علی جعفرزاده / کارشناس بیمه

بررسی چارت سازمانی واحدهای دولتی، نهادهای خصوصی وحتی صنایع مختلف نشان می‌دهد که اکثریت آنها دارای یک بخش فنی بوده و تصمیم‌گیری نهایی درخصوص موضوعات مرتبط با حوزه فعالیت اصلی سازمان‌ها در این واحد انجام می‌شود. کمیته‌های فنی بخش جدایی‌ناپذیر از چارت سازمانی هر نهادی بوده و ادامه حیات سازمان‌ها در گرو تصمیمات فنی درست و مرتبط با وظایف موسسات است.

کمیته‌های فنی در اکثر سازمان‌های خدماتی وصنعتی متشکل از گروه‌های فنی است که در زمینه‌های مختلف مسوولیت بررسی و اظهارنظر نهایی درخصوص مسائل فنی سازمان را برعهده دارد. در سازمان‌های پیشرفته معمولا هر کمیته فنی (Technical Committee) دارای تعدادی کمیته فرعی (Sub Committee‍‍‍) و گروه‌های کاری (Working Group) است که هر کدام از آنها مسوول ارائه اظهارنظر و مشاوره‌های فنی در مورد یک یا چند آیتم از موضوعات مرتبط به کمیته فنی است. با توجه به مقدمه مذکور باید به این پرسش پاسخ داده شود که اهمیت و چالش‌های پیش‌روی کمیته‌های فنی در شرایط فعلی صنعت بیمه چیست. همانند هر سازمانی فعالیت شرکت‌های بیمه نیز در قالب حوزه‌های ستادی قابل تقسیم‌بندی است و هر بخشی از سازمان با توجه به شرح وظایف و استراتژی‌های بلندمدت خود اقدام به انجام وظیفه می‌کند. از آنجایی که بیمه یک قرارداد حقوقی است که در قالب آن جبران خسارت‌های احتمالی به مورد بیمه در آینده تحت پوشش قرار می‌گیرد، مهم‌ترین چالش شرکت‌های بیمه دقت کافی در تنظیم شرایط عمومی، دامنه خسارت‌های تحت پوشش و محاسبه نرخ حق بیمه با توجه به دامنه ریسک موضوع بیمه است.

کلیه تصمیمات مرتبط با مسائل فنی بیمه‌ای شرکت‌های بیمه قبل از نهایی شدن در کمیته‌های فنی بررسی شده و در صورت وجود تناقض با اهداف، مورد بازنگری قرار می‌گیرد. بررسی تاریخچه صنعت بیمه در جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد که کمیته‌ها و شوراهای فنی شرکت‌های بیمه نقش مهمی در اتخاذ تصمیمات فنی و ایجاد وحدت رویه در تنظیم و اجرای مقررات بیمه‌ای داشته است. بررسی چارت سازمانی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان نهاد ناظر بر صنعت بیمه کشور نیز نشان می‌دهد که کمیته امور فنی یکی از واحدهای اصلی این سازمان بوده و به‌دلیل اهمیت تصمیمات اتخاذ شده در این بخش، این واحد مستقیما زیرنظر بالاترین مقام سازمان فعالیت داشته ومعمولا در آن از تجربیات کارشناسان با تجربه سازمان استفاده می‌شود. امروزه به‌دلیل فعالیت تعداد زیادی از شرکت‌های بیمه خصوصی ومهم‌تر از آن با آزادسازی تعرفه‌ها، نقش کمیته‌ها وشوراهای فنی شرکت‌های بیمه افزایش یافته و باید توانایی پاسخگویی به مسائل فنی شرکت‌های بیمه و تصمیم‌گیران عالی‌رتبه صنعت بیمه را داشته باشند. به‌ویژه بیمه مرکزی ایران می‌تواند با تقویت این واحد هم از نظر نیروی انسانی و هم از نظر جایگاه سازمانی، شرایطی را فراهم کند که همواره این کمیته ضمن پاسخگویی به مسائل فنی صنعت بیمه به ایجاد وحدت رویه در اجرای مصوبات بیمه‌ای و جلوگیری از برداشت‌های مختلف از آیین‌نامه‌های بیمه‌ای کمک کرده و به‌عنوان مرجعی برای اظهارنظر در مواردی باشد که امکان رسیدن به وحدت رویه در دیگر بخش‌های تصمیم‌گیر میسر نبوده است. همچنین باید توجه داشته باشیم که همکاری و ارتباط مستمر سندیکای بیمه‌گران و شوراها و کمیته‌های فنی شرکت‌های بیمه با کمیته امور فنی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران شرط اساسی دوام و بقای صنعت بیمه در بلندمدت بوده و نقش مهمی در جلوگیری از اتخاذ تصمیمات نادرست در حوزه صنعت بیمه دارد.