زهرا مجتهد : نمایشگاه تخصصی بورس، بانک و بیمه فرصت خوبی برای نهاد‌های ارائه‌کننده خدمات مالی است. نمایشگاهی که امسال برای نهمین سال و نهمین دوره از آن با یک سال تاخیر برگزار شد نیز از این امر مستثنی نبود. رشد چشمگیر ارتقای توان شرکت‌ها در معرفی و ارائه اطلاعات به بازدیدکنندگان نشان از تغییر نگاه و عمیق‌تر شدن دیدگاه‌ها به فضای بورس را به همراه داشت. برگزاری نمایشگاه در سال‌های گذشته همیشه این سوال را برای مشارکت‌کنندگان و بازدیدکنندگان ایجاد می‌کرد که چه دلیلی برای برگزاری وجود دارد؟ اما اتفاقی که امسال رخ داد با کمی پرس و جو و نظرسنجی پاسخ مناسبی برای این سوال می‌شد ارائه کرد. البته ناگفته نماند که فضای پسابرجام نیز بر استقبال شرکت‌ها از نمایشگاه بی‌تاثیر نبود.

دید و بازدید نهادهای مالی همکار و توافقاتی که رخ می‌دهند، ارتباط مستقیم سرمایه‌گذاران خرد و عموم مردم در نمایشگاه با شرکت‌ها، آشنایی برخی سرمایه‌گذارانی که با سرمایه‌گذاری در بورس آشنا هستند و نمایشگاه می‌تواند مذاکرات سرمایه‌گذاری آنها را رونق بخشد و حتی کسب اطلاعات اولیه می‌تواند از مزیت‌های برگزاری نمایشگاه باشد اما تجمیع سه حوزه بورس، بانک و بیمه نیز آیا کمکی به گسترش روابط و تعامل بیشتر در این سه حوزه می‌کند؟ با این حال منتقدانی نیز هستند که به هزینه‌ها گلایه دارند و می‌گویند نمایشگاه گرانی است که همین گرانی نیز فرصت حضور برای شرکت‌های در مقیاس کوچک را از بین می‌برد. حتی زمان برگزاری نمایشگاه نیز می‌توانست در بحبوحه فصل مجامع شرکت‌های بورسی نباشد و شرکت‌ها در زمانی با آرامش خاطر بیشتر به بحث نمایشگاه می‌پرداختند. از طرفی سطح کیفیت و تطابق آن با استاندارد‌های بین‌المللی و راهکارهای بهبود برگزاری نمایشگاه نیز جای پرسش دارد که اگر این امر وجود داشت شرکت‌کنندگان خارجی حضور پررنگ‌تری داشتند. علاوه‌بر اینها آیا برگزاری نمایشگاه تخصصی بورس، بانک و بیمه برای این سه حوزه مالی به‌طور تجمیعی امری صحیح است یا می‌توان برای هر یک از آنها نمایشگاهی جداگانه با ماموریت‌ها و فعالیت‌های جداگانه تعریف کرد؟ اگرچه از زمان برگزاری نمایشگاه دیری نمی‌گذرد اما پرداختن به این موضوع از این حیث که برای دهمین دوره برگزاری چه مکانیزمی به‌کار بسته شود تا نواقص مرتفع شوند، اهمیت دارد که نکات کلیدی که فعالان بازار سرمایه در مورد آن نظر داده‌اند درپی می‌آید.

ضرورت ایجاد نگاه بین‌المللی در برگزاری نمایشگاه‌ها

سید‌محمدحسین استاد
مدیر روابط عمومی بانک ایران زمین

برگزاری نمایشگاه‌های تجاری و مالی در بیشتر کشورهای جهان با هدف توسعه و ایجاد رونق امری متداول است به طوری که شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی با توجه به شعار و اهداف انتخابی خود تلاش می‌کنند بیشترین بهره را از این تجمع مردم و مسوولان در این رکود اقتصاد موجود جهانی داشته باشند. با نگاهی به نمایشگاه‌های مختلف در جهان و عملکرد اقتصادی کشورهای برگزارکننده مشاهده می‌شود که بسیاری از این کشورها با شناسایی درست و دقیق خود از گره‌های اقتصادی و رقبای خود در بازارهای هدف اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی می‌کنند. در تعریفی گویا و کوتاه، نمایشگاه را می‌توان تبلیغی زنده نامید، زیرا در نمایشگاه عواملی چون تولیدکننده، توزیع‌کننده، مصرف‌کننده و کالا یا خدمات در یک زمان و مکان مناسب گرد هم می‌آیند. نمایشگاه مکانی برای به نمایش گذاشتن توانمندی‌ها و پیشرفت‌های یک منطقه یا کشور در زمینه‌های گوناگون است، همچنین برگزاری نمایشگاه موجب افزایش و بالا رفتن سطح اطلاعات و دانش عمومی، علمی و فنی بازدیدکنندگان می‌شود.

نمایشگاه‌هایی همچون اکسپو یا نمایشگاه تخصصی جهانی که با نظم خاصی از تمامی کشورها برای حضور در آنها دعوت می‌شود نشان‌دهنده این موضوع است که بسیاری از کشورها همگام با تدوین استراتژی‌های توسعه‌ای خود تلاش می‌کنند ضمن جذب منابع مالی، بازارهای کشورهای همسایه یا تمامی کشورهایی که ارتباط سیاسی مستحکم با آنها دارند را در هدف اقتصادی خود قرار دهند. از سویی دیگر در کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته با هدف شناسایی بیشتر سرمایه‌گذاران و نمایش دستاوردهای سالانه بنگاه‌های اقتصادی اقدام به برگزاری نمایشگاه مختلف در تمام حوزه‌ها و بازارها می‌کنند که همین امر موجب شده است که بسیاری از فعالان اقتصادی برای اطلاع از پیشرفت‌های جدید و نوآوری همواره خود را به این نمایشگاه برسانند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ارتباطی که در یک نمایشگاه میان غرفه‌دار و بازدیدکننده برقرار می‌شود، می‌تواند تا دو سال بعد از نمایشگاه همچنان دوام داشته و تاثیرگذار باشد. در حال حاضر، نمایشگاه از شکل ابتدایی گذشته‌اش بسیار فاصله گرفته و کارکردهای آموزشی، تبلیغاتی و اطلاعاتی آن، بسیار اهمیت پیدا کرده است.

حضور در نمایشگاه‌ها از جمله فعالیت‌هایی است که در زمینه بازاریابی و توسعه فروش محصولات مقرون به صرفه است و در آنجا شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی فرصتی را برای دیدار و حضور در کنار مشتریان پیدا می‌کنند. شرکت‌کنندگان در نمایشگاه در مدتی محدود و معین و در مکانی با تسهیلات و امکانات مناسب، فرصت‌های بی‌شماری را برای تحقیق و بررسی وضعیت بازار، دیدار با رقبا و تماشای آخرین دستاوردها در زمینه‌های گوناگون به دست می‌آورند. در دنیای معاصر از نمایشگاه‌ها و مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی که منجر به شکل‌گیری و برگزاری آن می‌شود تحت‌عنوان صنعت نمایشگاهی یاد می‌شود، زیرا صنعت صرفا به تغییر شکل مواد اولیه با استفاده از ماشین‌آلات و ابزار و تبدیل آن به محصولات مورد استفاده در زندگی روزمره اطلاق نمی‌شود بلکه مجموعه فنـون مدیریتی و نرم‌افزارهایی که بتواند با به‌کارگیری ابزار و روش‌های اولیه در سایه بهره‌گیری از نیروی اندیشه موجبات پدیدآوردن یا ارتقای بازده اقتصادی در زمینه‌های اقتصادی شود نیز صنعت محسوب می‌شود.

امروزه در کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای آلمان، انگلیس، فرانسه، امارات متحده عربی، هنگ‌کنگ و سنگاپور که فعالیت‌های نمایشگاهی در آنها رونق بسیار داشته و به‌طور رقابت‌آمیزی در این عرصه فعالیت می‌کنند، سازماندهی و برپایی نمایشگاه‌ها درآمدهای سرشاری را به ارمغان می‌آورد. علاوه‌بر این فعالیت‌های نمایشگاهی موجبات پویایی سایر بخش‌های اقتصادی را نیز فراهم می‌کند. به طوری که بهره‌گیری ازروش‌ها و تکنیک‌های علمی مبتنی بر برنامه‌ریزی هدفمند و جامع در فرآیند برپایی و استفاده از نتایج برگزاری نمایشگاه‌ها می‌تواند نوید بخش رونق اقتصادی در دوره رکود باشد یا منجر به رشد اقتصادی در مرحله رونق شود. در کشورمان نیز سال‌ها است که نمایشگاه‌های مختلف تجاری با اهداف تعیین شده دولتی و غیردولتی در حال برگزاری است، حال با آنالیز مناسب و علمی مشاهده می‌شود که برخی از این نمایشگاه‌ها با موفقیت برای فعالان اقتصادی پایان می‌یابد و برخی دیگر نیز تنها نمایش و کسب درآمد برای متولیان برگزاری آن است.

در حوزه بازار پولی کشور نیز در 10 سال گذشته نمایشگاه بانک، بیمه و بورس با هدف شناسایی بازارهای جدید و نیز معرفی خدمات نوین بازار مالی کشور برگزار می‌شود و با توجه به سیاست‌گذاری متولیان آن در سال‌های قبل و سلایق مختلف سیاسی و دولتی مشخص می‌شود که هر یک از آنها به نوعی تلاش کرده‌اند تا بهترین خدمات را به شرکت‌کنندگان ارائه دهند تا آنها در فرصت پیش آمده در این نمایشگاه برای توسعه فعالیت‌های خود استفاده کنند. اما نکته‌ای که در این خصوص شاید در سال‌های گذشته و از چشم کارشناسان و مجریان برگزاری چنین نمایشگاهی مغفول مانده است نحوه تعامل بانک‌ها و بیمه‌ها با مردم در شرایط زندگی روزمره است، زیرا هریک از این بنگاه‌ها با توجه به شعباتی که در سطح شهر دارند و استفاده از فضای مجازی و محیطی با مشتریان خود ارتباط برقرار کرده و اطلاعات مورد نظر در این عرصه تبادل می‌شود و به نوعی شاید نیازی به برگزاری نمایشگاه وجود نداشته باشد این نکته‌ای است که همیشه باید در خصوص برگزاری نمایشگاه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه مالی کشور مورد توجه ویژه قرار گیرد.

اما از سویی دیگر با نگاهی به عملکرد بسیاری از کشورهای توسعه یافته مشاهده می‌شود برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی با در نظر گرفتن استراتژی‌های متعددی همچون جذب سرمایه‌های خارجی یا آشنایی شرکت‌های چندملیتی با فعالیت‌های بانکی آن کشور است و این مجموعه‌های اقتصادی تلاش کرده‌اند با استفاده از تجارب سایر کشور‌ها بیشترین منفعت را برای خود و بازار مالی‌شان کسب کنند. در کشور ما نیز به دلیل پراکندگی تصمیم‌گیری‌ها و وجود بسیاری از قوانین نامتوازن بازار مالی کشور با تلاطم‌های متعددی مواجه است و از سویی دیگر به‌دلیل تحریم‌ها و نبود استانداردهای مهم جهانی بازار مالی کشور ارتباطش با بازارهای بین‌المللی محدود و در چارچوب‌های خاص دولتی است.

بنابراین با توجه به فضای پیش روی اقتصاد کشورمان در سطح بین‌الملل از همین امروز باید استراتژی برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در حوزه پولی و سرمایه کشور برای سال‌های آتی مشخص شود و تنها به برگزاری نمایشگاه با توجه به استقبال‌کنندگان داخلی بسنده نشود. فضای اقتصاد جهانی و تغییرات مدل‌های رفتاری اقتصادی این باور را باید ایجاد کند که بازار سرمایه و پولی کشور درهای خود باید را برای حضور کشورهای دیگر آماده کند اقدامی که با درگیر شدن سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند منجر به عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی شود؛ بنابراین با توجه به جهت‌گیری دولت در خصوص حضور در عرصه‌های بین‌المللی باید تعیین اهداف این حضور را آغاز کنیم که اگر این کار را نکنیم فردا پشیمان خواهیم شد.

نمایشگاه‌ها درایران هنوز به نسل دوم نرسیده‌اند

دکتر عبدالله عبدی
کارشناس رسانه در حوزه بازار سرمایه

همواره ارتباطات در عرصه‌های مختلف گره‌گشای موانع تعاملات بین افراد و سازمان‌ها بوده است. ارتباطات هنری است که اگر همراه با نبوغ و دانش شود؛ دریچه‌های شگرفی از گنجینه‌های پیدا و نهان عالم خلقت را خواهد گشود. برای ایجاد این تعامل دو یا چندسویه ابزار‌های مختلفی را صاحبان تفکر ارتباطی خلق کردند که تمامی آنها با استفاده درست به افزایش اغنای پیام در مخاطب منجر می‌شود. مهندسی اطلاعات در بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران توسط پیشگامان رسانه‌ای آن به‌گونه‌ای رقم خورده که از سال‌های دور از ابزار‌های مختلف ارتباطی همچون رسانه‌های دیداری و شنیداری ازجمله رسانه ملی، رسانه‌های مکتوب، رسانه‌های اینترنتی، جلسات و نشست‌های تخصصی مانند هم‌اندیشی‌ها، سمینارها و سمپوزیوم‌های تخصصی و برگزاری نمایشگاه‌ها در اختیار این بازار مهم مالی کشور قرار گرفته است. موضوعی که در این یادداشت به تبیین آن خواهم پرداخت به‌طور مشخص بحث نمایشگاه بورس، بانک و بیمه است که سال جاری نهمین آن را تجربه کردیم. نحوه برگزاری نمایشگاه تخصصی بورس، بانک و بیمه را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهیم:

۱- تفکیک نمایشگاه

تاکنون 9 دوره نمایشگاه بورس، بانک و بیمه با عنوان FINEX برگزار شده است. برگزاری این نمایشگاه سه هدف عمده را دنبال می‌کرده: 1- عموم مردم: فرهنگ‌سازی، ارتقای سواد مالی، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری 2- فعالان و ذی‌نفعان صنف: عقد قرارداد‌های تجاری، رونمایی از دستاوردها و افزایش تعامل 3- بین‌الملل: تسهیل و تسریع در همکاری‌های بین‌الملل. از آنجا که هر سه صنف بورس و بانک و بیمه در ذیل عنوان مالی جمع می‌شود و بازدیدکنندگان به دنبال هر سه هدف فوق در بازار مالی ایران می‌گردند قطعا تفکیک اینها از هم موجب تضعیف توان هریک و عدم استفاده از پتانسیل‌های به‌وجود آمده می‌شود.

۲- سطح برگزاری

از آنجا که تا کنون سازمان بورس و اوراق بهادار به‌عنوان یک نهاد متولی و حرفه‌ای برگزارکننده این رویداد بزرگ بوده است و مانند برخی دیگر از نمایشگاه‌ها، مجری یک شرکت با تخصص صرف نمایشگاهی و خارج از صنف نیست، از این رو در طول این 9 دوره برگزاری در هر دوره غیر از عدم برگزاری در سال 1394، در هر دوره افزایش چشمگیر در کمیت و کیفیت داشته است. اما برگزاری یک نمایشگاه سه وجه مختلف دارد که تعالی هر یک از این سه سطح تعالی سطح نمایشگاه را رقم می‌زند: مجری، مشارکت‌کننده، بازدیدکننده. برای ارتقای کیفیت در نمایشگاه آتی باید هر سه اینها ارتقا پیدا کنند.

۳- کیفیت برگزاری

در حوزه مجری تلاش شده است که درهر دوره برگزاری نمایشگاه محتوا‌های کیفی بیشتری به نمایشگاه افزوده شود (نمایشگاه کاریکاتور، نشست پیشکسوتان، غرفه کودک، همایش‌های جانبی، غرفه‌های اطلاع‌رسانی و...) در حوزه مشارکت‌کنندگان نیز انتظار بر این است که مشارکت‌کنندگان در نمایشگاه با برنامه‌ریزی و اهداف از پیش تعیین شده در نمایشگاه حضور یابند و حداکثر استفاده از فرصت‌هایی که این رویداد در اختیارشان می‌گذارد ببرند. با این باور که نمایشگاه یک فرصت مطلوب برای شناساندن توانمندی‌های مشارکت‌کنندگان به فعالان بازار سرمایه است. و اما در حوزه بازدیدکنندگان نیز این انتظار وجود دارد که بازدیدکنندگان تخصصی، با هدف و مطلع به استقبال نمایشگاه بیایند و از تغییر و تحولات پیش روی بازار آگاهی بیشتری کسب کنند.

۴- استاندارد‌های بین‌المللی

در حال حاضر نسل چهارم نمایشگاه‌ها در جهان برگزار می‌شود اما در ایران هنوز به نسل دوم نرسیده؛ این موضوع تا حد زیادی علاوه‌بر مجری، مشارکت‌کننده و بازدیدکننده به مکان برگزاری نمایشگاه نیز ناظر است. شرایطی مانند ثبت‌نام بازدیدکننده، کیفیت سالن‌های برگزاری، قوانین محدودکننده و حتی کیفیت سرویس‌های بهداشتی و سالن‌های جانبی همایش و...

۵- اهداف

اهداف برگزاری این نمایشگاه در بالا ذکر شد اما به نظر می‌رسد هدف این رویداد کم کم باید به سمت ارتقای صنف مالی کشور پیش برود و به تبع آن سواد مالی جامعه نیز ارتقا یابد.

۶- فرهنگ‌سازی

در هر بازار بالاترین کارآیی زمانی حاصل می‌شود که کاربران آن دانش کافی برای بهره‌برداری از تمام پتانسیل‌های آن بازار را داشته باشند. فرهنگ‌سازی در رشد پایدار بازار مالی بسیار حیاتی است. این امر بسیار گسترده است و باید نه به‌صورت هیجانی و تبلیغات مثبت باشد و نه در نقاط منفی فعالیت در این بازار سیاه نمایی شود، بلکه باید یک تصویر علمی و عامه‌فهم از سازوکار بازار به مردم ارائه داد تا همگان برای انتخاب این فرصت فعالیت و سرمایه‌گذاری مخیر باشند. الکترونیکی کردن این امور می‌تواند موجب تسریع در توسعه بازار به اقصی نقاط کشور شود. تمرکز بر قشر کودک، دانش‌آموز و دانشجو سرمایه‌گذاری درستی است. چشم همه بازار برای رونق به فعالیت‌های عظیم و سرمایه بر فرهنگ‌سازی سازمان بورس است.

۷- شرایط فعلی

طبق آمار سال 1393 حدود 3 درصد مردم ایران بورس را می‌شناسند، 30 درصد نام بورس را شنیده‌اند و حدود 67 درصد هیچ اطلاعی در این خصوص ندارند. به هر حال بازار سرمایه ادبیات خاص خود را دارد و فهم این ادبیات نیاز به حداقلی از سواد مالی و شناخت کلیت سازوکار‌های آن دارد، بنابراین فعالیت فرهنگ‌سازی و توسعه سواد مالی از طریق همه رسانه‌های در دسترس اهمیت دو چندان دارد.

۸- دو قشر

حقیقی‌ها و حقوقی‌ها.هر دو قشر نیازمند ابزارها، رسانه‌ها و محتوا‌های خودشان هستند. در بازار سرمایه ایران حدود 70 درصد منابع مالی موجود در بازار متعلق به سرمایه‌گذاران حقیقی است و هر حرکت این قشر بر کل بازار تاثیر دارد. بنابراین کنترل، آموزش و فرهنگ‌سازی در این خصوص اهمیت صد چندان دارد. به‌گونه‌ای که در بازار ما دیده می‌شود که حقیقی‌ها از مدل خرید و فروش حقوقی‌ها پیروی می‌کنند. بنابراین اهمیت آموزش و دادن آگاهی کافی به سهامداران می‌تواند آنها را در مسیر درست‌تری قرار دهد. بنابر این همان‌طور که گفته شد یکی از روش‌ها برای دادن آگاهی بیشتر می‌تواند حضور موثر مشارکت‌کنندگان در نمایشگاه‌ها باشد.

جای خالی بیمه‌های خارجی

مرتضی سنایی
کارشناس حوزه بین‌الملل در صنعت بیمه

«یکشنبه، ۲۰ تیرماه ۹۵ - نمایشگاه بورس، بانک و بیمه با حضور معاون اول، وزیر اقتصاد، رئیس کل بیمه مرکزی و سایر دست‌اندرکاران و فعالان در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه دکتر همتی از ضرورت افزایش سهم بازار بیمه در بازارهای مالی از طریق گسترش پوشش‌های بیمه‌ای به‌ویژه اموال و مسوولیت، رشد بیمه‌های عمر و پس‌انداز و گسترش ظرفیت بیمه‌های اتکایی سخن گفت و برنامه بیمه مرکزی برای بعد از برجام را جلب مشارکت خارجی‌ها و ارتقای همکاری با بیمه‌های خارجی اعلام کرد. وی راه توسعه صنعت بیمه را جدا کردن بیمه‌های عمر از غیر عمر و اتکایی از مستقیم دانسته و بر برخی اصول بنیادین مدیریت و سازماندهی تاکید کرد. ۱۳ شرکت بیمه‌ای حاضر در نمایشگاه عبارت بودند از:‌ ایران - آسیا - البرز - کوثر - ملت - آرمان - رازی - معلم - پارسیان - سامان - ما - دی - دانا. در این میان مشارکت کنندگان بیمه ای در نمایشگاه تخصصی یادشده اهداف مختلفی را دنبال کردند که برخی از آنها به شرح ذیل است :

۱- برخی شرکت‌های بیمه مانند ایران، آسیا و البرز سعی کردند با در اختیار گرفتن فضایی بزرگ و حضوری پر هزینه بازدیدکنندگان را تحت تاثیر قرار دهند، برخی دیگر مانند ملت و سامان تلاش کردند حضوری حداقلی، هدفمند و موثر به هم برسانند. بیمه ایران خود را سازمانی بزرگ و دارای دپارتمان‌های مختلف و فعال در امور آموزشی معرفی کرده بود و بیمه آسیا وجه ممیزه خود را ارائه بیمه نامه‌های جامع اعلام کرد بیمه البرز با عرضه ۱۲ جلد کتاب که به همت این شرکت منتشر شده چهره‌ای علمی از خود به نمایش گذاشته بود. سایر شرکت‌ها عمدتا به معرفی محصولات شان بسنده کرده بودند. در این میان به‌نظر می‌رسد بیمه ملت با پیامی روشن (پیشرو در خدمات الکترونیک) و اقلام تبلیغی موثر (دو کاتالوگ یکی برای بیمه‌های اشخاص و دیگری برای شرکت‌ها) نگاهی راهبردی‌تر داشت . متصدیان غرفه‌های بیمه ملت و بیمه سامان برخلاف متصدیان سایر غرفه‌های بیمه‌ای که پشت پیشخوان یا داخل غرفه جوابگوی مراجعان هستند، در راهرو ایستاده‌ و فعالانه شرکت و محصولات خود را معرفی و عرضه می کردند، با بازدیدکنندگان ارتباط می‌گرفتند و سعی در خلق فرصت داشتند.

۲- محصولات معرفی شده توسط شرکت‌ها عمدتا یکسانند. برخی بیمه‌ها مثل آسیا و البرز بر ارائه خدماتی چون بیمه‌های جامع، عمر و پس‌انداز تاکید دارند. تمرکز بیمه ایران روی تنوع و جذابیت در نحوه ارائه خدمات است.

۳- قدر مشترک اقلام تبلیغی همه شرکت‌های حاضر در نمایشگاه بروشور‌های چند لتی به تفکیک محصول (ثالت، آتش‌سوزی، مسوولیت، …) بود و این می‌تواند حاکی از آن باشد که هدف اصلی این شرکت‌ها از حضور، جذب مصرف‌کنندگان نهایی است نه شرکای تجاری. بیمه‌های دی، پارسیان، معلم، رازی و ملت کاتالوگ‌هایی جامع برای معرفی همزمان شرکت و محصولات آن نیز در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دادندوتنها کاتالوگ دوزبانه (فارسی/ انگلیسی) متعلق به بیمه رازی بود.

۴- هیچ شرکت بیمه خارجی در نمایشگاه حضور نداشت. تبلیغات و بازاریابی شرکت‌های داخلی شرکت‌کننده نیز برای مخاطب خارجی طراحی نشده بود.

۵- همه شرکت‌های حاضر در نمایشگاه نسبت به همکاری با بیمه‌های خارجی و جلب مشارکت خارجی‌ها ابراز علاقه می‌کنند و بعضا با برخی شرکت‌های اروپایی در حال مذاکره بودند. اما از میان ۱۳ شرکت بیمه‌ای حاضر در نمایشگاه، تنها یک شرکت دارای استراتژی روشن و برنامه عملیاتی برای ورود به بازار کشور‌های دیگر و فعالیت در خارج از مرزها بود.

۶- بانک‌ها، صندوق‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری حضور مفصل‌تری در این نمایشگاه داشتند که عمدتا به‌منظور معرفی خدمات به مشتریان داخلی و جذب آنها بود. در میان پروژه‌های در دست اجرا توسط این موسسات کار خارجی دیده نمی‌شد و بخش بین‌الملل این موسسات، دست کم در نمایشگاه، حضور فعالی نداشت.

۷- امکان ارائه خدمات بیمه‌ای به شرکت‌های خارجی و فعالان ایرانی خارج از کشور که با ایران در داد و ستد هستند، موضوعی است که مورد توجه هیچ‌یک از شرکت‌ها قرار نگرفته بود.

۸- عمده برنامه‌های همایش دو روزه‌ای که همزمان با نمایشگاه برگزار شد به بازار بورس و بانک اختصاص داشت و تنها برنامه مربوط به بیمه، میزگردی بود با موضوعات محیط بازرگانی صنعت بیمه، تحلیل ساختار بازار بیمه و بیمه اتکایی، نوآوری و تنوع محصولات بیمه، ورود بیمه‌های خارجی به بازار ایران، تعامل میان بازار بیمه و سایر بازارهای مالی و حساسیت بازار بیمه به شوک‌های اقتصاد کلان که در پایان همایش برگزار شد.»*

تا آنجا که به صنعت بیمه برمی‌گردد، نهمین نمایشگاه بانک، بورس و بیمه در حالی بدون حضور خارجی‌ها برگزار شد که رئیس با سابقه آن ،که زمان زیادی از سکانداری دوباره‌اش نمی‌گذرد در مراسم افتتاحیه برنامه بیمه مرکزی برای بعد از برجام را جلب مشارکت خارجی‌ها و ارتقای همکاری با بیمه‌های خارجی اعلام کرد. این «برنامه» با تلاش‌های دولتی که مهم‌ترین دستاورد و مقدمه و مولفه اصلی برنامه اقتصادی‌اش مصالحه هسته‌ای است کاملا همراستا است و نیاز ناگزیر صنعت هم هست. نکته‌های این نوشته یکی از امکان و دیگری در نحوه عملیاتی شدن آن است. دهه‌ها محدودیت و دشواری در رابطه با خارجی‌ها مهارت‌های ارتباطی و توان تعامل شرکت‌های ما را تقلیل داده و در تصمیم‌گیری و اجرا کندمان کرده است. این وضعیت می‌تواند تولید ترس کند و در بده‌بستان با خارجی‌ها به برآورده نشدن انتظارات و ضعف روانی و اعطای امتیاز بی‌دلیل یا پرهیز و پرخاش و کناره گیری بینجامد.

ناکامی محتوم نیست. نمی‌توان آن را مفروض گرفت، به ترس میدان داد و تعامل را به تاخیر انداخت. اساسا تعامل از آنجا که موجد هم افزایی است مانع ضرر ذی‌نفعان است. لازم است درک درستی از موقعیت خود و سایر بازیگرها به دست بیاوریم و بهترین معامله‌ای که امروز ممکن است را امضا کنیم. مساله دیگر حرکت است. نمی‌شود پشت پیشخوان نشست و به هرکه پولش نقدتر است مواد خام و منابع طبیعی و فرصت‌ها را فروخت. جلب شریک خارجی و شکل دادن به همکاری‌های چندجانبه تنها با مشارکت فعال و مداوم طرف داخلی به کسب منافع مقتضی می‌انجامد. با آورده قرار دادن دسترسی به بازار مصرف 80 میلیونی به منافع پایدار نمی‌انجامد. جلب مشارکت محدود به فرصت‌های داخل نیست. باید فعالانه فرصت‌های موجود در خارج از مرزها را نیز شناخت و سرمایه‌گذاری و کسب منفعت کرد. آورده شرکت‌های ایرانی ضرورتا منابع مالی نیست. نهادهای زیادی در دنیا برای تامین سرمایه طرح‌های سودآور شکل گرفته‌اند. اساسا آورده اولیه و اصلی، اراده برای مشارکت و تقسیم منافع است.

وارد کردن شرکت‌های خارجی به صنعت بیمه ایران و تقسیم ریسک‌های بزرگ داخلی و تسهیم سود یک ضرورت و شکلی از جلب مشارکت و همکاری خارجی است، توسعه فعالیت‌های خارجی شرکت‌های بیمه و مشارکت در خارج مرزها و پذیرش هوشمند ریسک‌های متناسب با توان هم موجب رشد و منبع درآمد است و ضروری. بخش خصوصی در برخی صنایع دیگر تجربه موفقی در بعضی کشورهای همسایه به دست آورده است. *«سه‌شنبه، ۲۲ تیرماه ۹۵، نمایشگاه بین‌الملی تهران- همایش دو روزه بورس، بانک و بیمه بدون برگزاری میزگرد صنعت بیمه به پایان رسید. اداره‌کنندگان همایش در پاسخ به افراد انگشت‌شماری که مطابق برنامه از قبل منتشر شده برای شرکت در این میزگرد آمده بودند دلیل امر را تصمیم بیمه مرکزی مبنی بر انتقال میزگرد و برگزاری آن به صورت مستقل اعلام کردند.»