شمارش معکوس برای تحقق وعده رییس کل بانک مرکزی مبنی بر خروج تدریجی چک‌پول‌ها از چرخه پولی کشور آغاز شده است. به گزارش خبرنگار مهر، محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی اواخر فروردین ماه امسال برای اولین بار از ورود اسکناس‌های ۱۰ هزار تومانی به بازار تا پایان خردادماه امسال سخن به میان آورد و سپس گفت: اسکناس‌های درشت به صورت تدریجی جایگزین چک پول می‌شود.

براساس برنامه‌ریزی‌های بانک مرکزی، در فاز اول چک‌پول‌های ۵۰ هزار تومانی به منظور کنترل پولشویی از سطح جامعه جمع‌آوری می‌شود، ضمن اینکه بانک مرکزی قصد دارد چک‌های باقی مانده با یک امضای خریدار به فروش برسد تا سیر طی شده توسط چک‌ها مشخص شود.

بهمنی که گویا از زمانی که دبیر کل بانک مرکزی در زمان ریاست طهماسب مظاهری بر این بانک بود، با رد و بدل شدن چک‌پول‌های بدون نیاز به پشت‌نویسی در بازار مخالف بوده، حالا خودش می‌خواهد دستور جلوگیری از انتشار اینگونه چک‌پول‌ها را صادر کند.

بازگشت به عقب

فصل بهار سال ۸۷ بود و طهماسب مظاهری، ریاست بانک مرکزی را برعهده داشت. اضافه‌برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی به شدت افزایش یافته بود و هر روز بر میزان آن افزوده می‌شد. بانک‌ها خلق پول می‌کردند بدون اینکه پشتوانه پولی برای آن داشته باشند و در نهایت وقتی دچار مشکل می‌شدند راهکار را در اضافه برداشت می‌دیدند. همان زمان بانک مرکزی برای مقابله با این شگرد بانک‌ها وارد عمل شد و اعلام کرد از این پس بانک‌ها دیگر اجازه چاپ چک‌پول را ندارند و این کار را بانک مرکزی انحصاری انجام خواهد داد. با ورود چک پول‌های ۵۰ هزار تومانی در مرحله اول و ۱۰۰ هزار تومانی در مرحله دوم، بازار چک پول در انحصار بانک مرکزی قرار گرفت؛ تازه این چک‌پول‌ها نیز نیاز به پشت‌نویسی نداشت و کارکرد اسکناس داشت. بانک مرکزی هدف از این کار را تامین ابزار مبادله و قابل اتکا برای مردم و نیز برای جلوگیری از آثار تورم زای روش جاری چک‌پول‌ها اعلام کرده بود.

ایده مظاهری در سال ۷۲ چه بود؟

در عین حال، محافل رسانه‌ای نیز این موضوع را بی‌ارتباط با تعیین تکلیف ایده طهماسب مظاهری در سال‌های ۷۲ و ۷۳ برای حذف صفرهای پول ملی نمی‌دانستند و همان اوایل در یکی از گزارش‌ها آمده بود: روی چک‌پول‌های ۵۰ هزار تومانی بانک مرکزی عدد ۵۰ درج شده که به نظر می‌رسد این بانک فرهنگ‌سازی برای حذف چندین صفر را آغاز کرده است.»