حسین نعمتی رئیس اتحادیه دامداران کشور قیمت شیرخام، چالش قدیمی میان دامداران کشور و صنایع لبنی است. صنایع لبنی به‌دلیل اینکه از سوی نهادهای نظارتی نسبت به افزایش قیمت محصولات تحت فشار هستند و قیمت‌گذاری‌های آنها کنترل می‌شود، خود را مجبور به خرید شیر خام از دامدار با قیمت کمتر می‌دانند، این در شرایطی است که دامداران برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر به‌دلیل پایین بودن قیمت شیر، حذف گله‌های گاو شیری را آغاز کرده‌اند و این امر، زنگ خطر جدی را برای صنعت لبنیات کشور به صدا درآورده است. هم‌اکنون حدود دو سال است که شیر خام تولیدی دامداران، کمتر از قیمت تمام شده خود به فروش می‌رسد و صبر دامداران لبریز شده است. آنها به وضعیت نرخ خرید شیر خام به شدت گلایه و اعتراض دارند؛ اگرچه دامداران تا ماه‌های گذشته، از ذخایر خود استفاده می‌کردند اما پس‌انداز آنها نیز تمام شده و اتفاقات در حال انجام، از جمله حذف گله‌های شیری، از روی ناچاری است.

در این بین برخی راهکارهایی را مطرح می‌کنند؛ از جمله اینکه دولت خود متولی خرید تضمینی شیر از دامداران با نرخ مناسب شود تا نزاع میان دامداران و صنعتگران لبنی پایان یابد، یا اینکه از سوی دولت، یارانه به دامداران و صنعتگران پرداخت شود تا بخشی از ضرر هر دو گروه از ناحیه قیمت شیر خام جبران شود و بازار محصولات لبنی و قیمت آنها نیز تحت کنترل درآید. درهرحال نکته اینجا است که یا باید ترتیب اثری در قیمت شیرخام داده شود، یا به دامداران یارانه پرداخت ‌شود؛ در غیر این صورت، دامداران طی یک حرکت خودجوش برای جلوگیری از ضرر بیشتر، اقدام به حذف بیشتر گله‌های شیری می‌کنند که این امر هم‌اکنون در برخی استان‌ها آغاز شده است؛ اگرچه قطعا حذف گله و بردن گاو‌های شیری به کشتارگاه، آخرین راهکار دامداران برای بالا بردن شیرخام است.

البته متاسفانه، تجربه نشان داده، زمانی که قیمت شیر بالا می‌رود، با دامداران برخورد حقوقی و تعزیراتی شده و حتی در مواردی جلب می‌شوند؛ این در شرایطی است که چنین برخوردهایی، به هیچ عنوان شایسته نظم سیاست‌گذاری کشور نیست و اقتصاد را نمی‌توان با برخوردهایی تعزیراتی، کنترل کرد، بلکه باید برای حل مشکلات، راهکار ریشه‌ای داشت.

همچنین در سال گذشته، ۸/ ۱۳ درصد به نرخ فرآورده‌های لبنی اضافه شد، اما دامداران از این میزان سهم نداشتند و اخیرا متوسط نرخ خرید شیرخام نیز در برخی مناطق نسبت به گذشته کاهش یافته است؛ چنانچه نرخ خرید شیر دامداران سنتی در برخی مناطق، تا هر کیلوگرم ۸۰۰ تا ۹۰۰ تومان نیز کاهش یافته و این در حالی است که نرخ مصوب شیر خام ۱۴۴۰ تومان است.

اساسا باید گفت که در شرایط کنونی، زور دولت به دامداران می‌رسد، اما به صنایع لبنی خیر؛ چرا که مجوز افزایش نرخ فرآورده‌های لبنی در سال گذشته، توسط وزارت صنعت به تولیدکنندگان صنایع لبنی داده شد، اما وزارت جهاد کشاورزی، این مجوز را به دامداران نداد. این نشان می‌دهد که صنایع لبنی، قدرت چانه‌زنی بیشتری در مقابل دامداران دارند. چرخه معیوبی که باید اصلاح شود، وگرنه دود آن صرفا به چشم مصرف‌کنندگان می‌رود.