میانگین ۲۶ درصدی شکاف ارزی

دنیای اقتصاد- افت تقاضا موجب کاهش ۵ هزار تومانی قیمت سکه در بازار شد و نرخ آن را به ۶۲۰ هزار تومان رساند. در همین حال بانک مرکزی ۳ هزار تومان دیگر از قیمت سکه دولتی کاست و نرخ آن را ۵۲۷ هزار تومان تعیین کرد. بانک مرکزی از دوشنبه هفته قبل بیش از ۹۰ هزار تومان از قیمت سکه دولتی با هدف تاثیرگذاری بر قیمت سکه بازار کاسته است. این در حالی است که در این مدت قیمت سکه بازار تنها ۷ هزار تومان ارزان شده است. کاهش محدود قیمت سکه بازار در حالی است که دلار آمریکا رکورد ۱۳۶۰ تومان را کسب کرد. به دنبال کاهش تقاضا در بازار

سکه ۵هزار تومان ارزان شد

گروه بازار پول-مسعود رضا طاهری: بانک مرکزی قیمت سکه دولتی را ۳۱۲۰ تومان دیگر ارزان کرد و به ۵۲۷ هزار و ۲۸۰ تومان رساند. در عین حال قیمت سکه بازار با ۵۰۰۰ تومان کاهش به ۶۲۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که قیمت جهانی طلا در پایان معاملات هفتگی بدون تغییر در سطح ۱۷۴۵ دلار بسته شد.

افت قیمت سکه بازار در شرایطی که قیمت جهانی طلا تقریبا ثابت بوده از تاثیر پذیری بازار از فروش سکه دولتی با قیمت به مراتب پایین‌تر از قیمت بازار حکایت دارد. به گفته یکی از فعالان بازار افت قیمت سکه در بازار به دلیل کاهش تقاضا در این بخش اتفاق افتاده و از تزریق ارزان سکه در بانک ناشی شده است. تقاضا برای خرید سکه در بازار نسبت به روزهای قبل کمتر بوده و همین امر موجب کاهش قیمت در بازار شده است.

با این وجود تفاوت قیمت فروش سکه دولتی و قیمت خرید سکه در بازار آزاد که البته بدون تغییر ۶۱۰ هزار تومان باقی مانده است، کماکان بیش از ۸۳ هزار تومان است. از این رو میل به خرید سکه و سفته‌بازی در این بازار همچنان مورد توجه کسانی خواهد بود که بخواهند از این فرصت استفاده کنند.

این فرصت در عین حال رانتی است که در نتیجه عوامل مختلفی از جمله خروج سپرده‌ها از بانک‌ها ایجاد شده که از منظر برخی کارشناسان پایین ماندن نرخ سود بانکی بی‌شک پاشنه آشیل این ماجرا است. شورای پول و اعتبار در جلسات اخیر خود باردیگر موضوع بالابردن نرخ سود بانکی را در دستور کار قرار داده است. این البته در شرایطی است که پیش‌تر گفته شد نرخ سود بانکی تا پایان سال ۹۰ بر اساس بسته پولی این سال باقی خواهد ماند.

تغییرات قیمت در بازار سکه

دیروز قیمت سکه طرح قدیم نیز با ۵هزارتومان کاهش تا ۶۳۵ هزار تومان ارزان شد. نیم سکه در بازار نیز با ۸ هزار تومان کاهش تا ۲۹۷ هزار تومان افت کرد. قیمت ربع سکه هم با ۲۰۰۰تومان کاهش تا ۱۵۰ هزار تومان پایین آمد. در بازار طلا قیمت مثقال طلای ۱۷ عیار با کاهش اندک ۲۰۰ تومانی بدون اجرت ساخت به نرخ ۲۴۲ هزار و ۳۰۰ تومان رسید. از این رو گرم طلای ۱۸ عیار بدون اجرت ساخت ۵۵ هزارو ۹۳۵ تومان اعلام شد.

قیمت‌ها در بازار سکه بانکی نیز همچنان روند کاهشی خود را حفظ کرده است. البته میزان کاهش قیمت در روز گذشته به مراتب کمتر از روزهای پیشین بود. دیروز قیمت سکه بهار آزادی ۳۱۲۰ تومان کاهش یافت. بانک مرکزی قیمت نیم سکه را ۱۵۶۰ تومان پایین آورد و نرخ آن را ۲۵۳ هزار و ۲۴۰ تومان تعیین کرد. ربع سکه و سکه گرمی هم در بانک ملی هر یک با ۵۲۰ تومان کاهش به ترتیب ۱۲۶ هزار و ۳۶۰ تومان و ۷۱ هزار و ۲۴۰ تومان تعیین شد. فاصله قیمت سکه دولتی و سکه بازار دیروز به ۹۳ هزار و ۲۸۰ تومان رسید. قیمت خرید سکه بازار نیز ۶۱۰ هزار تومان بود. از این روبه شرط دست یافتن به ۵ عدد سکه تمام بهار دولتی، سوداگران می‌توانستند حداقل به ۴۱۳ هزار و۶۰۰ تومان سود برسند.

حباب قیمت سکه با صحبت از بین نمی‌رود

روند کاهشی قیمت سکه دولتی و افزایش رانت معامله سکه در حالی است که رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر به خبرگزاری فارس گفت: حباب قیمتی با صحبت از بین نمی‌رود، بلکه با عمل و اقدام، اگر اقدامات بانک مرکزی با کاهش قیمت تداوم یافته باشد حباب از بین می‌رود. کشتی‌آرای تاکید کرد: هنوز در هر قطعه سکه بهار آزادی حدود ۵۰ هزار تومان حباب وجود دارد.

محمد کشتی‌آرای در مورد حباب قیمت سکه بهار آزادی گفت: در حال حاضر بین نرخ رسمی و قیمت بازار هر قطعه سکه بهار آزادی ۹۰ هزار تومان تفاوت وجود دارد که اگر از قیمت بازار ۵۰ هزار تومان کاسته شود قیمت واقعی و تعادلی سکه به دست می‌آید، بنابراین حباب قیمتی در بازار سکه حدود ۵۰ هزار تومان است.

رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر کشور افزود: بانک مرکزی اگر با کاهش قیمت و عرضه به موقع بتواند تداوم در کاهش قیمت و کنترل بازار را به دست گیرد قیمت سکه ثابت می‌شود.

وی افزود: بازار براساس عرضه و تقاضای مردم برای خرید سکه تنظیم می‌شود و چون میزان سکه عرضه شده توسط بانک مرکزی و بانک کارگشایی به اندازه نیاز مردم نیست، قیمت سکه افزایش می‌یابد.

کشتی آرای گفت: در حال حاضر هفته‌ای ۵ روز حراج سکه در بانک کارگشایی انجام می‌شود و علاوه بر آن در برخی از شعبه‌های محدود بانک ملی به ازای هر نفر ۵ قطعه سکه عرضه می‌شود که این محدودیت سکه موجب ایجاد صف و جو روانی افزایش قیمت سکه شده است.

وی تاکید کرد: مشکل بازار، حراج سکه توسط بانک کارگشایی نیست چون خود این حراج نیز به نوعی قیمت سکه را بالا می‌برد.

وی تاکید کرد: در حال حاضر نظام بازار و سیاست‌های بانک مرکزی هر دو انجام می‌شود که بانک مرکزی می‌خواهد بازار سکه را کنترل کند، اما بازار تابع عرضه و تقاضا است و چون عرضه سکه به اندازه تقاضا نیست، قیمت آن افزایش می‌یابد.

کشتی‌آرای گفت: وظیفه بانک مرکزی اعمال سیاست‌های پولی و بانکی است و نمی‌تواند در بازار دخالت کند.

دلار بازهم گران شد

این شرایط در حالی است که در مقابل دلار در بازار با ۱۲ تومان افزایش به نرخ ۱۳۶۰ تومان فروخته شد. بانک مرکزی قیمت دلار مرجع را ۱ تومان گران کرد و به ۱۰۸۸ تومان رساند. در همین حال دلار در بازار فرعی نیز با ۲ تومان افزایش ۱۱۹۸ تومان فروخته شد.

یورو در این شرایط تغییری نداشت و ۱۸۴۵ تومان فروخته شد.در عین حال نرخ پوندانگلیس با افزایش ۳تومانی تا ۲۱۴۵ تومان بالا رفت. دیروز در بازار فرعی قیمت یورو ۱۶۰۳تومان، پوند انگلیس ۱۸۷۰ تومان و درهم امارت ۳۲۶ تومان اعلام شد.

صف‌های بی خطر!؟

مشاهدات عینی برخی از متقاضیان خرید سکه دولتی در سحرگاه دیروز نشان از واقعیاتی تلخ‌تر از رانت خواری در این بازار دارد. در شعبه خجسته بانک ملی ابتدای خیابان مطهری افرادی که از ساعات ۵ صبح در صف ایستاده بودند، با نزدیک شدن زمان اعطای شماره با ورود افرادی با ظاهر خطرناک و بعضا آثار جراحت در صورت مواجه شدند که با توسل به زور در جلوی صف وارد شده و با قلدری به ایجاد مزاحمت برای افراد معمولی پرداختند.

در این شعبه روزانه ۴۰ شماره به افراد داده می شود و به گفته مسوولان شعبه فروش به تعداد ۵ عدد سکه به طور حتم صورت نمی‌گیرد و بسته به میزان سکه های تحویل شده به شعبه، این شرایط کاملا متفاوت بوده و حتی ممکن است نتیجه تحمل در صف ایستادن در سرما و سروکله زدن با افراد اجیر شده، نهایتا به خرید ۲ عدد ربع سکه منتهی شود. در شعبه میدان شهدا بانک ملی تعداد افراد در صف ایستاده بسیار بیشتر و رفتارهای پر خطر بیشتر نیز بوده است.

وجود چنین شرایطی در حالی است که سخنگوی بانک ملی پیشتر امکان فروش سکه در شعب بانک ملی به تعداد ۵ سکه به ازای هر نفر را بارها مورد تاکید قرار داده بود. رییس کل بانک مرکزی هم دوشنبه هفته قبل به خبرنگاران گفته بود «دستور دادم حباب قیمت سکه و ارز را تخلیه کنند و در روزهای آتی ۸۰ هزارتومان از قیمت سکه بکاهند.» از آن زمان تا کنون قیمت سکه دولتی ۹۱ هزارو ۵۲۰ تومان کاهش یافته، اما بر خلاف ادعاها به قدر کافی وارد بازار نشده است. در این شرایط از قیمت سکه بازار تنها ۷ هزار تومان کاسته شده و از ۶۲۷ هزار تومان به ۶۲۰ هزار تومان رسیده است. بنابراین در صورت تداوم چنین شرایطی از سیاست اخیر کنترلی قیمت سکه بانک مرکزی می‌توان تنها به یک بلوف ناکارآمد تعبیر کرد که ماحصل آن ایجاد رانتی خطرساز است. آنچنانکه از مقایسه قیمت‌ها برمی‌آید نه تنها به نتیجه دلخواه نرسیده‌ایم، بلکه امکان بروز حوادث ناخوشایند و حتی ضرب و جرح را نیز در صفوف مساله دار سکه نباید از نظر دور داشت. نتیجه‌ای نا خوشایند که انتظار نمی‌رود ناشی از اعمال یک سیاست تکراری پولی و مالی در کشور باشد. شاید بروز شرایط خطرناکی از این دست در توزیع سکه دولتی است که باعث شده شایعه عهده‌دار شدن ریاست جمهوری برای توزیع سکه بانکی بر سر زبان‌ها بیفتد.