوک Guthrie Berhad در مالزی بوده که بزرگترین شرکت هلدینگ در حوزه مدیریت نخلستان‌ها در دنیا است.
عمده‌ترین بانک‌های سرمایه‌گذاری در حوزه پذیره‌نویسی اوراق بهادار صکوک در دنیا بانک‌های تجاری بین‌المللی برهارد، MIMB, HSBC ، RHB SAKURA ، بانک اسلامی دبی و Citi group هستند. که بانک تجاری بین‌المللی برهارد دارای بالاترین حجم بازار به میزان 25درصد است. به دنبال آن بانک HSBC 13درصد بازار صکوک را در اختیار دارد.
ارزش بازار صکوک طی سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۶ در جدول شماره ۱ و ۲ نشان داده شده است.
با نگاهی اجمالی به جداول 1 و 2 مشاهده می‌شود، انتشار اوراق صکوکدر سال 2006 نسبت به سال 2003 از رشد قابل ملاحظه‌ای برخوردار بوده است به طوری که حجم اوراق منتشره صکوکاز 7/5میلیارد دلار در سال 2003 به 62میلیارد دلار در سال 2006 رسیده است.
معاونت بانک، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی در اواخر سال ۸۵ و اوایل امسال اقدام به برگزاری سمینارهایی با عنوان معرفی بنگاه‌های مالی و روش‌های نوین تامین مالی کرده.
در سمینارهای مذکور اعلام شد: ایران برای اجرای سیاست‌های کلی اصل44 نیازمند بانک‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های رتبه‌بندی اعتبار، شرکت‌های وصول مطالبات و... است.
با توجه به مکانیزم انتشار اوراق صکوک در داخل کشورمان تاسیس بنگاه‌های جدید معرفی شده از سوی وزارت اقتصادی و دارایی ضروری است. چرا که شایان آرانی، مدیر عامل شرکت مهندسی مالی هدی بین الملل و مشاور بانک توسعه اسلامی که از آخرین اقدامات او اعطای وام ۵۰میلیون یورویی بانک توسعه اسلامی به شرکت ایران‌خودرو بزرگترین خودروساز کشورمان است در خصوص سیستم انتشار اوراق بهادار صکوکگفت: شرکتی که در نظر دارد اوراق بهادار صکوک منتشر کند.
ابتدا یک شخصیت حقوقی ایجاد می‌کند و بخشی از دارایی‌های خود را در آن شخصیت حقوقی قرار می‌دهد. به این ترتیب یک بانک سرمایه‌گذاری با انعقاد قراردادی اقدام به انتشار اوراق صکوک در بازار می‌کند و پول فروش آن را در اختیار شخصیت حقوقی قرار می‌دهد.
این شخصیت حقوقی با افتتاح حسابی در یک بانک نقش حسابدار و خزانه‌دار را به آن بانک محول می‌کند که وظیفه دارد سود سرمایه‌گذاری خرید اوراق صکوکرا به حساب خریداران اوراق واریز کند.
وی افزود: چنانچه انتشار اوراق صکوک بین‌المللی باشد دارا بودن رتبه اعتبار الزامی است که این رتبه‌بندی توسط شرکت‌هایی مانند Moody,s، S&P و Fitch در این انجام می‌شود.
آرانی خاطرنشان کرد: شخصیت حقوقی ایجاد شده که دارای عمری حداکثر ۷ ساله است حتما باید در منطقه آزاد مالیاتش ثبت شود تا در تبادل اوراق هزینه گزافی برای مالیات پرداخت نکند و سود بیشتری نصیب خریداران اوراق شود.
به گفته آرانی، شرکت حقوقی پس از سررسیدن شدن اوراق صکوک منحل می‌شود و شرکت مادر یا همان هلدرها اعلام می‌کنند افراد به جای اینکه اصل پول خود را بگیرند می‌توانند دارای سهام شوند.
آرانی گفت: برای آنکه هلدرها در شخصیت حقوقی تاسیس شده به منظور انتشار اوراق سوکوک حرفی برای گفتن داشته باشند، یک سهامدار طلایی محسوب می‌شوند.
ارسال نظر