*یونس مظلومی
خبر تاسیس هفت نهاد پولی و مالی جدید با مالکیت غیردولتی به نقل از معاون بانکی و بیمه‌ای وزارت اقتصاد و دارایی در جراید روز دوشنبه ۰۷/۱۲/۸۵ منتشر شد.

اجرای چنین امری قطعا گامی به جلو در روند اجرای سیاست‌های ابلاغی اصل 44 قانون اساسی است. چنانچه به ساختار مالی کشورهای توسعه‌یافته نگاهی بیاندازیم متوجه می‌شویم که این نهاد و مشابه آنها سال‌ها است که در این ممالک توسط بخش‌خصوصی تاسیس گردیده و اداره می‌شوند و بعضا تبدیل به سازمان‌های بزرگ جهانی شده‌اند. از جمله این سازمان‌ها می‌توان به کارگزاران بیمه اتکایی در جهان اشاره کرد. وظیفه اصلی این نهادها انجام عملیات بیمه اتکایی و ایجاد ارتباط بین بیمه‌گران مستقیم و بیمه‌گران اتکایی، دریافت و جمع‌آوری بیمه‌های اتکایی و نیز تسویه خسارات در زمان حادثه است. شرکت‌هایی مانند AON، Marsh، Willis بیش از ده‌ها هزار نفر پرسنل در سراسر دنیا داشته و هر کدام بیش از صدها شعبه در کشورهای جهان دارند، بسیاری از این کارگزاران به‌رغم اینکه شعبه‌ای در کشورمان ندارند لیکن سال‌ها است که در بازار بیمه کشور فعال بوده و روابط خوبی با شرکت‌های بیمه و نیز بیمه مرکزی ایران دارند. سال گذشته کارگزاری AON فعالیت خود را در ایران متوقف کرده و عملا بازار را به نفع رقبا ترک کرد. حال که بحث تاسیس نهادهای پولی و مالی جدید غیردولتی مطرح است، بد نیست بیمه مرکزی ایران به عنوان متولی صنعت بیمه و به دور از هر گونه مقررات دست‌ و پا گیر در جهت صدور مجوز تاسیس کارگزاران بیمه اتکایی گام بردارد.تاسیس شرکت‌های کارگزاری بیمه اتکایی می‌تواند منافع ملی بسیاری به همراه داشته باشد که از آن جمله به موارد زیر اشاره می‌شود:
۱ - کاهش میزان ارز خارج شده در رابطه با حق بیمه‌های اتکایی: با توجه به اینکه بخشی از حق بیمه کل به عنوان کارمزد اتکایی توسط کارگزار خارجی دریافت می‌گردد نصیب کارگزار ایرانی خواهد شد.
2 - افزایش دانش فنی در صنعت بیمه: با توجه به اینکه کارگزار ایرانی مجبور خواهد بود به بیمه‌گران اتکایی به صورت مستقیم مراجعه نموده و با توجه به ایجاد رابطه مستقیم با بیمه‌گر اتکایی وارد مذاکره‌ شده و در خصوص شرایط قرارداد، پوشش‌ها، کسورات و استثنائات در جریان جزئیات قرار خواهد گرفت.
توجه به این نکته ضروری است که در حال حاضر با توجه به اینکه کل جریان مذاکره و اخذ پوشش اتکایی توسط کارگزار خارجی صورت می‌گیرد، متاسفانه در اکثر مواقع بیمه‌گران داخلی در جریان جزئیات و شرایط قرارداد حتی بعد از اخذ پوشش هم قرار نمی‌گیرند.
3 - حفظ منافع بیمه‌گذاران
به تجربه ثابت شده است که کارگزاران خارجی کمترین توجه را به حفظ منافع بیمه‌گذاران نموده و بیشتر سعی می‌کنند که رضایت بیمه‌گران اتکایی و درخواست‌های آنها را لحاظ نمایند و فقط در زمان خسارت است که بیمه‌گذاران متوجه می‌شوند که اخذ چنین بیمه‌نامه‌ای باعث انتقال ریسک به صورت کامل نشده است.حال که بیمه مرکزی ایران در صدد توسعه صنعت بیمه است، تاسیس شرکت‌های کارگزاری بیمه می‌تواند یکی از اقدامات اساسی در این زمینه باشد.
لیکن تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که از ابتدا می‌بایست به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که راه‌اندازی چنین نهادهایی به عاقبت ارزیابان خسارت دچار نگردیده و از ابتدا تکالیف آنها مشخص و مدون باشد.
*کارشناس بیمه