تلاش برای تداوم انحصار در شبکه شتاب
در حالیکه مدیر اتوماسیون شرکت انفورماتیک یکی از شرکتهای زیر مجموعه بانک مرکزی، از پیشبینی ۲۱ میلیون تراکنش روزانه شتاب تا سه ماهه اول سال آینده خبر داد، آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد دستیابی به این هدف غیر ممکن است، علاوه بر این به نظر میرسد اشکالات وارده بر روی ظرفیتهای شتاب نیست، بلکه آنچه سوئیچ ملی شتاب را در رسیدن به اهداف ناکام میگذارد، انحصار در شبکه شتاب است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک یکی از دلایل پایین بودن ظرفیت شتاب عدم استقبال از پایانههای فروشگاهی است، زیرا posها به تنهایی میتوانند ظرفیت بالایی را ایجاد کنند در حالیکه استفاده کمتر از آنها خودبهخود سبب پایین بودن تراکنشها میشود.
آمارها نشان میدهد، نسبت استفاده از pos به خودپرداز ۱۴به ۸۶ درصد است؛ در حالیکه هدفگذاری اعلام شده ۵۰ به ۵۰ است. بنابراین برای بالا بردن ظرفیتها باید زمینههای استفاده از pos و کارتهای اعتباری را فراهم کرد.
در همین حال آمارهای تراکنش سوئیچ شتاب نشان میدهد که تعداد تراکنشهای آبان ماه نسبت به اسفند ماه گذشته با کاهش حدود ۳ درصد روبهرو بوده است. به تعبیر دیگر در ماه اسفند سال ۸۷ تعداد تراکنش کل ماه بالغ بر ۹۶ میلیون و روزانه ۲/۳ میلیون تراکنش بوده است که این شاخص در آبان ماه به ۹۳ میلیون در ماه و ۱/۳ تراکنش در روز کاهش یافته است. در همین حال اگر ماه فروردین را که معمولا تراکنشها کاهش معناداری پیدا میکند معیار قرار ندهیم، در اردیبهشت تعداد تراکنش در کل ماه حدود ۸۳ میلیون و روزانه ۸/۲ میلیون تراکنش بوده است که با احتساب این رقم، تعداد تراکنشهای روزانه در آبان ماه (۱/۳ میلیون تراکنش در روز) نسبت به اردیبهشت ماه تنها یازده درصد رشد کرده است. بنابراین، اینکه گفته شود تعداد تراکنشهای شتاب ۹۳ درصد در سال جاری رشد کرده با واقعیتهای آماری بانک مرکزی همخوانی ندارد.
همچنین تعداد کارتهای الکترونیک در ابتدای سال ۶۳ میلیون بوده و در حال حاضر به ۷۳ میلیون قطعه رسیده و این نشان دهنده آن است که تعداد تراکنشها با صدور کارت هماهنگ نبوده است. به تعبیر دیگر، بانکهای عامل تلاش کردهاند بستر سختافزاری را فراهم کنند و در عین حال اقدامات قابل توجهی در جهت فرهنگسازی انجام دادهاند، اما به دلیل سیاستگذاریها و مقررات دست و پا گیر ناظر ارشد پولی استفاده از بانکداری الکترونیک که مهمترین شکل آن استفاده شبکه شتاب است، پیشرفت کند است.
بنابراین آنچه که سوئیچ شتاب را با چالش مواجه کرده، انحصار در شتاب است.
موانع واقعی
اگرچه برخی فعالان بانکی وارد شدن حجم تراکنشها بر روی مرکز شتاب را تهدیدکننده میدانند، اما دلایل متعددی از جمله عدم شفافیت مقررات ،تعابیر جانبدارانه، تفاسیر شخصی و ممانعت از سیاستگذاری برای رفع نواقص ایجاد شتاب خصوصی را با ابهام و سوئیچ فعلی را نیز با نقایص فراوانی همراه کرده است.
گفتنی است ایجاد رقابت مهمترین اصل در ارتقای سطح کیفی شتاب محسوب میشود و تا زمانیکه شتاب فعلی منبع درآمدی سرشار و بدون رقیب باشد، ظرفیتهای مورد نظر ایجاد نخواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، مدیر اتوماسیون شرکت خدمات انفورماتیک پیش از این گفته بود: پیشبینی میشود با برنامهریزیهای صورت گرفته تا سه ماه اول سال آینده این میزان به ۲۱ میلیون تراکنش در روز برسد.
وی اظهار داشت: بررسی عملکرد ۸ ماه اخیر، سوئیچ ملی کشور (شتاب) در مقایسه با عملکرد سوئیچهای عضو آن این واقعیت را مشخص میکند که آنچه امروز، از آن به عنوان اشکال در سیستم شتاب یا ظرفیت محدود آن در پوشش تراکنشها یاد میشود تا حدود زیادی ناشی از تحلیلهای نادرست در تعمیم کاستیهای سوئیچهای عضو به سوئیچ شتاب است.
وی در تایید سخنان خود نموداری از عملکرد شتاب در هشت ماه اخیر ارائه کرده و متذکر میشود: بر اساس این نمودار طی این هشت ماهه عملکرد شتاب با متوسط ۳۲/۹۳ درصد از روند مطلوبی برخوردار بوده است.
اما در همین حال وی با اشاره به نمودار ذیل یادآور میشود: در همین بازه زمانی، شاهد نوسان عملکرد سوئیچهای عضو شتاب هستیم. نوساناتی که بعضا به اشتباه از آن به عدم توانایی سوئیچ شتاب در پوشش حجم تراکنشهای وارده تعبیر میشود.
ارسال نظر