در واکنش به ایراد برخی شبهه‌ها صورت گرفت
دفاع بانک مرکزی از تورم ۵/۲۱ درصدی
این آمار بانک مرکزی از نرخ تورم با موج انتقادهای رسانه‌ای مواجه شده و چندی پیش خبرگزاری فارس نیز در گزارشی این سوال را مطرح کرده بود که «چگونه با اوج گرفتن گرانی‌ها در فروردین ماه ۹۱، آمار ارائه شده از مجاری رسمی مانند بانک مرکزی، با اظهار نظرهای کارشناسی و گزارش‌های میدانی از سطح بازار همخوانی ندارد؟»
هر چند محاسبات نرخ تورم فرآیند علمی و کارشناسی خاص خود را دارد و شاید برای برخی متخصصان حوزه اقتصاد رشد 3/0 درصدی تورم هم قابل توجیه باشد، ولی این شبهه برای عموم مردم وجود داشت که چگونه در اوج گرانی‌ها تورم حداقل افزایش را دارد.
روز گذشته مرکز تحقیقات «دنیای اقتصاد» با بررسی ریز آماری که بانک مرکزی ذیل شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی منتشر کرده و بر اساس آن تورم را محاسبه کرده، به این نتیجه رسیده بود که تنها با حذف کالاهایی که در سبد کالایی مصرفی روزانه مردم اهمیت کمتری دارد، می‌توان به رقم‌هایی برای تورم رسید که بالاتر از ارقام تورم رسمی است.
اما دیروز بانک مرکزی برای ارائه پاسخ شفاف و قانع‌کننده به این شبهه، با ارائه پاسخ کارشناسی و علمی به خبرگزاری فارس، جزئیات محاسبه نرخ تورم فروردین ماه سال 91 و مقایسه آن با تورم اسفند سال 90 را اعلام کرد.
در پاسخ بانک مرکزی به گزارش خبرگزاری فارس با اشاره به اعلام «نرخ تورم ۵/۲۱ درصدی در پایان سال ۱۳۹۱» این نرخ «مربوط به تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در دوازده ماه منتهی به اسفند ۱۳۹۱نسبت به دوازده ماه منتهی به اسفند ۱۳۸۹ عنوان شده که فرمول خاصی برای آن وجود دارد.» (شکل یک) در این فرمول، اعداد صورت کسر مربوط به شاخص‌های ماهانه فروردین ۱۳۹۰ الی اسفند ۱۳۹۰ و اعداد مخرج کسر مربوط به فروردین ۱۳۸۹ الی اسفند ۱۳۸۹ است.
بانک مرکزی برای نرخ تورم 8/21 درصدی در فروردین 1391 نیز از فرمول دیگری استفاده کرده است؛ (شکل 2). بانک مرکزی اضافه کرده که:با دقت در اعداد دو کسر و بنابر ماهیت محاسبه تورم، 20 عدد شاخص در محتویات دو کسر یاد شده با هم برابر است. اختلاف کسر پایین و بالا در حذف عدد 1/256 (فروردین 1390) و 214 (فروردین 1389) به ترتیب از صورت و مخرج کسر بالا و اضافه شدن عدد شاخص فروردین 1391 (یعنی2/317) به صورت و عدد 1/256 (فروردین 1390) به مخرج کسر پایین است.
بانک مرکزی می‌افزاید: «درصد تغییر قیمت‌های ذکر شده برخی از اقلام سبزی مانند خیار، گوجه فرنگی و... مربوط به گزارش هفتگی قیمت اقلام خوراکی در شهر تهران در هفته منتهی به اول اردیبهشت۱۳۹۰ است که سطح قیمت اقلام خوراکی را با قیمت هفته مشابه سال قبل مقایسه می‌کند.» به اعتقاد بانک مرکزی، این گزارش نشان می‌دهد قیمت گوجه فرنگی در دوره مذکور چه افزایش قیمتی داشته است، ولی تغییرات قیمت در ۵۱ هفته دیگر سال را در نظر نمی‌گیرد. نقص در قیاس اعداد ۱۵۴ درصد و تغییر ۳/۰ درصدی نرخ تورم در همین جا نمایان می‌شود؛ چرا که شاخص تورم تغییرات قیمت کلیه اقلام مصرفی خانوارها را با احتساب وزن هزینه‌ای مصرف آنها در دوازده ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه قبلی اندازه‌گیری می‌کند. همچنین اینکه اعداد ذکر شده در خصوص گوجه فرنگی، گوشت و... فقط رشد قیمت اقلام در یک مقطع یک هفته‌ای از دو سال را اندازه‌گیری می‌کند. از طرف دیگر شاخص تورم فقط شامل تغییرات چند قلم کالای نامبرده نیست، بلکه تغییرات قیمت همه اقلام مصرفی خانوار را در تمام فصول سال شامل می‌شود.بانک مرکزی اضافه می‌کند: البته ممکن است قیمت برخی از اقلام (به ویژه اقلام فصلی مانند
سبزی‌ها و میوه‌ها) در مقاطعی افزایش یا کاهش شدید داشته باشد به همین دلیل نرخ تورم را در یک دوره سالانه تعریف می‌کنند که برآیند این تغییرات در دو دوره‌ای که با هم مقایسه می‌شود، وجود داشته باشد.
ارسال نظر