افزایش 3 درصدی نرخ سود تسهیلات مرابحه‌ای

گروه بازار پول- بانک مرکزی نرخ سود تسهیلات «مرابحه»ای در چارچوب کارت اعتباری «میزان» را از ۱۱ درصد به ۱۴ درصد افزایش داد. در بخشنامه بانک مرکزی با عنوان «دستورالعمل اجرایی کارت اعتباری میزان برای کارکنان دولت و کارگران» که به تایید رییس کل این بانک رسیده، با اشاره به اینکه نرخ سود عقود غیر مشارکتی تا سررسید دو ساله، ۱۴ درصد تعیین شده، آمده است: «سهم نرخ سود دریافتی تسهیلات مرابحه از دارنده کارت اعتباری (تسهیلات گیرنده) از ۴ درصد در سال به ۵ درصد در سال و سهم سود ناشی از تخفیف خرید از فروشندگان کالا از ۷ درصد در سال به ۹ درصد در سال افزایش پیدا می‌کند.» بنا بر این بخشنامه بانک مرکزی، مبنای تخفیف دریافتی از فروشندگان کالا به عنوان بخشی از سود تسهیلات مرابحه، به طور سالانه منظور می‌شود. این بخشنامه به کلیه بانک‌های دولتی و شرکت‌های دولتی پست بانک ابلاغ شده و اداره کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی از بانک‌ها خواسته این بخشنامه را اجرا کنند.

عقود «مرابحه»‌ای یکی از عقود اسلامی است که به وسیله آن «‌فروش کالا به بهای معلوم به مشتری، به ترتیبی انجام می شود که تمام یا قسمتی از بهای کالا به اقساط مساوی یا غیرمساوی در سررسید یا سررسیدهای معین دریافت شود.» لغت مرابحه از کلمه «ربح» گرفته شده است که به معنی «افزایش» است. مرابحه مبلغ اضافه پرداختی است که خریدار یک دارایی خاص (به جز دارایی‌های پولی همچون پول نقد و اسناد دریافتنی) به فروشنده می‌پردازد. فروش کالا در عقد مرابحه می‌تواند به صورت نقدی یا اقساطی باشد.

مرابحه یکی از ابزارهای تامین مالی اسلامی است و برای تامین مالی تولید، سرمایه در گردش واحدهای صنعتی، کشاورزی و معدنی استفاده می‌شود. همچنین این عقد برای حمایت از بازار سرمایه، انتشار اوراق صکوک و تامین مسکن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در یک تعریف ساده، مرابحه شامل قرارداد بین بانک و مشتری برای فروش یک دارایی یا کالا است. در این قرارداد، بانک کالاهای مورد تقاضای مشتری را خریداری کرده و آنها را به قیمت بیشتر به مشتری می‌فروشد. مبلغ سود (افزایش قیمت) پیش از بسته شدن قرارداد مشخص و تثبیت شده و به مشتری اعلام می‌شود.

در بیع مرابحه، فروشنده (بانک) هزینه تمام شده تحصیل دارایی ( کالا ) اعم از قیمت خرید، هزینه‌های حمل‌ونقل و نگهداری و سایر هزینه‌های مربوطه را به اطلاع مشتری می‌رساند و سپس تقاضای مبلغ یا درصدی اضافی به عنوان سود می‌کند.

مرابحه ابزار مهمی برای حمایت از تامین مالی نیازهای خانوارها به هر نوع کالا همچون لوازم خانگی، اجناس مصرفی و کالاهای بادوام بوده و کاربرد مهم آن در کارت‌های اعتباری است که می‌تواند موجب رونق جدی کارت‌های اعتباری شود.