اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۵۸۸۳

• هوش مصنوعی و نابرابری

  شومیپتر معتقد بود نوآوری به‌طور اجتناب‏‏‌ناپذیری اقشار پایین را نیز متنفع می‏‏‌سازد، اما اینکه این اتفاق چه زمانی رخ دهد، به سیاستگذاری بخش عمومی برمی‏‏‌گردد. بسیاری، از جمله استیگلیتز نظری عکس شومپیتر دارند. به طور قطع اثر تسریع استفاده از فناوری‌هایی نظیر هوش مصنوعی بر سطح نابرابری جوامع جدی است. در این پرونده از «باشگاه اقتصاددانان» سعی کرده‌ایم با بررسی آثاراقتصادی و اجتماعی توسعه فناوری وسرریزهای انقلاب صنعتی چهارم، این مساله را بررسی کنیم.
• 

  سهم نابرابر کشورها از انقلاب صنعتی چهارم

  احسان رسولی‌نژاد /دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران

  فضای کلان اقتصاد کشورهای جهان از قرن ۱۸ میلادی تاکنون صحنه تحولات فناورانه و صنعتی مختلفی بوده است. انقلاب صنعتی شکل‌گرفته در بریتانیا در اواسط قرن ۱۸ میلادی و اشاعه آن به سایر کشورهای غربی، شرایط شکل‌گیری سه‌گروه کشورهای مختلف را ایجاد کرد. گروه اول، کشورهای پیشرانی بودند که مالک سرمایه و فناوری بوده و خطوط انقلاب‌های اقتصادی‌اجتماعی را درمی‌نوردیدند. گروه دوم، شامل جوامعی بود که متوجه وجود کشورهای گروه اول و سرعت عقب‌افتادن از آنها شده بودند. بنابراین از طریق تعاملات دیپلماتیک یا تقابل ایدئولوژیک به دنبال رفع این فاصله بودند. گروه سوم از کشورها غالبا درگیر مسائل داخلی خود بوده و توجهی به وجود انقلاب‌ها و ایجاد شکاف فناوری با گروه‌های اول و دوم نداشتند.
• 

  انسان خردمند و انقلاب‌های صنعتی

  مهراد عباد /عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و ایران

  انسان خردمند، انسانی است که با تکامل خود توانست با پیمودن پله‌های ترقی کشاورزی و صنعتی، تمدن خود را گسترش دهد؛ اما هیچ‌گاه نتوانسته است زندگی آسان‌تری را برای انسان‌ها به ارمغان بیاورد و شاید انسان بی‌خرد لقب شایسته‌تری برایش باشد!
• 

  فناوری و نابرابری‌های ساختاری

  سهراب دل‌انگیزان/ دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی

  فناوری نوعی دارایی است که بین دارنده و دیگران تمایز ایجاد می‌کند. فناوری می‌تواند به اشکال متعددی ظاهر شود؛ به صورت سخت در شمایل ماشین‌آلات و تجهیزات و محصولات یا به صورت نرم در قالب تغییر در فرآیندهای ترکیبی، نرم‌افزارها یا پروتکل‌های تولید و تدوین محصولات و خدمات یا در شکلی دوگانه که هم سخت است و هم نرم که بیشتر فناوری‌های جدید نسل‌های چهارم و پنجم اگرچه بیشتر جنبه نرم دارند، قسمت‌هایی را نیز به صورت سخت همراه خود کرده‌اند. فناوری همیشه دارایی ارزشمندی بوده که چه در سطح شرکت‌ها و چه در سطح شهرها، مناطق و کشورها در معرض دزدیده شدن و سرقت قرار دارد. ارزش پیشنهادی هر فناوری باید با مشتری و زمینه بهره‌برداری تخصصی آن سازگار باشد. اما باید توجه کرد که فناوری‌ها قابلیت به‌کارگیری بسیاری دارند که مساله ارزش پیشنهادی تولیدی آنها در انحصار تولیدکننده اولیه نیست و هر بهره‌برداری می‌تواند ارزش پیشنهادی ویژه خود را از آنها به‌دست آورد.