پیش‌بینی زمان‌بندی 5ساله برای آزادسازی تعرفه بیمه‌ها

رییس بیمه مرکزی ایران توصیه کرد: با توجه به سودده بودن شرکت‌های بیمه مردم سهام آنها را بخرند.

جواد فرشباف‌ماهریان در گفت‌وگو با ایسنا، درباره نگرانی برخی شرکت‌های بیمه‌ کوچک‌تر در مورد آزادسازی تعرفه‌های بیمه اظهار کرد: قرار نیست آزادسازی‌ها به یک‌باره اتفاق بیفتد و باید توجه داشت که اساسا وقتی عادتی به وجود می‌آید، در صورت اعمال تغییرات همچنان بر اساس آن عادت و روش گذشته عمل می‌شود و شرکت‌های بیمه هم قطعا از راه و روش و نرخ‌هایی که طی سال‌های گذشته اعمال شده تبعیت می‌کنند. در واقع بیمه‌ها از همان مسیری می‌روند که بیمه مرکزی سال‌ها بر اساس آن ریسک‌ها را تعیین کرده است.

وی تصریح کرد: پیش‌بینی زمان‌بندی برای آزادسازی تعرفه‌ها پنج‌ساله است و تاکید داریم که این کار به صورت تدریجی انجام شود. در مرحله اول هم آن دسته از تعرفه‌هایی که پوشش‌ و ریسک کمتر دارند و عمدتا تا سقفی آزاد بوده‌اند، آزاد شده‌اند نه آنهایی که پرخطر است.

رییس بیمه مرکزی ایران گفت: آزادسازی‌ تعرفه‌ها به خاطر افزایش رقابت انجام شده است، البته نگرانی هم وجود دارد که شرکت‌های بیمه خودشان را نابود کنند و ما توصیه می‌کنیم که در تعیین ارزیابی ریسک روش‌های غیرکارشناسی به کار نگیرند.

فرشباف‌ماهریان افزود: بیمه‌های کوچک‌تر که هنوز علم ارزیابی ریسک را کسب نکرده‌اند، باید از کارشناسان بیمه مرکزی استفاده کنند و ما این حمایت را انجام می‌دهیم.

وی اضافه کرد: از طرف دیگر بحث نظارت بیمه مرکزی هم سازمان‌دهی شده است و طبق این نظارت‌ها جلوی شرکت‌هایی که دست به انتحار می‌زنند، گرفته می‌شود. نظارت مالی و نظارت غیر تعرفه‌ای وجود دارد و بیمه مرکزی به مدیران بیمه‌ها صلاحیت ارزیابی ریسک اعطا می‌کند.

وی درباره اجباری شدن بیمه کیفیت ساختمان اظهار کرد: ما پیگیر هستیم تا اجباری شدن بیمه کیفیت ساختمان‌ هر چه سریع‌تر مورد تاکید و در دستور کار مجلس قرار بگیرد. با کمیسیون‌ها ارتباط نزدیکی داریم و با هیات رییسه رایزنی می‌کنیم تا این امر تسریع شود.

رییس بیمه مرکزی درباره واگذاری شرکت‌های بیمه گفت: در مسیر اطلاعات این شرکت‌ها هستیم و آنها آماده هستند. شرکت‌های بیمه‌ سودده هستند و من توصیه می‌کنم که سهام شرکت‌های بیمه را بخرید. اطلاعات بیمه مرکزی بر اساس عملکرد و پرتفوی شرکت‌ها نشان‌دهنده این است که شرکت‌های بیمه سودده هستند.

نظام تعرفه‌ای تنها برای دستگاه ناظر سهولت ایجاد می‌کند

مدیرعامل بیمه البرز معتقد است: نظام تعرفه‌ای تنها ممکن است برای دستگاه ناظر ایجاد سهولت کند و برخی کارگزاران نیز به علت سهولت، به آن علاقه‌مند باشند، اما تنها راه رشد و توسعه صنعت بیمه، اصلاح این نظام و استفاده از روش‌هایی است که قوه ابتکار و خلاقیت و امکان رقابت در صنعت بیمه را فراهم کند.

به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی صنعت بیمه، تبدیل نظام تعرفه‌ای به یکی از دغدغه‌های اساسی صنعت بیمه تبدیل شده است؛ لذا شورای عالی بیمه چندی پیش چارچوب اصلاح نظام تعرفه را تصویب و به شرکت‌های بیمه ابلاغ کرد.

«محمدابراهیم امین» با اشاره به آسیب‌هایی که نظام تعرفه‌ای برای صنعت بیمه کشور ایجاد کرده، آغاز روند حضور شرکت‌های خصوصی در صنعت بیمه از سال ۱۳۸۰ را یادآور شد و گفت: با وجود آغاز فعالیت بخش خصوصی در صنعت بیمه، اقدام مکمل آن که آزادسازی تعرفه‌ها بود به بوته فراموشی سپرده شد.

وی افزود: می‌توان سرمایه‌های خصوصی را به یک بخش دعوت کرد و اجازه مانور و کسب سود را از آنها‌گرفت و بعد توقع استقبال هم داشت. وی با بیان اینکه قیمت‌گذاری در همه رشته‌های بیمه توسط شورای عالی بیمه و در بیمه شخص ثالث توسط دولت تعیین می‌شود، تصریح کرد: این نظام، صنعت بیمه را به یک بخش فاقد خلاقیت و کارایی تبدیل و نیروهای انسانی صنعت بیمه را که باید ارزیابان ریسک و محاسبان فنی باشند، به اپراتور تبدیل کرده است، از سوی دیگر چون این اقدام به عنوان ابزار نظارتی و سیاستی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در نتیجه یک بورکراسی نظارتی را هم در بیمه مرکزی ایجاد کرده که تحرک و سرعت عمل را از شرکت‌های بیمه‌ای می‌گیرد.

مدیرعامل بیمه البرز خاطرنشان کرد: در مواردی که تعرفه وجود دارد باید به تعرفه عمل کرد و اگر تعرفه وجود نداشته باشد، باید تاییدیه آن را از بیمه مرکزی اخذ کرد که فرآیند دریافت این تاییدیه‌ها بسیار زمان‌بر است و نظام تعرفه اگرچه یک ابزار نظارتی است، اما موجب کاهش تنوع، خلاقیت، نوآوری و کارآمدی در صنعت بیمه و شرکت‌های بیمه شده است.

وی اعمال نظارت مورد به مورد در خصوص رعایت قوانین و مقررات در صدور بیمه‌نامه‌ها را به علت تعدد شرکت‌های بیمه، افزایش بیمه‌نامه‌ها و افزایش عملیات بیمه‌گری، غیرممکن توصیف کرد و یادآور شد: از آنجا که همه شرکت‌های بیمه نرخ‌های یکسانی اعمال می‌کنند، تمایز و تشخیص و اینکه هر شرکت بتواند براساس ظرفیت‌ها، منابع و نیروی انسانی و دانش خود، نوآوری‌هایی به خرج دهد و به تعدیل نرخ‌ها و شرایط اقدام کند، ممکن است شرکت‌های بیمه در عمل امکان رقابت موثر را از دست داده‌اند.

مدیرعامل بیمه البرز، سلب رقابت‌پذیری از صنعت بیمه را از آسیب‌های بسیار جدی نظام تعرفه‌ای توصیف و تاکید کرد: نظام تعرفه‌ای با ماهیت کار بیمه‌گری مخالف است، زیرا ریسک‌ها دامنه تنوع زیادی دارند و تشخیص، شناسایی، تفکیک، طبقه بندی، تعیین نرخ و شرایط برای هر طبقه نیازمند جمع آوری اطلاعات و آمار از عملکرد آن ریسک یا بیمه‌گذار در سالیان متمادی است، ولی شرکت‌های بیمه تحت تاثیر نظام تعرفه‌ای به این مهم نپرداخته‌اند و در نتیجه از اطلاعات که بزرگترین سرمایه شرکت‌های بیمه در جهان محسوب می‌شود، محروم مانده‌اند.

وی نظام تعرفه‌ای را عامل اصلی از بین بردن شرایط یکسان شرکت‌های بیمه دولتی و خصوصی برای رقابت در تعیین نرخ دانست و گفت: نتیجه عدم رعایت نظام تعرفه‌ای در شرکت‌‌های بیمه خصوصی، تنها جریمه مالی است که بیمه مرکزی اعمال می‌کند، اما در خصوص شرکت‌های دولتی، دستگاه‌های نظارتی برداشت دیگری دارند و عدول از تعرفه را تضییع حقوق بیت‌المال می‌دانند که مسوولیت‌های حقوقی برای مدیران بیمه‌های دولتی ایجاد می‌کند.

امین در تشریح آسیب‌های دیگر نظام تعرفه‌ای، افزود: از آنجا که بیمه مرکزی قادر به اعمال کنترل کامل نیست، این کنترل‌ها در خصوص شرکتی مانند بیمه البرز که تمام فرآیند‌های مالی و بیمه‌گری آن مکانیزه است، به سرعت قابل شناسایی و درک است، ولی برای شرکت‌هایی که فاقد عملیات مکانیزه هستند، اعمال این نوع نظارت امکان‌پذیر نیست.

وی یادآور شد: حتی اگر شرکتی سیستم مکانیزه هم داشته باشد، می‌تواند بیمه‌نامه را روی سیستم وارد کند و بعد الحاقیه را که شامل تخفیف و نرخ‌شکنی است به آن اضافه کند، در حالی که برای بیمه مرکزی افشا نمی‌شود و جریمه‌ای هم به آن تعلق نمی‌گیرد و لذا نظام تعرفه‌ای باعث شده است، اگر شرکتی از حداکثر فناوری اطلاعات استفاده کند، متضرر شود و در حقیقت شفافیت بالا باعث جریمه شرکت می‌شود.

مدیرعامل بیمه البرز با تاکید بر وظیفه بیمه مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران در حمایت از حقوق بیمه‌گذاران، تصریح کرد: نظام تعرفه‌ای مانع جدی برای بیمه‌گران و بازاری است که تمایل به کاهش نرخ و تامین بیشتر منافع بیمه‌گذاران دارند.

امین ادامه داد: در نظام تعرفه‌ای در بخش‌های مدنظر دولت مانند بیمه شخص ثالث، نرخ‌های کمتری اعمال و به بیمه‌گذاران یارانه هم پرداخت می‌شود و در بخش‌هایی مانند آتش‌سوزی و باربری نرخ‌های بالاتر اعمال و از آنها مالیات اجباری اخذ می‌شود که این عمل خلاف عرف بیمه‌گری است، زیرا در صنعت بیمه هر ریسکی جایگاه خودش را دارد و صاحب هر ریسک باید هزینه متناسب با آن را بپردازد.

مدیرعامل بیمه البرز با بیان اینکه در ایران ما کار بیمه‌گری نمی‌کنیم و هدف راضی نگه داشتن اشخاص است، تاکید کرد: عملا صنعت بیمه کشور از اعمال ملاحظات فنی و حرفه‌ای بیمه‌گری بازمانده است و تجربه جهانی نشان می‌دهد که نظام تعرفه‌ای سال‌ها پیش منسوخ شده است؛ هرچند به علت سهولت ممکن است برخی کارگزاران به آن علاقه‌مند باشند.

وی نظام نظارت مالی و محاسبه ضریب حاشیه توانگری را یک نظام جایگزین مناسب اما پیچیده عنوان کرد که مبتنی بر شاخص‌ها و مدل‌های مالی پیچیده و ریسک است و برای هر شرکت باید به طور جداگانه محاسبه شود.

امین با ذکر اینکه در نظام جایگزین شاخص‌های اندازه‌گیری متفاوت می‌شود و از جنبه رعایت حقوق مشتری نیز بسیار مطلوب است، خاطرنشان کرد: با نظام جدید بحث‌های مدیریت ارزیابی ریسک، تعیین نرخ شرایط، شرایط اقتصادی، کنترل‌های دقیق و شفافیت عملکرد شرکت‌ها اهمیت پیدا می‌کند و با از بین رفتن رقابت مکارانه‌ای که امروز موجود است، مشتریان حق دارند با توجه به رتبه بندی و درجه شرکت‌های بیمه، با اطمینان خاطر برای اخذ پوشش بیمه‌ای، شرکت مورد نظر خود را انتخاب کنند و شرکت‌های بیمه نیز فرصت بروز خلاقیت‌های خود را پیدا می‌کنند.