طرح بنگاه‌های زودبازده به عنوان مهمترین طرح اشتغالزایی دولت نهم پس از صعودی چشمگیر با ارائه تسهیلات بانکی زیاد پیش از ریاست طهماسب مظاهری بر بانک مرکزی، بسیاری را به حل گوشه‌ای از معضل بیکاری در کشور امیدوار کرده بود، اما... با اجرای سیاست سه قفله شدن منابع بانک مرکزی و چالش بین وزیر کار وقت و مظاهری، این طرح بزرگ با وقفه بزرگتری مواجه شد، چون بسیاری از بنگاه‌های راه‌اندازی شده با مشکل سرمایه در گردش مواجه شدند و بسیاری از بنگاه‌های در حال راه‌اندازی هم به دلیل نداشتن نقدینگی نتوانستند طرح خود را به مرحله اجرا برسانند.

به گزارش ایسنا، بر اساس اعلام رسمی وزارت کار و امور اجتماعی، تا پایان خرداد ماه سال جاری طرح‌های زودبازده با تمام تاکید دولت و کمک‌های بانکی تنها حدود ۹۷۳هزار شغل ایجاد کرده‌اند، ‌هر چند که بر اساس برنامه این حوزه و طرح‌های معرفی شده به بانک پیش‌بینی شده بود بیش از سه میلیون شغل از این طریق ایجاد شود.

تا شهریور امسال تعداد طرح‌های زودبازده معرفی شده به بانک‌های عامل حدود یک میلیون و ۱۱۰هزار مورد بوده که بیش از ۷۴۵هزار طرح تایید شده و نیز بیش از ۵۰۳هزار طرح به بهره برداری رسیده است.

آمار منتشر شده نشان می‌دهد تا پایان فصل بهار سال جاری بیش از ۲۰هزار میلیارد تومان به متقاضیان راه‌اندازی بنگاه‌های زودبازده تسهیلات پرداخت شده است، اما بر اساس اطلاعات موجود، پرداخت این تسهیلات به طرح‌های جدید از ابتدای سال جاری کاملا متوقف شده‌ است. معاون وزیر کار و امور اجتماعی در این رابطه به خبرنگار ایسنا گفت که براساس مصوبات قبلی به طرح‌های نیمه تمام تسهیلات پرداخت شده و می‌شود، اما طرح‌های جدید در سال جاری تسهیلات نگرفته‌اند. حمید حاجی عبدالوهاب همچنین تاکید کرد که هرچند تسهیلاتی به طرح‌های نیمه تمام پرداخت شده‌ است، اما روند آن مانند سال‌های ۸۵ و ۸۶ نیست. معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار با بیان اینکه تاکنون تسهیلات مربوط به بنگاه‌های زودبازده مربوط به سال جاری به وزارت کار ابلاغ نشده ‌است، ادامه داد: بحث‌های مربوط به اعداد و ارقام این تسهیلات در حال انجام است و امیدواریم به زودی به ما ابلاغ شود. وزیر کار هم چندی پیش از بخشنامه جدید بانک مرکزی به بانک‌های کشاورزی، ملی و صنعت و معدن برای از سرگیری پرداخت تسهیلات بنگاه‌های زودبازده خبرداده بود.

در همین زمینه وزیر کار و امور اجتماعی سابق هم در روزهای پایانی مسوولیت خود با بیان اینکه بر اساس آخرین توافقات با بانک مرکزی برای اعطای تسهیلات بانکی اشتغال‌زا قرار شد بانک‌های ملی، صنعت و معدن و کشاورزی ۵۰درصد افزایش مانده‌ تسهیلات خود را به بنگاه‌های زودبازده معرفی شده از سوی شورای اشتغال تخصیص بدهند، گفت: متاسفانه قول‌های بانک مرکزی خیلی قابل اعتماد نیست، اما امیدوارم با رفتن من مشکل بانک مرکزی و سایر بانک‌ها در اعطای تسهیلات حل شود. محمد جهرمی در حاشیه بازدید از شهرک صنعتی علی‌آباد سمنان با تاکید بر اینکه قول‌های بانک مرکزی روی کاغذ باقی مانده است، افزود: یکی از چیزهایی که بانک به ما قول داد این بود که طی سال ۸۴ تا ۸۷ تسهیلات بنگاه‌های زودبازده که باقیمانده است برای طرح‌های دارای توجیه اقتصادی و فنی برای بانک‌ها پرداخت شود که این می‌توانست کمک بسیار خوبی برای صنایع مانده در نوبت تسهیلات باشد.

وی افزود: برآوردها نشان می‌دهد در بخش سهم بانک‌های ملی، صنعت و معدن و کشاورزی حدود پنج هزار میلیارد تومان باید به بنگاه‌های در انتظار تسهیلات از ابتدای امسال پرداخت می‌شد، اما هم‌اکنون که به نیمه‌ سال رسیده‌ایم هنوز این قول‌ها عملیاتی نشده است. وزیر کار کنونی اما دو روز پیش در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی ارائه تسهیلات بنگاه‌های زودبازده در سال جاری گفت: در مقطعی طی سال گذشته وقفه‌ای در روند ارائه تسهیلات ایجاد شد، اما در سال جاری دوباره راه‌اندازی شد، به طوری که طی یکی دو هفته گذشته بانک مرکزی به بانک‌های ملی، کشاورزی و صنعت و معدن بخشنامه کرد که اعطای تسهیلات را در دستور کار خود قرار بدهند و اولویت‌ هم با بنگاه‌هایی است که تسهیلات گرفته‌اند و پروژه‌هایشان نیمه تمام است. این خبر هرچند از سوی وزیر کار اعلام شد، اما بانک مرکزی تا کنون در این زمینه اظهار نظری نکرده‌است.

به هر حال با وجود آنکه تاکیدات مقامات دولت بر تسریع در روند اجرا و به بهره‌برداری رسیدن بنگاه‌های زودبازده حکایت دارد باید پرسید آیا در شرایط کنونی که اعلام شده رقم تسهیلات ارائه شده از سوی بانک‌ها بیش از منابع آنهاست و ارقام مربوط به معوقه‌های بانکی به بیشترین میزان در سال‌های گذشته رسیده، می‌توان از سیستم بانکی انتظار داشت که باز هم به طرح‌های زودبازده تسهیلات پرداخت کند؟!