بانک مرکزی در گزارشی، وضعیت اقتصادی کشورهای تاثیرگذار بر اقتصاد جهانی و بازارهای عمده را مورد بررسی قرار داده است. در این گزارش که توسط دایره مطالعات ارزی متعلق به اداره مطالعات و سازمان‌های بین‌المللی بانک مرکزی تنظیم شده است، در خصوص وضعیت اقتصاد جهانی در یک هفته منتهی به ۲۸ سپتامبر(۷مهر) آمده است: داده‌های منتشر‌شده اقتصاد آمریکا در هفته گذشته عمدتا نشان کمی از فرار این اقتصاد از کندی رشد اقتصادی داشت. برآورد سوم از تولید ناخالص داخلی آمریکا نسبت به برآورد دوم کاهش معنی‌داری داشت.

وضعیت اقتصادی کشورها

بر اساس برآورد جدید، رشد اقتصادی آمریکا در سه ماهه دوم ۳/۱ درصد در مقایسه با ۷/۱ درصد قبلی‌ است. مخارج بخش خانوار و موجودی انبار در بخش کشاورزی مهم‌ترین دلایل کاهش رشد اقتصاد آمریکا در برآورد جدید اعلام شد. آمارها در بخش کارخانه‌ای نشان می‌دهند که مخارج سرمایه‌ای در ماه‌های پیش‌رو کاهش خواهد یافت. در بخش مسکن اقتصاد آمریکا، اما، شرایط بهتر بود. روند بهبود با ملایمت ادامه یافت و فروش خانه‌های نوساز در ماه اوت مناسب بود. شاخص قیمت مسکن موسوم به کیس شیلر نیز در ماه ژوئیه نشان از تقویت قیمت‌ها داشت.

در آن سوی آتلانتیک در یونان و اسپانیا اعتصاب کارگران به دلیل سیاست‌های ریاضتی دولت‌ها افزایش یافت. کسری بودجه دولت یونان برای دریافت باقیمانده بسته نجات دوم، بیشتر از رقمی است که تروئیکا، انتظارش را داشت که به این معنا است که دولت یونان نتوانسته است در هزینه‌هایش آن طور که تروئیکا انتظار داشت، صرفه‌جویی کند. این موضوع فرآیند پرداخت بعدی کمک به این کشور را مختل خواهد ساخت. اولین نشانه‌ها از نرمش اسپانیا هم برای دریافت کمک‌های بیشتر با اعلام برنامه ریاضتی این کشور آشکار شد.

تورم در اروپا عمدتا به دلیل افزایش قیمت انرژی افزایش یافت. اجماع کارشناسان در مورد زمان کاهش احتمالی نرخ بهره توسط بانک مرکزی اروپا پایان سال‌جاری میلادی است. اقتصاد انگلستان نیز که از فصل پایانی سال ۲۰۱۱ در رکود اقتصادی فرو رفته است، در فصل دوم سال‌جاری سومین فصل متوالی رشد اقتصادی منفی را تجربه کرده است. اما به نظر می‌رسد به آرامی پرتوهای کمرنگی از بهبود در شرایط اقتصادی در حال پدیدار شدن هستند؛ به طوری که مشخص شد تولید ناخالص داخلی کمتر از مقدار اعلام شده قبلی کاهش داشته است و در مقابل نیز بخش مالی رشد داشت و شاخص اعتماد مصرف‎‌کننده بهبود یافت. به این ترتیب چشم انداز بهتری برای خروج از رکود اقتصادی برای این کشور متصور است. معاون رییس بانک مرکزی اعلام کرد که با وجود اینکه در هفته ماقبل برنامه خرید اوراق قرضه بانک مرکزی افزایش یافته است، اما این بانک آمادگی افزایش مجدد سیاست‌های فوق انبساطی خرید اوراق قرضه را دارد. چندی است که بانک مرکزی ژاپن در راستای بهبود رشد اقتصادی و کاهش ارزش ین که صادرات این کشور را بشدت متاثر کرده، اقدام به افزایش سیاست‌های فوق انبساطی می‌نماید. همچنین در پی ادامه کاهش صادرات ژاپن به چین و ادامه نااطمینانی در منطقه یورو باز هم کاهش تولیدات صنعتی به وقوع پیوست.

مروری بر بازار طلا

در این گزارش بانک مرکزی در ارتباط با بازار طلا آمده است: طلا که در هفته مزبور، هفته منتهی به ۲۸ سپتامبر، به بیشترین رکورد ۷ ماه گذشته خود نزدیک شده بود، در نخستین روز این هفته با کاهش ارزش روبه‌رو شد. در این روز کاهش قیمت غلات و نفت خام و پلاتین، همسو با فلز زرد رخ داد. گرچه دلیل عمده افزایش قیمت سودگیری سرمایه‌گذاران از قیمت‌های بالای هفته بوده است. در این روز همانند انتظار معامله‌گران نوسانات بازار بالا بود، چرا که در روز بعد انقضای قراردادهای آتی طلا در بازار کمکس بود و بسیاری از معامله‌گران ترجیح دادند که پیش از منقضی شدن قراردادهایشان برای ماه اکتبر اقدام به فروش نمایند. طلا در روز سه شنبه این هفته در حالی که بازار اندکی متلاطم بود و کماکان تحت تاثیر انقضای معاملات ماه اکتبر طلا قرار داشت، باز هم تضعیف شد. در این روز همچنین شاهد نگرانی‌های مجدد پیرامون بحران بدهی حوزه یورو بودیم. اعتراضات وسیع به سیاست‌های ریاضتی در اسپانیا و سخنان ماریو دراگی در دفاع از برنامه خرید اوراق ECB و اینکه وی بار دیگر توپ را به زمین دولت‌ها پرتاب کرد، همگی از عواملی بودند که به تضعیف طلا در این روز کمک کرد. در این روز همچنین خبری از سوی صندوق بین‌المللی پول منتشر شد که بر اساس آن مشخص شد دو کشور کره جنوبی و پاراگوئه، در ماه ژوئیه ذخایر طلای خود را افزوده‌اند. خبر فوق از افت بیشتر طلا در روز سه‌شنبه جلوگیری کرد. در روز چهارشنبه هفته گذشته گفته شده قیمت طلا باز هم همانند روزهای قبل از آن کاهش یافت. افزایش ارزش دلار در این روز در کنار کاهش قیمت نفت خام و همچنین روند ادامه‌دار سودگیری از افزایش قیمت‌ها در هفته‌های ماقبل که به‌دلیل اقدامات انبساطی بانک‌های مرکزی عمده ناشی شده بود، همگی از دلایل افت قیمت در روز چهارشنبه بود. در روز پنج‌شنبه طلا در حدود ۵/۱ درصد افزایش یافت و بیشترین صعود روزانه خود در دو هفته گذشته را تجربه کرد.امیدواری‌های ایجاد شده پیرامون محرک‌های پولی جدید از سوی چین و نیز اقدامات انقباضی از سوی اسپانیا که تا حدودی بازار را نسبت به آینده حوزه یورو امیدوار کرد هر دو توانستند به افزایش ارزش طلا در این روز کمک کنند. در روز جمعه از این هفته طلا کاهش قیمت را تجربه کرد. درخواست حمایت مالی بیشتر از سوی بانک‌های بزرگ اسپانیا تضعیف یورو را در پی داشت که با وجود همبستگی مثبت یورو و طلا، به افت قیمت طلا نیز انجامید. فلز زرد ماه سپتامبر و سه ماهه سوم سال ۲۰۱۲ را در حالی به پایان رساند که اقدامات انبساطی بانک‌های مرکزی عمده، بیشترین افزایش فصلی در دو سال گذشته را برای این فلز رقم زد و صعود ۱۱ درصدی را برای آن به ارمغان آورد.

بازار نفت

در ادامه گزارش دایره مطالعات ارزی بانک مرکزی در مورد بازار نفت آمده است: بازار نفت آمریکا متاثر از کندی رشد اقتصادی و اخبار نامناسب به ویژه از اروپا و آلمان تضعیف شد. تاثیر دورنمای بد اقتصاد جهانی به دلیل افزایش تنش‌ها در خاورمیانه نتوانست در قیمت نفت برنت تغییر چندانی ایجاد کند. انتشار آمار عملکرد ضعیف اقتصادی آلمان مجددا باعث افزایش نگرانی‌ها در خصوص رشد پایین اقتصادی در جهان و کاهش تقاضا برای نفت خام شد. این نگرانی‌ها به اندازه‌ای قوی است که اثر افزایش ریسک کاهش عرضه ناشی از وقوع جنگ در خاورمیانه را خنثی کرده و حتی موجبات کاهش قیمت‌ها را نیز فراهم کرده است.