در کنار ایجاد محدودیت در زمینه واردات، به نظر می‌رسد حرکت به سمت استفاده از ارز کشورهایی که کمتر تن به تحریم ایران داده‌اند، یکی از سیاست‌های اقتصادی دولت برای مقابله و تجهیز در برابر تحریم‌ها باشد. به گزارش ایسنا، اولین بار حدود دو ماه پیش یک مقام مسوول در سفارت ایران در امارات اظهاراتی کرد، مبنی بر اینکه ایران در تلاش است به دلیل تحریم‌های غرب درآمدهای نفتی‌اش را به درهم امارات دریافت کند، اما پس از آن رییس بانک مرکزی امارات گزارش‌های مربوط به تلاش ایران برای استفاده از درهم امارات در معاملات نفتی‌اش را رد کرد.

اما پس از آن بود که محمود بهمنی ـ رییس‌کل بانک مرکزی‌ـ به ایسنا خبر داد که «ما با هر ارزی که ممکن باشد، معاملات خود را انجام خواهیم داد.»

وی در پاسخ به این سوال که آیا انجام معاملات نفتی با یوآن چین و درهم امارات را تایید می‌کنید؟ گفته بود: «شاید هر کشوری بخواهد با واحد پول خودش معاملاتش را انجام بدهد؛ ما هم این امر را می‌پذیریم و این کار را انجام می‌دهیم.»

در همین باره بهروز علیشیری ـ رییس‌کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی اقتصادی ایران ـ به ایسنا گفته است: «ایران باید به سمت سبدهای ارزی بر پایه مناسبات پول‌های داخلی کشورها برود. هیچ دلیلی وجود ندارد که تمام معاملات به دلار یا یورو انجام شود؛ برای مثال می‌توان معاملات با هند به روپیه، با ترکیه به لیره و با عربستان به ریال انجام شود.»

چندی پیش هم در نشست مقامات اقتصادی کشورهای عضو اکو صحبت از امکان ایجاد یک ارز واحد برای این کشورها رفته بود. از سوی دیگر چون استفاده از پول در معاملات نفتی می‌تواند بنا به توافق طرف‌های شرکت‌کننده در معامله انجام شود، منابع نفتی اعلام کردند که ایران و چین که یکی از شرکای اصلی تجاری تهران محسوب می‌شود، در حال بررسی استفاده از یوآن در این معاملات هستند.

علیشیری می‌گوید: «باید یک سبد واحد ایجاد شده و اجازه داده نشود که نوسانات ارز در بازارهای بین‌المللی که عمدتا پشتوانه کاغذی دارند، روی مناسبات ارزی تاثیر بگذارد.»

با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند این امر دارای هزینه‌هایی بیش از معاملات معمول با دلار و یورو است چون درهم به دلار وابسته است و استفاده از آن در بازارهای جهانی محدود است؛ به این دلیل که درهم یک واحد پول برای تجارت بین‌المللی مثل دلار نیست و هر معامله‌ای که با درهم انجام شود دوباره باید به دلار برگردد. بهمنی اما درباره هزینه‌های این امر که باید دوباره آن را به ارزهای رایج تبدیل کرد، می‌گوید: «به هر حال این امر هزینه‌هایی دارد که باید آن را پذیرفت.» به نظر می‌رسد سیاست اقتصادی دولت در معاملات خرد و کلان بین‌الملل به سمت استفاده از ارز رایج کشور طرف معامله باشد که با وجود هزینه‌هایی که دارد، اما راهکاری برای مقابله با تحریم است.