دکتر مرتضی ذوالانواری *
بیش از پنج سال است که از تشکیل صندوق‌های توسعه سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی می‌گذرد.

تشکیل این صندوق‌ها که به هدف کاهش تصدی‌گری دولت و هدفمندکردن یارانه ها و تقویت کیفیت و کمیت سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و براساس ماده 12 قانون تشکیل وزارت جهادکشاورزی مصوب سال 1379 صورت گرفته است، در مدتی کوتاه منشا خدمات ارزنده و مهمی از طریق فراهم کردن منابع مالی مورد نیاز تولیدکنندگان بخش کشاورزی، روستایی و عشایری بوده است.
استقبال روزافزون اعضای این صندوق‌ها و کاربران بخش کشاورزی برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها مهمترین سند موفقیت صندوق‌ها است که با حذف تشریفات اداری و دست‌وپاگیر در کوتاه‌ترین زمان ممکن(ظرف چند روز) توانسته اند منابع مالی را آسان و ارزان در اختیار اعضای خود گذاشته و از این رهگذر ضمن کاهش دادن هزینه های تولید و قیمت تمام شده محصولات تولیدی، رقابت‌پذیری، توجیه‌پذیری اقتصادی و پایداری اشتغال را در بخش کشاورزی به ارمغان بیاورند.
براساس آخرین آمار هم‌اکنون تعداد 35 صندوق ملی و استانی در کشور تشکیل شده است که با راه‌اندازی این صندوق‌ها بالغ بر 800میلیارد ریال سرمایه جذب بخش کشاورزی شده و بالغ بر3500میلیارد ریال منابع مالی نیز به اعضا و کاربران برای اجرای طرح‌های کشاورزی و دامداری پرداخت شده است.
نحوه ترکیب سرمایه این صندوق‌ها آنطور که در قانون یاد شده ذکر گردیده عبارت است از حداکثر ۴۹% بخش دولت و حداقل ۵۱% بخش خصوصی که همان تولیدکنندگان بخش کشاورزی هستند. از آنجایی که این صندوق‌ها ماهیتا خصوصی و غیردولتی هستند، اما در کلیه مراحل تاسیس و راه‌اندازی از حمایت‌های بخش دولتی و توسط شرکت مادر تخصصی وزارت جهادکشاورزی از محل وجوه حاصل از فروش اموال مازاد دولت و تخصیص یافتن این وجوه به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها بهره‌مند شده‌اند و نیاز به این حمایت و پشتیبانی همچنان در صندوق‌ها که درعنفوان رشد سازمانی خود هستند به شدت احساس می شود.
همانگونه که اشاره شد، هرچند این صندوق‌ها درطول مدت کوتاهی که از تاسیس آنها می‌گذرد‌، توانسته‌اند خدمات ارزنده‌ای را به تولیدکنندگان ارائه دهند، اما متاسفانه به دلیل کمبود منابع، پاسخگوی نیاز بالایی که کاربران کشاورزی به سرمایه در گردش برای یک دوره تولید یا سرمایه گذاری ثابت برای بالا بردن راندمان و افزایش کیفی و کمی تولید خود دارند، نمی‌باشند.
هم‌اکنون که وزیر محترم جهاد کشاورزی در حال ارائه کردن برنامه‌های خود برای کسب رای اعتماد از نمایندگان مجلس است، جا دارد با کارنامه درخشانی که صندوق‌های غیردولتی از خود نشان داده‌اند، حمایت‌های بیش از پیش دولت برای تقویت منابع مالی آنها و ایجاد دلگرمی برای کاربران بخش کشاورزی برای افزایش دادن سرمایه‌های خود در صندوق‌ها را در سرلوحه برنامه‌های کاری خود قرار داده و ضمن ایجاد باور و ایمان به تاثیرگذار بودن این صندوق‌ها در رونق دادن و حفظ پایداری اشتغال در بخش کشاورزی برای بدنه دولت و وزارت جهادکشاورزی آنها را بیش از پیش در انجام دادن رسالت‌های خطیر خود یاری نماید.
از طرف دیگر هم‌اکنون که دولت محترم و خدمتگزار در حال تنظیم لایحه هدفمندکردن یارانه‌ها است یکی از بهترین و مطمئن‌ترین بسترهای موجود برای هدایت کردن یارانه‌ها و حمایت‌های واقعی از تولیدکنندگان بخش کشاورزی همین صندوق‌های غیردولتی در بخش کشاورزی است که برای توزیع و اثر بخشی عادلانه یارانه‌ها جایگاهی بسیار مناسب است. بدین ترتیب دولت ضمن حمایت و تقویت این نهادهای مردمی و کاستن تصدی‌گری خود که هدف اصلی پیاده‌سازی اصل 44 قانون اساسی است، می‌تواند با هدایت کردن صحیح یارانه‌های هنگفتی که همه ساله به بخش کشاورزی اختصاص می‌یابد آنها را از حالت یکبار مصرف و سالانه درآورده و به یک سرمایه ماندگار و جاری تبدیل کند. این امر بدون شک موجب رونق کمی و کیفی فعالیت‌های کشاورزی و دامداری در کشور خواهد شد.
* مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی عشایر کشور