5 پیش‌نیاز بانکداری اسلامی و بانکداری بدون ربا

ابراهیم شیبانی رییس‌کل بانک مرکزی کشورمان در سخنرانی در اجلاس تخصصی روسای کل بانک‌های مرکزی کشورهای اسلامی در مالزی به تشریح ویژگی‌های بانکداری اسلامی و بانکداری بدون ربا پرداخت. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم شیبانی رییس‌کل بانک مرکزی کشورمان در تاریخ سه شنبه ۷/۱/۸۶ مطابق با ۲۷ مارس ۲۰۰۷ در اجلاس تخصصی روسای کل بانک‌های مرکزی کشورهای اسلامی در مالزی پیرامون ویژگی‌های بانکداری اسلامی سخنرانی کرد.

وی که در دهمین نشست تخصصی سران اعضای هیات خدمات مالی اسلامی موسوم به IFSB و پنجمین مجمع عمومی آن حضور یافته بود در پنج محور اساسی بانکداری اسلامی به سخنرانی پرداخت.

رییس‌کل بانک مرکزی کشورمان علاوه بر تبیین پیشرفت‌های ایران در اجرایی کردن بیش از دو دهه از قانون بانکداری بدون ربا در کشور و کسب دستاوردهای مهم اقتصادی و بانکی، به تبیین اجرای صحیح بانکداری بدون ربا و پیش نیازهای این امر مهم اشاره داشت.

شیبانی پیش نیاز مهم گسترش و توسعه بانکداری اسلامی را تصویب مقررات و قوانین لازم از سوی قوه مقننه ذکر کرد به این معنا که چنانچه این قانون از سوی مجالس قانونگذاری کشورهای اسلامی به تصویب رسد، علاوه بر پشتوانه قانونی موجب می‌شود که از این طریق حق و حقوق نظام بانکی نیز حفظ گردد و با حمایت قانونی محکمی به فعالیت خود ادامه دهند که به لطف خدا در کشور، بیش از دو دهه است که این مهم تحقق یافته است.

وی تاکید کرد: بانکداری اسلامی باید هم از درون وهم از بیرون تحت نظارت دقیق و جدی قرار داشته باشد تا بدین‌وسیله ضوابط و مقررات بانکداری بدون ربا رعایت گردد. نظارت از درون سازمان عموما توسط مسوولان و اداره نظارت بر تدوین مقررات و بانک‌ها با حضور متخصصین و کارشناسان مربوط انجام می‌پذیرد. نظارت از بیرون نیز توسط یک مقام یا نهاد نظارتی مانند شورای نگهبان در ایران محقق می‌گردد.از دیگر ویژگی‌های بانکداری اسلامی که شیبانی در سخنرانی خود برشمرد ضرورت متمایز بودن نظام بانکداری بدون ربا با بانکداری متعارف و سنتی است زیرا در صورت نظارت یکسان، این بانکداری اسلامی است که نمی‌تواند درست مورد ارزیابی قرار گیرد. مطلب مهم بعدی سخنرانی وی پیرامون الزام گسترش آموزش‌های دقیق و مستمر کارکنان نظام بانکداری اسلامی و همچنین جامعه با قوانین و مقررات بانکی بدون ربا بود که هم کارکنان و هم مردم در تعاملی آگاهانه با این قوانین بتوانند بانکداری اسلامی را به نحو شایسته اجرا نمایند.

رییس‌کل بانک مرکزی در پایان به لزوم استفاده از ابزار مدرن و سیستم کامپیوتری مجهز و توسعه بانکداری الکترونیک در این نظام اشاره کرده و آن را نه تنها در مغایرت با نظام بانکداری اسلامی ندانست که برای آن نقش مهمی در سرعت بخشیدن به کارها قائل شد.هیات خدمات مالی اسلامی موسوم به IFSB در سوم نوامبر سال ۲۰۰۲ میلادی (پنج سال پیش) به همت تعدادی از بانک‌های مرکزی کشورهای اسلامی در شهر کوالالامپور مالزی افتتاح و از ابتدای سال ۲۰۰۳ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بنیانگذاران این هیات و از اعضای فعال آن است که در شکل‌گیری IFSB نقش ایفا کرد و در سال ۱۳۸۴ ریاست آن را عهده دار بود.

این هیات هم اکنون ۱۲۶ عضو فعال دارد و در سطح بین‌المللی از جایگاه خوبی برخوردار است و هدف اصلی آن افزایش استحکام و سلامت نظام‌های اسلامی با تنظیم مقررات نظارتی استاندارد و مطابق با شریعت مقدس اسلامی است.