گروه بازارپول- به دنبال دستور رییس‌جمهوری مبنی‌بر کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی انتقادات متفاوتی پیرامون ۲ محور کلی مطرح شد. نخست اینکه برخی‌ها به نحوه کاهش نرخ سود بانکی انتقاد کردند و معتقد بودند مسائل پولی کشور باید در شورای پول و اعتبار بررسی و به تصویب برسد و اینکه رییس‌جمهور بدون اطلاع وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی تصمیم بر کاهش نرخ سود بانکی بگیرد را بی‌اعتباری شورای پول و اعتبار دانستند.

گروه دیگر نیز جدا از فرآیند کاهش نرخ سود بر سر اصل مطلب یعنی کاهش ۲ و ۵درصدی نرخ سود در بانک‌های دولتی و خصوصی با توجه به نرخ تورم ۶/۱۳درصد اختلاف‌نظر داشتند و معتقد بودند رییس‌جمهور باید به نظر کارشناسی بانک مرکزی و اعضای شورای پول و اعتبار احترام می‌گذاشت. نظرات موافقان و مخالفان کاهش نرخ سود بانکی را در ادامه می‌خوانید...

شورای دولتی

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت:‌ وقتی در شورای پول و اعتبار فقط سه عضو غیردولتی حضور دارند دولت و رییس‌جمهور به راحتی از طریق بانک مرکزی می‌توانند خواسته‌های خود را عملی کنند.

ایرج ندیمی در گفت‌وگو با مهر، اعمال سیاست‌های دولت در بانک‌های خصوصی را رد کرد و افزود:‌ معیار مردمی‌سازی اقتصاد به این معنا است که رقابت در بازار ایجاد شود و نباید سیاست‌هایی که در بانک‌های دولتی اعمال می‌شود را به بانک‌های خصوصی نیز تسریع داد.

ندیمی ارتباط سود سپرده با تسهیلات را تعامل قطعی دانست و اظهار داشت:‌ تصمیم‌گیرندگان اقتصادی کشور در زمان اخذ تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌ها باید مردم را مدنظر قرار داده و به مشکلات پس از کاهش نرخ سود سپرده‌ها توجه داشته باشند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کرد:‌ مجلس در زمان اخذ تصمیمات مهم پولی و بانکی از دولت انتظاراتی دارد.

بازار سیاه و رانت

دکتر عادل آذر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به وظیفه دولت مبنی بر تک‌رقمی شدن نرخ سود بانکی تا پایان برنامه چهارم توسعه گفت: روش دستوری برای کاهش نرخ سود و قیمت تمام شده خدمات بانک‌ها مناسب نیست.

او خاطرنشان کرد:‌ کاهش یک‌باره ۵درصد سود تسهیلات در بانک‌های خصوصی آنها را در وضعیت بدی قرار خواهد داد.

آذر به ایسنا گفت:‌ زمانی که نرخ سود پایین می‌آید طبعا تقاضا برای تسهیلات بانکی بالا می‌رود و بازار سیاه و رانت ایجاد می‌شود.

سیدحسین هاشمی، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز خواستار تجدیدنظر رییس‌جمهور در کاهش نرخ سود بانکی شد و از عدم اعطای تسهیلات به طرح‌های بزرگ صنعتی ابراز نگرانی کرد.

هاشمی با اشاره به این که به گفته دولت نرخ تورم ۶/۱۳ و به گفته مرکز پژوهش‌های مجلس ۲۲درصد است، افزود: به طور میانگین اگر نرخ تورم ۱۷درصد باشد اکنون سود بانکی ۵درصد پایین‌تر از نرخ تورم است که اصلا مطلوب نیست.

۲ برابر شدن حجم پول

همچنین دکتر قاسم انصاری استاد دانشگاه علامه طباطبایی به ایلنا گفت: کاهش نرخ ۲درصد سود بانکی در سال جاری منجر به خروج پول از بازار رسمی و ورود آن به بازار غیررسمی می‌شود.

او با یادآوری ۲ برابر شدن حجم پول در گردش گفت: با کاهش نرخ سود بانکی خارج شدن پول از جریان رسمی نظام بانکی امری قطعی است.

او افزود: بانک‌های خصوصی نه در سیاست‌های کلی بلکه در نرخ باید آزاد باشند در غیر این صورت فعالیت بانک‌ها، خصوصی تلقی نمی‌شود.

غلامرضا مصباحی مقدم نیز در گفت‌وگو با فارس کاهش یک درصدی نرخ سود را به عنوان پیشنهاد خود نام برد و گفت: با کل قضیه کاهش موافقم اما کاهش ۲درصدی و بیشتر از آن نیازمند کار کارشناسی است.

وی ادامه داد: منابع بودجه برای یارانه آن قدر زیاد نیست که مابه‌التفاوت نرخ سود تسهیلات و سپرده از طریق دادن یارانه به بانک‌های دولتی جبران شود.

مصباحی مقدم خاطر نشان کرد: چنانچه دولت منبع سرشار درآمدی داشته باشد و به مردم یارانه دهد از نظر شرعی مشکلی ندارد.

عمل به قانون

اما سیدمحسن یحیوی عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس به ایسنا گفت: برای تصمیم رییس جمهور مبنی بر کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی کارشناسان کار کرده‌اند و تصمیم رییس جمهور برای کاهش نرخ سود عمل به قانون برنامه چهارم توسعه است.

وی با اشاره به این که کاهش نرخ سود بانکی توسط رییس جمهور تصمیم انقلابی بود یادآور شد: مجلس نزدیک انتخابات ممکن است کمتر چنین تصمیماتی بگیرد همان طور که دولت نزدیک انتخابات ریاست جمهوری اتخاذ چنین تصمیماتی را به تعویق می‌اندازد.

یحیوی با اشاره به این که پشت تصمیم رییس جمهور تعداد زیادی موافق و کار کارشناسی وجود دارد گفت: مسوولان یک شبه خواب نمی‌بینند و برای تصمیمات خود بررسی‌های لازم را انجام داده‌اند.

این در حالی است که حجت‌الاسلام والمسلمین هاشم حجازی‌فر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفت: کاهش دستوری نرخ سود تسهیلات دخالت در حوزه مسوولیتی شورای پول و اعتبار است و موجب بی‌‌اعتباری جایگاه شورای پول و اعتبار می‌شود.

حجازی‌فر افزود: چنانچه مستضعفان بتوانند از بانک‌ها وام بگیرند کاهش نرخ سود تسهیلات قطعا به صلاحشان است.

کالاهای سرمایه‌ای گران می‌شود

مهندس بهاءالدین ادب، رییس انجمن شرکت‌های ساختمانی نیز به ایلنا گفت: تصمیم دولت مبنی بر کاهش نرخ سود بانکی بازار و مردم را شوک‌زده کرده و مسکن قطعا به تبع آن گران می‌شود.

وی افزود: نتیجه کاهش ۲درصدی موجب افزایش نقدینگی سرگردان و تورم می‌شود و تمام کالاهای سرمایه‌‌ای به دلیل افزایش تقاضا گران می‌شوند.

او گفت: بازار مسکن به دلیل عدم افزایش عرضه به تناسب تقاضا جذاب خواهد شد و میزان وام اعطایی از سوی بانک مسکن به متقاضیان خانه‌دار شدن در مقابل سپرده‌هایی که با کاهش نرخ سود از بانک‌های دولتی و خصوصی بیرون آمده و متوجه بازار می‌شوند، رقمی نیست که باعث تثبیت بازار شود.

ادب تاکید کرد: این رقم نمی‌تواند جلوی آثار مخرب نقدینگی سرگردان را بگیرد.

نصرا... برزنی، مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک اقتصاد نوین نیز به موج گفت: ممکن است با کاهش نرخ سود تسهیلات در بانک‌های خصوصی در ابتدا به عنوان یک شوک تلقی و به ساختار عمومی آسیب وارد کند اما در بلندمدت بانک‌های خصوصی خود را با آن تطبیق می‌دهند.

قائم‌مقام مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: کاهش نرخ سود بانکی باعث کاهش هزینه و رونق تولید و نهایت کاهش نرخ تورم می‌شود.

فروزنده افزود: با توجه به دستور اکید رییس‌جمهور رونق تولید و اشتغال هدف جدی دولت است و کاهش بروکراسی سیستم بانکی و هدایت منابع به سمت واحدهای خلاق و کارآفرین اقدامات اساسی است.

معاون دبیرکل اتاق تعاون نیز به ایرنا گفت: کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی و بهبود وضعیت تولید در کشور امکان رقابت کالاهای ساخت داخل را در مقابل سایر کشورها افزایش می‌دهد.