هزینه ماندن

فاطمه بهادری - برخی از صندوق‌های قرض‌الحسنه تحت نظارت سازمان اقتصاد اسلامی خواستار تغییر ماهیتشان به تعاونی اعتباری شدند. عنایت ا… صانعی، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های اعتبار استان تهران با اعلام این مطلب با اشاره به معرفی صندوق‌های تحت نظارت سازمان اقتصاد اسلامی برای اخذ مجوز گفت: این سازمان به صندوق‌های متقاضی اعلام کرده که ۵ درصد از سرمایه شان را به سازمان بدهند که این مساله باعث شده برخی از این صندوق‌ها خواستار تغییر ماهیت شان به تعاونی اعتباری شوند. وی ادامه داد: اکثر این صندوق‌ها بیش از چهارمیلیارد تومان سرمایه در گردش واملاک دارند.

صانعی تصریح کرد: از میان ۲۸۵ تعاونی اعتبار استان تهران، پرونده ۵۰ تعاونی به بانک مرکزی ارسال شده است و تاکنون ۸ تعاونی اعتبار از بانک مرکزی مجوز گرفته‌اند.

وی افزود: اقدام بانک مرکزی برای تعطیلی تعاونی‌های اعتبار منجر به آسیب رسانی به اقشار کارمند و ضعیف جامعه می‌شود.

وی تصریح کرد: تعاونی‌های اعتبار برای ادامه فعالیت خود نیازمند داشتن سرمایه اولیه تا سقف ۲۰۰ میلیون ریال و انطباق اساسنامه خود با بانک مرکزی هستند، اما متاسفانه محدودیت تعاونی‌ها موجب شد تا تعاونی‌های اعتبار در زمان تعیین شده موفق به کسب مجوز از سوی بانک مرکزی نشوند. وی با اشاره به مصوبه مجلس برای ساماندهی نظام پولی و بانکی کشور اظهار داشت: براساس مصوبه سال ۸۳ قوه مقننه و براساس قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی، بانک مرکزی ملزم به ساماندهی موسسات مالی و اعتباری غیربانکی شد. صانعی افزود: موسسات اعتباری تعاون باید برای شروع به فعالیت خود موافقت اولیه وزارت تعاون، بانک مرکزی و مجوز فعالیت از سوی بانک مرکزی را داشته باشند. مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های اعتبار استان تهران ادامه داد: براساس بخش‌نامه بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار مقرر شد تا تعاونی‌های اعتبار، خود را با شرایط و مقررات بانک مرکزی وفق دهند.

وی با اشاره به این که مهلت تعاونی‌های اعتبار برای دریافت مجوز از بانک مرکزی به اتمام رسیده است، گفت: بانک مرکزی تعاونی‌های اعتبار را تهدید به صدور اخطاریه و تعطیلی کرده است، در حالی که ۹۰ درصد از این تعاونی‌ها کارمندی بوده و تعطیلی آنها موجب آسیب‌رسانی به کارمندان و اقشار ضعیف جامعه می‌شود.

صانعی با تاکید بر این که بانک مرکزی به جای تقابل با تعاونی‌های اعتبار به تعامل با آنها بپردازد، تصریح کرد: در حال حاضر گردش مالی تعاونی‌های اعتبار بین ۴ تا ۵ میلیارد تومان است و این تعاونی‌ها تسهیلات را با سود ۲ تا ۳ درصد در اختیار اعضایشان قرار می‌دهند.

وی خاطرنشان کرد: اتحادیه تعاونی اعتبار به دنبال طرح توسعه تعاونی‌های اعتبار، راه‌اندازی شبکه شتاب بین تعاونی‌های اعتبار و ایجاد اتاق پایاپای است.

مهلت موسسات پولی غیرمجاز امروز به پایان می‌رسد

امروز وعده چندماهه بانک مرکزی مبنی بر برخورد با موسسات پولی و مالی غیرمجاز به اتمام می‌رسد و بسیاری از بانک‌ها و فعالان اقتصادی منتظرند تا نتیجه این وعده‌ها را ببینند.

به گزارش ایسنا با اینکه مشخص نشده که امروز چه نوع برخوردی با موسسات پولی بدون مجوز می‌شود اما رییس‌کل بانک مرکزی همواره از «برخورد» با موسساتی که تا پایان این مهلت مجوز نگیرند، خبر می‌دهد.

تمامی بانک‌های دولتی و خصوصی و دو موسسه مالی مجاز (توسعه و شهر) ملزم به رعایت مفاد بسته سیاستی و نظارتی بانک مرکزی در سال ۸۸ هستند اما در این میان موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز بدون توجه به نرخ‌های این بسته، نرخ‌های بالاتری ارائه می‌کنند و به همین دلیل تاکنون درصد بسیار زیادی از سپرده‌های عمومی را به سمت خود جذب و مشکلات زیادی برای بانک‌ها و موسسسات مالی مجاز ایجاد کرده‌اند.

بانک مرکزی از ابتدای امسال اعلام کرد قصد برخورد با این موسسات را دارد و در ابتدا براساس مصوبه شورای پول و اعتبار تبلیغات این‌گونه موسسات را ممنوع کرد که البته موفقیتی دراین‌باره نداشت چون تبلیغات این موسسات همچنان ادامه پیدا کرد. با اینکه برخی از این موسسات از لفظ «تحت نظارت بانک مرکزی» استفاده می‌کنند اما آن‌ها فقط موافقت اصولی خود را از این مرجع کسب کرده‌اند و برای فعالیت مجوز نگرفته‌اند و بانک مرکزی قدرت مقابله با این موضوع را هم نداشته است.

مماشات نمی‌کنیم

رییس‌کل بانک مرکزی از چند ماه پیش در تمام مصاحبه‌ها بر سامان‌دهی این موسسات تا پایان آذر‌ماه تاکید کرده است اما همیشه از پاسخ به این سوال که چه مجازاتی برای موسسات غیرمجاز که پس از پایان آذر‌ماه به کار خود ادامه می‌دهند در نظر گرفته شده طفره می‌رفت و در برابر اصرار خبرنگاران که اگر پس از پایان آذرماه، اقدامی برای قانونمند شدن از سوی این موسسات انجام نشد چه کاری انجام می‌دهد، تنها به این توضیح اکتفا کرد که: «ما در این زمینه مماشات نمی‌کنیم اما باید توجه داشت که در این موارد که با منابع مردم سر و کار دارد باید ظریف عمل کرد. ما مجوزهای لازم را برای برخورد با این موسسات داریم.» البته معلوم نیست این مجوزها چه اختیاراتی به بانک مرکزی می‌دهد. این موسسات به چند گروه متفاوت تقسیم می‌شوند که به تفکیک بررسی می‌شوند.

با این حال در این فاصله بانک مرکزی شرایط اعطای مجوز برای تبدیل به بانک را نسبتا تسهیل کرده و چند موسسه غیرمجاز برای تبدیل شدن به بانک اقدام کردند که تاکنون موسسه مالی و اعتباری انصار موفق به گرفتن دریافت مجوز تبدیل به بانک شده است. موسسه مالی و اعتباری مهر هم درخواست خود را به بانک مرکزی ارائه کرده است مسوولان این موسسه از انجام اقدامات لازم و ارسال تمام مدارک به بانک مرکزی خبر داده‌اند. موسسه مالی و اعتباری قوامین هم اعلام کرده است که این موسسه برای اخذ مجوز از بانک مرکزی اقدام کرده و به زودی پذیره‌نویسی عام خود را برای تبدیل به بانک آغاز خواهد کرد. پیگیری‌های خبرنگار ایسنا برای کسب اطلاع از اقدامات دیگر موسسات مالی و اعتباری مثل ثامن‌الائمه، عسگریه، ایرانیان و مولی‌الموحدین و چند موسسه دیگر درباره قانونمند شدن، به دلیل همکاری نکردن روابط عمومی‌ این موسسات بی‌نتیجه مانده است.

طبق آخرین آمار در استان تهران، حدود ۳۰۰ تعاونی اعتبار به ثبت رسیده است ولی از این تعداد ۱۵۰ تعاونی اعتبار فعال هستند و تاکنون حدود۵۰ تعاونی اعتبار، موافقت اولیه بانک مرکزی را گرفته‌ و به مرحله‌ بعدی راه یافته‌اند.

در این باره عنایت‌ا... صانعی ـ مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های اعتبار استان تهران ـ می‌گوید: از آنجایی که سیر این پروسه برای تعاونی‌های اعتبار به جهت برگزاری مجامع‌شان زمان‌بر است، این مساله را به عنوان گزارشی به بانک مرکزی ارسال کردیم و در این گزارش پروسه مورد نظر را توضیح دادیم و از بانک مرکزی می‌خواهیم با توجه به زمان‌بر بودن موضوع تطبیق تعاونی‌های اعتبار با قوانین و مقررات بانک

مرکزی، زمان بیشتری را به این منظور اختصاص دهد. محمود بهمنی که پیش از این با به کاربردن لفظ کارتن‌خواب‌ها برای موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز، خشم برخی از آن‌ها به خصوص سازمان اقتصاد اسلامی را برانگیخت اما گویا حالا به توافقاتی با آن‌ها دست پیدا کرده است. دراین باره روابط عمومی بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است: «در پی تفاهم حاصله برای استمرار فعالیت صندوق‌های قرض‌الحسنه تحت پوشش سازمان اقتصاد اسلامی مقرر شد؛ صندوق‌های قرض‌الحسنه‌ای که تحت پوشش سازمان مزبور فعالیت می‌کنند و تاکنون نسبت به تکمیل پرونده خود برای اخذ مجوز فعالیت از بانک مرکزی اقدام نکرده‌اند، برای بهره‌مندی از این فرصت در اسرع وقت نسبت به تکمیل پرونده خود نزد سازمان اقتصاد اسلامی اقدام کنند.»

محک قدرت بانک مرکزی

با این حال باید دید تاکید چند ماهه رییس‌کل بانک مرکزی بر سامان‌دهی این گونه موسسات تا پایان آذرماه به چه نتیجه‌ای می‌رسد؟ اینجا شاید بتوان قدرت بزرگ‌ترین مرجع تصمیم‌گیر درباره‌ سیاست‌های پولی کشور را در برابر موسساتی که تاکنون غیرمجاز تلقی می‌شدند سنجید. از سوی دیگر باید دید اختیاراتی که برای برخورد به بانک مرکزی داده شده است تا چه حد خواهد بود؟

آیا همه موسسات غیرمجاز تا آخرین ساعات امروز که یکی از کوتاه‌ترین روزهای سال است موفق به دریافت مجوز می‌شوند یا اینکه درخواست‌های تمدید گوناگون مهلت تعیین شده، بانک مرکزی را مجاب می‌کند که به جای خشم‌آلود بودن موجودی مهربان نشان دهد!؟